ชัวร์ก่อนแชร์: เชื้อเดลต้าทำให้วัคซีน Pfizer มีประสิทธิผลเพียง 42% จริงหรือ?

14 ตุลาคม 2564
ตรวจสอบข้อเท็จจริงโดย: Politifact (สหรัฐอเมริกา)
แปลและเรียบเรียงบทความโดย: พีรพล อนุตรโสตถิ์, อดิศร สุขสมอรรถ

ประเภทข่าวปลอม: ทำให้เข้าใจผิด

บทสรุป:

กลุ่มตัวอย่างในงานวิจัยหลายคนฉีดวัคซีนแค่เข็มเดียว จึงไม่อาจยืนยันประสิทธิผลวัคซีนได้
ครึ่งหนึ่งของผู้ติดเชื้อเดลต้าในสหรัฐฯ มาจากรัฐที่มีอัตราฉีดวัคซีนต่ำ
มีชาวอเมริกาที่ฉีดวัคซีนครบ 2 โดสเพียง 0.005% ที่เข้าโรงพยาบาลหรือเสียชีวิตจากโควิด 19

ข้อมูลที่ถูกแชร์:

มีข้อมูลบิดเบือนประสิทธิผลวัคซีน mRNA เผยแพร่ทาง Twitter ในสหรัฐอเมริกา โดย แจค โพโซบิก นักเคลื่อนไหวทางการเมืองแนวคิดอนุรักษ์นิยมขวาจัด ได้ทวิตข้อความว่า รัฐบาลไบเดนเกิดความกังวล เมื่อผลวิจัยของ Mayo Clinic พบว่าประสิทธิผลของวัคซีนโควิด 19 ของบริษัท Pfizer เหลือเพียง 42%

FACT CHECK: ตรวจสอบข้อเท็จจริง:

ข้อมูลที่ แจค โพโซบิก กล่าวอ้างนำมาจากงานวิจัยของโรงพยาบาล Mayo Clinic ที่ศึกษาประสิทธิผลวัคซีนโควิด 19 ของบริษัท Pfizer และ Moderna

โดยกลุ่มตัวอย่างคือคนไข้ที่มาตรวจหาเชื้อโควิด 19 ในเครือโรงพยาบาล Mayo Clinic Health System ในรัฐอริโซน่า, ฟลอริด้า, ไอโอว่า, มินเนโซต้า และวิสคอนซิน รวมทั้งสิ้น 645,109 คน โดยกลุ่มตัวอย่างจะต้องไม่มีประวัติป่วยเป็นโควิด 19 ก่อนฉีดวัคซีนเข็มแรก และได้รับวัคซีนโควิด 19 อย่างน้อย 1 โดสในระหว่างเดือนมกราคมถึงเดือนกรกฎาคม โดยแยกเป็นกลุ่มตัวอย่างที่รับวัคซีน Pfizer จำนวน 119,463 คน และกลุ่มที่รับวัคซีน Moderna จำนวน 60,083 คน

ผลการวิจัยพบว่าตลอด 7 เดือนที่ผ่านมา วัคซีน Moderna ป้องกันการรักษาตัวในโรงพยาบาลได้ 91.6% ส่วนวัคซีน Pfizer ป้องกันการรักษาตัวในโรงพยาบาลได้ 85%

วัคซีน Moderna ป้องกันการติดเชื้อได้ 86% วัคซีน Pfizer ป้องกันการติดเชื้อได้ 76%

แต่เมื่อดูเฉพาะเดือนกรกฎาคมที่ไวรัสโควิด 19 สายพันธุ์เดลต้าแพร่ระบาดอย่างหนัก พบว่าประสิทธิผลของวัคซีนทั้งสองยี่ห้อลดลงอย่างเห็นได้ชัด โดยวัคซีน Moderna ป้องกันการรักษาตัวในโรงพยาบาลได้ 81% วัคซีน Pfizer ป้องกันการรักษาตัวในโรงพยาบาลได้ 75%

