ชัวร์ก่อนแชร์: Fenbendazole ยาฆ่าพยาธิรักษามะเร็งได้ จริงหรือ?

19 กุมภาพันธ์ 2568
แปลและเรียบเรียงบทความ : อดิศร สุขสมอรรถ
ตรวจทานและพิสูจน์อักษร : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

ข้อมูลที่ถูกแชร์ :

มีข้อมูลสร้างความเข้าใจผิดเกี่ยวกับประสิทธิผลการบำบัดผู้ป่วยมะเร็งด้วยยาฆ่าพยาธิเผยแพร่ทางสื่อสังคมออนไลน์ในต่างประเทศ โดยอ้างว่า Fenbendazole ยารักษาปรสิตในสัตว์ ได้รับการกล่าวอ้างถึงประสิทธิผลด้านการรักษาผู้ป่วยมะเร็ง ทั้งการยืนยันโดย เมล กิบสัน นักแสดงฮอลลีวูด ที่ให้สัมภาษณ์ในรายการ The Joe Rogan Experience และการเผยแพร่เรื่องราวของ โจ ทิปเพนส์ ชาวอเมริกันที่อ้างว่าหายจากมะเร็งปอดจากการใช้ยา Fenbendazole

นอกจากนี้ ยังมีการอ้างว่า สาเหตุที่ยารักษาปรสิตใช้ได้ดีในการรักษาผู้ป่วยมะเร็ง เนื่องจากเซลล์มะเร็งก็คือปรสิตที่อยู่ในร่างกายมนุษย์นั่นเอง

บทสรุป :

1.Fenbendazole ใช้รักษาโรคจากปรสิตในสัตว์เท่านั้น
2.มีการทดลองใช้ Fenbendazole รักษามะเร็งในหลอดทดลองและสัตว์ทดลอง
2.แต่ยังไม่มีการทดลองใช้ Fenbendazole รักษามะเร็งในมนุษย์

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

ความเหมือนและแตกต่างระหว่างปรสิตและเซลล์มะเร็ง

ปรสิตและเซลล์มะเร็งต่างพึ่งพาแหล่งอาหารจากร่างกายของ Host เพื่อใช้ในการเติบโตหรือการแบ่งตัวเหมือนกันทั้งคู่ และยังสามารถต้านทานการตอบสนองต่อระบบภูมิคุ้มกันของ Host ได้เช่นกัน

แต่ปรสิตไม่ถือเป็นส่วนเดียวกับร่างกายของ Host ต่างจากเซลล์มะเร็งที่เป็นส่วนหนึ่งในร่างกายของ Host ที่เกิดการกลายพันธุ์ ขณะที่เซลล์มะเร็งมีรหัสพันธุกรรมร่วมกับ Host และปรสิตมีรหัสพันธุกรรมที่แตกต่างจาก Host อย่างสิ้นเชิง

การทดลอง Fenbendazole เพื่อการยับยั้งเซลล์มะเร็ง

ขณะที่กระบวนการทำงานของ Ivermectin คือการทำให้ปรสิตเป็นอัมพาต ยา Fenbendazole จะไปขัดขวางการได้รับสารอาหารของปรสิต ทำให้ปรสิตขาดสารอาหารตายในที่สุด

กระบวนการทำงานของยา Fenbendazole ได้รับความสนใจจากวงการแพทย์ นำไปสู่การศึกษาโอกาสการยับยั้งการเติบโตของเซลล์มะเร็งในหลอดทดลอง

งานวิจัยปี 2008 ที่เผยแพร่ทางวารสาร J Am Assoc Lab Anim Sci พบว่าการใช้ยา Fenbendazole ร่วมกับวิตามิน A, D, E, K, และ B มีคุณสมบัติยับยั้งเซลล์มะเร็งต่อมน้ำเหลืองในหนูทดลอง

งานวิจัยปี 2018 ที่เผยแพร่ทางวารสาร Scientific Reports พบว่ายา Fenbendazole ยับยั้งการแบ่งตัวและช่วยกำจัดเซลล์มะเร็ง ทั้งในหนูทดลองและเซลล์เพาะเลี้ยงในหลอดทดลอง

บทความปี 2021 ที่เผยแพร่โดยสถาบัน Johns Hopkins Medicine พบว่า Mebendazole ยากำจัดปรสิตซึ่งมีคุณสมบัติคล้ายกับยา Fenbendazole ช่วยชะลอการเติบโตของมะเร็งตับอ่อนในหนูทดลอง

งานวิจัยปี 2023 ที่เผยแพร่ทางวารสาร Cell Death Discovery พบว่ายา Benzimidazole Carbamate ซึ่งมีคุณสมบัติคล้ายกับยา Fenbendazole ช่วยยับยั้งการเติบโตและการแบ่งตัวของเซลล์มะเร็งเต้านมในหลอดทดลอง

อย่างไรก็ดี การไม่มีผลยืนยันจากการทดลองทางคลินิกกับมนุษย์ จึงไม่สามารถระบุได้ว่ายา Fenbendazole มีประโยชน์ต่อการบำบัดผู้ป่วยมะเร็งหรือไม่

นอกจากนี้ การที่ยา Fenbendazole และยาในตระกูลเดียวกันมีคุณสมบัติละลายน้ำได้ไม่ดี ทำให้โอกาสในการใช้เพื่อบำบัดผู้ป่วยมะเร็งมีจำกัด เนื่องจากการบำบัดผู้ป่วยมะเร็งมักจะใช้วิธีนำยาเคมีบำบัดมาผสมกับน้ำเกลือแล้วฉีดเข้าหลอดเลือดดำ

