กทม. 19 ก.พ.- พ.ร.บ.ข้าว ผ่านหรือไม่รอลุ้นวันพรุ่งนี้…แต่ที่ไม่ต้องรอ คือ คนซื้อข้าวหอมมะลิ มีข้อมูลชัด ราคาเพิ่มขึ้นแน่
วันพรุ่งนี้ หลายคนจับตา พ.ร.บ.ข้าว จะผ่านความเห็นชอบจากสภานิติบัญญัติแห่งชาติ หรือ สนช.หรือไม่ โดยยังมีหลากหลายความเห็นทั้งเห็นด้วยและคัดค้าน ซึ่งก็ยังต้องผลลัพธ์ที่จะออกมาจริงหาก พ.ร.บ.ฉบับนี้ ผ่านความเห็นชอบออกมาประกาศใช้จริง แต่ที่ไม่ต้องรอและมีผลกระทบโดยตรงต่อผู้บริโภคไปแล้ว เพราะมีค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้น โดยที่บางคนรวมทั้งคนที่วิจารณ์เรื่องของ พ.ร.บ.ข้าวและต้องซื้อข้าวกินทุกวัน อาจยังไม่รู้ตัวก็คือ ราคาข้าว โดยเฉพาะข้าวหอมมะลิที่ขยับขึ้นมาได้หลายเดือนแล้ว
มีข้อมูลของสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรมาเปรียบเทียบให้ดูราคาข้าวเปลือกหอมมะลิช่วง 3 ปีที่ผ่านมา จนถึงราคาปีล่าสุด ว่า ราคาขยับขึ้นมามากน้อยแค่ไหน โดยปี 2559 ราคาข้าวเปลือกหอมมะลิเฉลี่ยทั้งปีประมาณตันละ 8,700 บาทเศษ และขยับเพิ่มขึ้นมาเป็นประมาณตันละ 11,400 บาท ในปี 2560 พอมาถึงปี 2561 จนถึงต้นปี 2562 ราคาข้าวหอมมะลิกระโดดขึ้นมาอยู่ที่ 15,000 บาท ดูเหมือนว่า ราคาข้าวหอมมะลิแพง ชาวนาจะได้ประโยชน์ จะมีรายได้มากขึ้น แต่ความเป็นจริงกลับไม่ใช่ เพราะเมื่อไปดูผลผลิตข้าวหอมมะลิในปีนี้ พบว่า ลดลงไปนับล้านตัน
มีข้อมูลล่าสุดจากกระทรวงเกษตรฯ ระบุว่า พื้นที่ปลูกข้าวหอมมะลิปี 61 อยู่ที่เกือบ 23 ล้านไร่เพิ่มขึ้นจากปี 60 เล็กน้อย แต่ปรากฏว่า ผลผลิตออกมาน้อยกว่าปี 60 ไปนับล้านตันเศษ โดยปี 61 มีผลผลิตประมาณ 6.6 ล้านตันลดลงจากปี 60 ที่ได้ประมาณ 7.7 ล้านตัน
ส่วนข้าวอื่นๆ ผลผลิตที่ได้เพิ่มขึ้นเล็กน้อยด้วยซ้ำสาเหตุที่ผลผลิตลดลง เพราะปัญหาภัยแล้ง ฝนทิ้งช่วงในช่วงข้าวกำลังต้องการน้ำ ทำให้ต้นข้าวจำนวนมากยืนตันตาย โดยเฉพาะพื้นที่ภาคอีสานตอนกลางและตอนล่าง ซึ่งเป็นแหล่งปลูกข้าวหอมมะลิแหล่งใหญ่ของประเทศ
สำหรับราคาข้าวหอมมะลิล่าสุดเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ที่เป็นข้อมูลของสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร ข้าวเปลือกหอมมะลิ เฉลี่ยตันละ 15,592 บาท เทียบกับช่วงเวลาใกล้เคียงกันของปีที่แล้ว ราคาอยู่ที่ประมาณ 14,570 บาทต่อตัน ก็จะพบว่า ราคาเพิ่มขึ้นให้เห็นชัดเจน ขณะที่ข้าวหอมมะลิที่เป็นข้าวสารในกรุงเทพฯ ราคาขายส่งเฉลี่ยตันละ 34,050 บาท และราคาส่งออกเฉลี่ยตันละ 1,175 ดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 36,500 บาทต่อตัน