ขณะที่ประสิทธิผลในการป้องกันการติดเชื้อก็ลดลงอย่างมาก โดยวัคซีน Moderna ป้องกันการติดเชื้อได้ 76% ส่วนวัคซีน Pfizer ป้องกันการติดเชื้อได้เพียง 42%

อย่างไรก็ดี การวิจัยของ Mayo Clinic ไม่อาจสรุปได้ว่าวัคซีนโควิด 19 ชนิด mRNA ด้อยประสิทธิภาพในการป้องกันไวรัสเดลต้า เนื่องจากกลุ่มตัวอย่างถูกกำหนดให้รับวัคซีนอย่างน้อย 1 โดส ซึ่งวัคซีนโควิด 19 ของ Pfizer และ Moderna จำเป็นต้องได้รับวัคซีนครบ 2 โดสจึงจะได้รับประสิทธิผลของวัคซีนอย่างเต็มที่

นอกจากนี้ ทีมวิจัยของ Mayo Clinic ยังระบุว่า งานวิจัยชินนี้เป็นผลงานก่อนการตีพิมพ์ (Preprint) ยังไม่ผ่านการพิชญพิจารณ์ (Peer Review ) หรือการประเมินความถูกต้องโดยผู้เชี่ยวชาญในแวดวงวิชาการ จึงไม่อาจนำผลวิจัยไปใช้เป็นแนวทางปฏิบัติการทางคลินิกได้

ทีมวิจัยย้ำว่าปัจจุบันยังไม่มีวัคซีนชนิดใดที่ป้องกันการติดเชื้อได้ 100% โดยเฉพาะการป้องกันการติดเชื้อแบบไม่มีอาการ ยกตัวอย่างเช่นวัคซีนไข้หวัดใหญ่ที่ใช้กันมานับทศวรรษ ก็มีประสิทธิผลเพียง 19% ถึง 60% เท่านั้น

แต่ผลวิจัยยืนยันว่า วัคซีนโควิด 19 ช่วยลดการป่วยหนัก, การรักษาตัวในโรงพยาบาล และการเสียชีวิตจากโควิด 19 ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ผลวิจัยยังช่วยยืนยันว่า นับตั้งแต่ไวรัสเดลต้าแพร่ระบาดในสหรัฐฯ การรักษาตัวในโรงพยาบาลและการเสียชีวิตเพราะโควิด 19 จะเกิดกับผู้ป่วยที่ยังไม่ได้รับวัคซีนโควิด 19 เป็นส่วนใหญ่

ข้อมูลจากหน่วยงานป้องกันโรคติดต่อแห่งชาติสหรัฐอเมริกา (CDC) เมื่อวันที่ 9 สิงหาคมระบุว่า ในจำนวนประชากรอเมริกันที่รับวัคซีนครบ 2 โดสทั้งสิ้น 166 ล้านคน มีผู้ต้องรักษาตัวในโรงพยาบาลและเสียชีวิตจากโควิด 19 หลังฉีดวัคซีนครบ 2 โดสเพียง 8,054 คน อัตราส่วนน้อยกว่า 0.005%

รายงานสรุปของทำเนียบข่าวเมื่อวันที่ 5 สิงหาคม ระบุว่าครึ่งหนึ่งของจำนวนการติดเชื้อและรักษาตัวในโรงพยาบาลเพราะโควิด 19 ในรอบ 7 วัน มาจาก 7 รัฐที่มีอัตราการฉีดวัคซีนโควิด 19 ครบ 2 โดสที่ต่ำที่สุด ได้แก่ฟลอริด้า (49.7%) เท็กซัส (44.6%) มิสซูรี่ (42.3%) อาร์คันซอ (37.7%) หลุยเซียน่า (37.7%) อลาบาม่า (35%) และมิสซิสซิปปี (35.2%)

ข้อมูลอ้างอิง:

https://www.politifact.com/factchecks/2021/aug/17/instagram-posts/claim-pfizer-covid-19-vaccine-42-effective-leaves-/