ชัวร์ก่อนแชร์: Drone AI สังหารผู้ควบคุมและยึดหอสื่อสาร หลังถูกขัดขวางภารกิจ จริงหรือ?

12 มกราคม 2566
แปลและเรียบเรียงบทความโดย : อดิศร สุขสมอรรถ
ตรวจทานและพิสูจน์อักษร : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

ข้อมูลที่ถูกแชร์ :

มีข้อมูลสร้างความเข้าใจผิดเผยแพร่ทาง Instagram ในต่างประเทศ ที่อ้างว่าผลการจำลองสถานการณ์ (Simulation) โดยกองทัพอากาศสหรัฐอเมริกาพบว่า อากาศยานไร้คนขับ หรือ Drone ที่ควบคุมโดยเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ หรือ AI แสดงการขัดขืนคำสั่งของมนุษย์ ด้วยการสังหารผู้ควบคุมและยึดหอสื่อสาร

บทสรุป :

1. มีการเปิดเผยภายหลังว่า ข้อความที่ตัวแทนกองทัพอากาศสหรัฐฯ กล่าวอ้างเป็นการสื่อสารที่ผิดพลาด
2. กองทัพอากาศสหรัฐฯ ยืนยันว่าไม่เคยทดลองอาวุธที่ควบคุมด้วยปัญญาประดิษฐ์มาก่อน

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

ข้ออ้างดังกล่าว นำมาจากงานประชุมของสมาคมการบินของอังกฤษ (Royal Aeronautical Society : RAeS) ที่จัดขึ้นเมื่อเดือนพฤษภาคม 2023 โดย ทักเกอร์ “ซินโก” แฮมิลตัน ผู้บัญชาการฝึกซ้อมและปฏิบัติการด้าน AI ของกองทัพอากาศสหรัฐอเมริกา ได้ไปร่วมบรรยายในหัวข้อประโยชน์และภัยจากระบบการใช้อาวุธที่ไม่ต้องพึ่งพาคำสั่งของมนุษย์ (Autonomous Weapons Systems)

เนื้อหาการบรรยายของแฮมิลตัน ได้ถูกเผยแพร่ทางเว็บไซต์ของสมาคมการบินของอังกฤษ ในหัวข้อย่อยที่ชื่อว่า AI – is Skynet here already? (AI – Skynet เกิดขึ้นจริงแล้วหรือยัง?)

ในหัวข้อดังกล่าว แฮมิลตันเล่าถึงสถานการณ์จำลองที่ Drone AI ถูกป้อนคำสั่งให้ทำลายอาวุธนำวิถีผิวพื้นสู่อากาศของข้าศึก (Surface-to-air missile : SAM) แต่เมื่อผู้ควบคุมยกเลิกคำสั่ง Drone AI จะมองว่าผู้ควบคุมคือสิ่งขัดขวางภารกิจหลัก และหันมาโจมตีเพื่อสังหารผู้ควบคุมแทน

และเมื่อป้อนคำสั่งห้ามโจมตีผู้ควบคุม Drone AI ที่ถูกคำสั่งขัดขวางภารกิจ ก็จะเปลี่ยนมายึดหอสื่อสาร เพื่อป้องกันการขัดขวางภารกิจเช่นกัน

Skynet

เมื่อมีการนำบทความ AI – is Skynet here already? ไปเผยแพร่ทางโลกออนไลน์ เนื้อหาดังกล่าวถูกนำไปเชื่อมโยงกับ Skynet โครงข่ายประสาทเทียมที่ถูกกล่าวถึงใน The Terminator ภาพยนตร์แนวนิยายวิทยาศาสตร์ปี 1984 ของผู้กำกับ เจมส์ คาเมรอน

Skynet ได้รับการบรรยายว่าเป็นปัญญาประดิษฐ์อัจฉริยะไร้ข้อจำกัด (Artificial General Super Intelligence : AGSI) ซึ่งเนื้อหาใน The Terminator และ Terminator 2 : Judgment Day ผลงานภาคต่อปี 1991 เล่าว่า Skynet ถูกสร้างขึ้นในปี 1997 เพื่อให้กองทัพอากาศสหรัฐอเมริกานำไปใช้ควบคุมเครื่องบินทิ้งระเบิดที่หลบเลี่ยงการตรวจจับด้วยเรดาร์ (Stealth Aircraft) แทนการควบคุมมนุษย์ทั้งหมด

กระทั่งค้นพบหลักฐานว่า Skynet เริ่มมองมนุษย์เป็นภัยและต้องการทำลายล้าง เมื่อกองทัพพยายามตัดไฟฟ้าที่ใช้เป็นแหล่งพลังงาน Skynet จึงตัดสินใจออกคำสั่งยิงระเบิดนิวเคลียร์ไปยังประเทศรัสเซีย เนื่องจากคำนวณแล้วว่า จะทำให้โลกเข้าสู่ยุคภัยพิบัติของสงครามนิวเคลียร์ (Judgment Day)

การแก้ข่าวของกองทัพอากาศสหรัฐอเมริกา

เมื่อเดือนมิถุนายน 2023 สมาคมการบินของอังกฤษได้แก้ไขบทความทางเว็บไซต์ที่เกี่ยวกับบทความ AI – is Skynet here already? โดยยืนยันว่าสิ่งที่ ทักเกอร์ “ซินโก” แฮมิลตัน กล่าวถึงการพบ Drone AI ขัดคำสั่งในสถานการณ์จำลอง เป็นการสื่อสารที่ผิดพลาด (Misspoke) และเป็นเพียงการตั้งสมมติฐานจากการทดลองทางความคิด (Thought Experiment) และไม่มีความเกี่ยวข้องกับการทดลองของกองทัพอากาศสหรัฐอเมริกา

แฮมิลตันย้ำว่ากองทัพอากาศสหรัฐอเมริกาไม่เคยทดลองอาวุธที่ควบคุมด้วยปัญญาประดิษฐ์ ไม่ว่าจะในสถานการณ์จำลองหรือการทดสอบในโลกจริง

แฮมิลตันได้ทิ้งท้ายว่า แม้ทั้งหมดจะเป็นเพียงสมมติฐาน แต่ผลลัพธ์ก็สื่อถึงความท้าทายของการปฏิบัติภารกิจด้วยปัญญาประดิษฐ์ จึงเป็นเหตุผลว่าทำไมกองทัพอากาศสหรัฐอเมริกาถึงให้ความสำคัญกับการพัฒนาปัญญาประดิษฐ์บนพื้นฐานของหลักจริยธรรม

ข้อมูลอ้างอิง :

https://www.politifact.com/factchecks/2023/jun/05/instagram-posts/us-air-force-didnt-conduct-ai-simulation-in-which/
https://www.reuters.com/article/factcheck-ai-drone-kills/fact-check-simulation-of-ai-drone-killing-its-human-operator-was-hypothetical-air-force-says-idUSL1N38023R/