มาดูความเห็นจากผู้เกี่ยวข้องกันบ้างอย่างนายสมเกียรติ มรรคยาธร เลขาธิการสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย บอกว่า ราคาข้าวที่แพงขึ้น น่าจะเป็นเรื่องของการหมดโปรโมชั่นในบางยี่ห้อและปรับขึ้นไป ซึ่งราคาข้าวในตลาดยังเป็นปกติ ส่วนข้าวบรรจุถุงที่ขายตามห้างสรรพสินค้าส่วนใหญ่ที่ราคาลดกว่าหน้าถุงส่วนใหญ่จะเป็นการจัดโปรโมชั่นลดราคาร่วมกับทางห้างสรรพสินค้า เพราะข้าวถุงมีการแข่งขันกันสูง และเมื่อหมดเวลาก็จะปรับราคาขึ้น แต่เป็นการปรับขึ้นในบางยี่ห้อที่หมดโปรโมชั่นเท่านั้นและปรับขึ้นไม่มากนัก เฉลี่ยจากประมาณ 240 บาทต่อถุงเป็นประมาณ 250 บาทต่อถุง เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันปีที่แล้ว
มาดูข้อมูลของกรมการค้าภายใน ในฐานะที่กำกับดูแลราคาสินค้าต่างๆ ระบุว่า แม้ข้าวสารจะไม่ใช่เป็นสินค้าควบคุมแต่เป็นกลุ่มสินค้าที่มีการติดตามอย่างใกล้ชิด โดยข้าวหอมมะลิบางยี่ห้อปรับราคาขึ้นไป เนื่องจากเป็นการปรับตามต้นทุนราคาข้าวเปลือกที่มีราคาสูงขึ้น ซึ่งตามปกติ ผู้ผลิตข้าวสารบรรจุถุงก่อนที่จะนำไปขายผ่านห้างสรรพสินค้าจะแจ้งราคาให้กรมการค้าภายในได้ทราบ เช่น ข้าวหอมมะลิบรรจุถุงขนาด 5 กิโลกรัม ปีที่ผ่านมาจะเฉลี่ยอยู่ที่ 148-255 บาท แต่ขณะนี้ ยอมรับว่า จากต้นทุนข้าวเปลือกที่แพงขึ้น ทำให้ราคาขายข้าวหอมมะลิบรรจุถุง 5 กิโลกรัมที่แจ้งกับกรมการค้าภายใน ราคาเฉลี่ยเพิ่มขึ้นเป็น 169-285 บาท โดยขยับเพิ่มถุงละ 20-30 บาท แต่ก็ระบุว่า ด้วยระบบการค้าเสรีและการแข่งขัน หากรายใดปรับราคาสูงไปมากทางผู้บริโภคจะหันไปซื้อข้าวยี่ห้ออื่นแทนซึ่งถือเป็นกลไกลตลาด แต่ทางกรมการค้าภายในมีทีมตรวจสอบราคาสินค้าทุกสัปดาห์อยู่แล้ว หากเห็นว่าไม่เกิดความเป็นธรรมหรือเอาเปรียบผู้บริโภคจะดำเนินคดีตามกฎหมายต่อไป
ราคาข้าวแพงบวกกับเงินบาทแข็งค่าลามไปถึงข้าวที่ส่งออกไปด้วย นายอดุลย์ โชตินิสากรณ์ อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ บอกว่า ตัวเลขการส่งออกข้าวตามข้อมูลใบอนุญาตส่งออกข้าว ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคมถึง 13 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ไทยส่งออกข้าวปริมาณ 1.2 ล้านตัน ลดลงร้อยละ 10 เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีที่ผ่านมา โดยมีมูลค่า 659 ล้านดอลลาร์สหรัฐ สาเหตุเพราะประเทศผู้นำเข้าข้าวไทย เช่น จีน อินโดเนียเซีย ฟิลิปปินส์ ที่มีสตอกข้าวในประเทศค่อนข้างมาก ยังไม่มีนโยบายนำเข้าข้าว รวมถึงการแข็งค่าเงินบาทอาจทำให้ราคาข้าวไทยสูงกว่าคู่แข่งอยู่บ้าง แต่กรมฯได้ประเมินภาพรวมการส่งออกข้าวไทยในปีนี้ เบื้องต้นตัวเลขการส่งออกข้าวน่าจะใกล้เคียงกับสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทยที่คาดการณ์ไว้ปริมาณน่าจะอยู่ที่ 9 ล้านถึง 9.5 ล้านตัน.-สำนักข่าวไทย