ขณะเดียวกัน งานวิจัยปี 2024 ที่เผยแพร่ทางวารสาร PLoS Biology พบว่าการรักษาที่ประสบความสำเร็จในสัตว์ทดลอง มีเพียงแค่ 5% เท่านั้นที่ผ่านการรับรองให้ใช้เป็นยารักษาโรคในมนุษย์

โจ ทิปเพนส์ หายจากมะเร็งเพราะใช้ยา Fenbendazole ร่วมกับเคมีบำบัด

โจ ทิปเพนส์ ซึ่งอ้างว่าตนเองหายจากมะเร็งเพราะใช้ยา Fenbendazole ซึ่งตามข้อมูลพบว่า เขาเข้าร่วมโครงการทดลองบำบัดมะเร็งกับศูนย์วิจัยมะเร็ง MD Anderson Cancer Center ในสหรัฐฯ ซึ่งระหว่างนั้นเขาได้รับการบำบัดมะเร็งตามวิธีมาตรฐานหลายอย่าง ทั้ง เคมีบำบัด การบำบัดด้วยการฉายรังสี ซึ่งดำเนินไปพร้อมกับการใช้ยา Fenbendazole

จึงไม่อาจสรุปได้ว่าความสำเร็จในการบำบัดมะเร็งของเขา เป็นผลจากยา Fenbendazole หรือไม่ ซึ่งผลจะชัดเจนต่อเมื่อมีการทดลองแบบสุ่มและมีกลุ่มควบคุม เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิผลของยา Fenbendazole กับการบำบัดมะเร็งตามวิธีมาตรฐานทางการแพทย์

เนื่องจากยา Fenbendazole เป็นยาที่รับรองให้ใช้กำจัดปรสิตในสัตว์เท่านั้น ดังนั้นการใช้ยา Fenbendazole เพื่อบำบัดมะเร็ง อาจเป็นอันตรายต่อผู้ป่วยจากการใช้ยาผิดประเภท เนื่องจากไม่รู้ว่ายาจะก่อให้เกิดอาการข้างเคียงหรือส่งผลต่อการใช้ยาชนิดอื่นอย่างไร

ในช่วงไวรัสโควิด-19 แพร่ระบาด พบรายงานผู้ป่วยจากการใช้ยา Ivermectin เกินขนาดเพิ่มขึ้นผิดปกติ เนื่องจากข่าวลือเรื่องคุณสมบัติในการรักษาผู้ป่วยโควิด-19 จนมีการนำยา Ivermectin สูตรสำหรับสัตว์ใหญ่มาใช้จนเกิดอาการโอเวอร์โดส ซึ่งอาการมีตั้งแต่เป็นผื่น ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน จนถึงอาการชัก ระบบหายใจล้มเหลว และอาการโคม่า

ความเชื่อในยาที่ไม่มีผลยืนยันเรื่องการรักษา ยังส่งผลเสียทำให้การรักษาตัวของผู้ป่วยเป็นไปอย่างล่าช้า ในกรณีของมะเร็งถือเป็นการลดโอกาสการรอดชีวิตของผู้ป่วย

งานวิจัยของคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเยล พบความสัมพันธ์ระหว่างความเชื่อในการแพทย์ทางเลือกของผู้ป่วยมะเร็ง ต่อการปฏิเสธวิธีการรักษาที่ได้รับการยืนยันทางการแพทย์ เพิ่มความเสี่ยงการเสียชีวิตด้วยเช่นเดียวกัน

กระแสความเชื่อเรื่องการใช้ยา Fenbendazole รักษามะเร็งทางออนไลน์ เคยทำให้ยา Fenbendazole ถูกชาวเกาหลีใต้กว้านซื้อจากร้านขายยาจนขาดตลาดมาแล้ว

สมาคมมะเร็งแห่งแคนาดา ได้ตำหนิคนดังที่ใช้สื่อเผยแพร่ข้อมูลเท็จเกี่ยวกับการรักษามะเร็ง ว่าเป็นเรื่องอันตราย ขาดความรับผิดชอบ และเป็นการสร้างความหวังผิด ๆ แก่ผู้ป่วยและญาติ

ไบรอัน โวจาเฮาสกี แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านมะเร็ง มองว่ายา Fenbendazole เป็นยาที่ได้รับความสนใจในการทดลองกับเซลล์มะเร็งอย่างมาก แต่ยังไม่สมควรแนะนำให้ใช้กับผู้ป่วยมะเร็ง จนกว่าจะมีการยืนยันประสิทธิผลด้านการบำบัดและความปลอดภัยในการใช้กับมนุษย์ ปัจจุบันยังมียาเคมีบำบัดซึ่งมีคุณสมบัติไม่แตกต่างจากยา Fenbendazole ซึ่งเป็นแนวทางการรักษาที่เหมาะสมมากกว่า

ข้อมูลอ้างอิง :

https://healthfeedback.org/claimreview/mel-gibson-makes-baseless-claim-joe-rogan-podcast-dewormers-ivermectin-fenbendazole-effective-cancer-cures/
https://science.feedback.org/review/lack-clinical-evidence-dog-dewormer-fenbendazole-cures-cancer/
https://www.politifact.com/factchecks/2024/dec/30/facebook-posts/no-cancer-is-not-a-parasite-and-ivermectin-cant-cu/