สำนักข่าวไทย 1 ส.ค. 63 – รวมคำศัพท์ที่น่ารู้เกี่ยวกับโรคโควิด-19 เพื่อสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องและติดตามข่าวสารเกี่ยวกับโรคโควิด-19 ได้อย่างลึกซึ้ง ทั้งคำศัพท์ด้านการแพทย์ การแพร่ระบาด และหน่วยงานน่ารู้ ไปดูกันเลย!
รู้จักโรค
COVID-19
คือ ชื่ออย่างเป็นทางการสำหรับเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 โดยใช้ชื่อว่า COVID-19 ซึ่งย่อมาจาก “coronavirus disease starting in 2019” หรือโรคไวรัสโคโรนาที่เริ่มต้นในปี 2019 ได้รับการประกาศจากองค์การอนามัยโลก เมื่อ 12 กุมภาพันธ์ 2563
Coronavirus
เป็นกลุ่มของเชื้อไวรัสที่สามารถก่อให้เกิดโรคทางเดินหายใจในคน ซึ่งไว้รัสในกลุ่มนี้มีหลายสายพันธุ์ ส่วนใหญ่ทำให้เกิดอาการที่ไม่รุนแรง คือ เป็นไข้หวัดธรรมดา ในขณะที่บางสายพันธุ์อาจก่อให้เกิดอาการรุนแรงจนเป็นปอดอักเสบได้ เช่น โรคติดเชื้อไวรัสทางเดินหายใจตะวันออกกลาง (เมอร์ส) หรือ โรคซาร์ (SARS)
Coronavirus 2019
ไวรัสในกลุ่มโคโรนาที่มีการค้นพบใหม่ ไม่เคยปรากฏว่ามีการติดเชื้อไวรัสชนิดนี้ในคนมาก่อน พบครั้งแรกที่เมืองอู่ฮั่น มณฑลหูเป่ย์ สาธารณรัฐประชาชนจีน ในช่วงปลายปี 2019
หน่วยงานน่ารู้
WHO (World Health Organization) องค์การอนามัยโลก
CDC (Centers for Disease Control and Prevention) ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค
Ministry Of Public Health : กระทรวงสาธารณสุข
Department Of Disease Control : กรมควบคุมโรค
ระดับการแพร่ระบาด
Endemic : โรคประจำถิ่นที่เกิดขึ้นในท้องถิ่นใดท้องถิ่นหนึ่งเป็นประจำ การระบาดอยู่ในวงจำกัดมาก
Sporadic : โรคระบาดในชุมชนที่นาน ๆ ครั้งจะระบาด
Outbreak : การเกิดขึ้นหรือการปะทุขึ้นอย่างฉับพลันและรุนแรง
Epidemic : โรคระบาดที่แพร่อย่างรวดเร็ว
WHO ให้นิยามว่า เป็นโรคภัยหรือความเจ็บป่วยที่เกิดขึ้นในชุมชนหรือภูมิภาคใด ๆ ที่เพิ่มมากขึ้นจนเกินความคาดหมาย
US-CDC ให้นิยามว่าเป็นโรคที่มีผู้ป่วยเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็วจนเกินความคาดหมาย
Pandemic : โรคระบาดขนาดใหญ่
WHO ให้นิยามว่าเป็นเชื้อโรคใหม่ที่ระบาดไปทั่วโลก ทำให้อัตราการป่วยและเสียชีวิตเพิ่มสูงขึ้นอย่างมาก
US-CDC ให้นิยามว่าเป็นโรคที่แพร่ระบาดในหลายประเทศหรือหลายทวีป ส่งผลกระทบต่อผู้คนจำนวนมาก
ศัพท์ด้านการแพทย์
PUI (Patients under investigated) : ผู้ป่วยติดเชื้อระบบทางเดินหายใจส่วนบน
Close Contact : ผู้สัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วย
High Risk Contact : ผู้สัมผัสที่มีความเสี่ยงต่อการรับเชื้อสูง
Cluster : กลุ่ม
Emerging Disease : โรคเกิดใหม่
Disease : โรค
Communicable Disease : โรคติดต่อ
Transmission : การแพร่เชื้อ
ศัพท์ด้านสังคมและการป้องกัน
Super Spreader : ผู้ติดเชื้อไวรัสโคโรนาที่สามารถแพร่กระจายเชื้อไปสู่ผู้อื่นในวงกว้าง
Social Distancing : ระยะห่างทางสังคม เป็นการเว้นระยะห่างระหว่างบุคคลเพื่อลดการแพร่กระจายของเชื้อไวรัส
State Quarantine : สถานกักกันโรคโควิด-19 มี 4 รูปแบบ คือ
- Local Quarantine (LQ) : สถานกักกันโรคท้องที่ สำหรับกักกันผู้ที่เดินทางข้ามจังหวัด
- State Quarantine (SQ) : สถานกักกันโรคแห่งรัฐ สำหรับกักกันผู้ที่เดินทางเข้ามาในประเทศ
- Alternative State Quarantine (ASQ) : สถานกักกันโรคแห่งรัฐทางเลือก สำหรับกักกันผู้ที่เดินทางเข้ามาในประเทศ โดยผู้กักกันออกค่าใช้จ่ายเอง
- Organization Quarantine (OQ) : สถานกักกันโรคของหน่วยงาน สำหรับกักกันบุคลากรของหน่วยงานที่เดินทางเข้ามาในประเทศ โดยเป็นสถานที่ของหน่วยงานนั้นและห้ามผู้กักกันโรคออกนอกบริเวณเด็ดขาด 14 วัน
Self Quarantine : มาตรการควบคุมโรค คือ การให้ผู้ที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคแยกตัวเองออกจากครอบครัว ชุมชน หรือสังคม เพื่อลดการแพร่กระจายของเชื้อไวรัส
Quarantine Activities : กิจกรรมที่ทำขณะแยกตัวเองออกจากครอบครัว ชุมชน หรือสังคม เพื่อลดการแพร่กระจายของเชื้อไวรัส
Work From Home : การทำงานจากที่บ้าน เป็นหนึ่งในช่องทาง Social Distancing
Lockdown : ป้องกัน ในที่นี้หมายถึงการปิดประเทศ หรือปิดพรมแดน ห้ามบุคคลในประเทศเดินทางออกนอกประเทศ และห้ามบุคคลภายนอกประเทศเดินทางเข้ามาในประเทศ
Fake news : ข่าวปลอม หรือข่าวลวง ที่ถูกพิสูจน์ได้ว่าไม่จริง และมีผลกระทบในระดับความเชื่อ
Isolation : การแยกตัวผู้ป่วยที่เป็นโรคติดต่อ
ขอบคุณข้อมูลจาก กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข, ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค (Centers for Disease Control and Prevention) ศูนย์ปฎิบัติการฉุกเฉินโควิด-19 และองค์การอนามัยโลก (World Health Organization)
