ความหมายและความสำคัญของ “ราชรถ-ราชยาน”

กรุงเทพฯ 4 ต.ค.-ในงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ได้มีการบูรณปฏิสังขรณ์ราชรถ-ราชยาน สำหรับใช้พระราชพิธีครั้งนี้ ซึ่งขณะนี้การบูรณะแล้วเสร็จ งดงามสมพระเกียรติ ความหมายและความสำคัญของราชรถ ราชยานแต่ละองค์ตามโบราณราชประเพณีเป็นอย่างไร ติดตามจากรายงาน


ราชรถ ราชยาน เป็นเครื่องประกอบพระบรมราชอิสริยยศของพระมหากษัตริย์ และพระบรมวงศานุวงศ์ การใช้ราชรถ ราชยาน มีมาแต่ครั้งโบราณ ปรากฏหลักฐานชัดเจนสมัยกรุงศรีอยุธยา สืบเนื่องต่อมาจนถึงกรุงรัตนโกสินทร์


พระมหาพิชัยราชรถ หมายถึง “ชัยชนะอันยิ่งใหญ่” เป็นราชรถทรงบุษบก ทำด้วยไม้แกะสลัก ลงรักปิดทอง ประดับกระจก สร้างในสมัยรัชกาลที่ 1 ใช้อัญเชิญพระบรมศพพระเจ้าแผ่นดิน พระบรมชนก พระราชชนนี พระอัครมเหสี และพระมหาอุปราช ตลอดจนพระบรมวงศานุวงศ์ชั้นสูง มีขนาดใหญ่ที่สุดในริ้วขบวนพระบรมราชอิสริยยศ สูง 11.20 เมตร กว้าง 4.84 เมตร ยาว 18 เมตร ด้วยน้ำหนักถึง 13.7 ตัน ต้องใช้พลฉุดชักทั้งหมด 216 นาย ด้านหน้า 172 นาย ด้านหลัง 44 นาย และพลควบคุม 5 นาย

เวชยันตราชรถ หมายถึง “รถของพระอินทร์” เป็นราชรถอีกองค์หนึ่งที่รัชกาลที่ 1 ทรงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้น ใช้เป็นราชรถรองในงานพระเมรุพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลต่อมา จนถึงงานพระเมรุรัชกาลที่ 5 ต่อมาพระมหาพิชัยราชรถชำรุด ในงานพระเมรุรัชกาลที่ 6 และรัชกาลที่ 8 ใช้เวชยันตราชรถเป็นรถทรงพระบรมศพ โดยออกหมายเรียกว่า “พระมหาพิชัยราชรถ”


พระยานมาศสามลำคาน เป็นคานหามขนาดใหญ่ ทำด้วยไม้จำหลัก ลวดลายลงรักปิดทอง มีคานหาม 3 คาน อยู่ในขบวนพระบรมราชอิสริยยศ ริ้วที่ 1 สำหรับอัญเชิญพระโกศจากพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ไปประดิษฐานบนพระมหาพิชัยราชรถที่จอดเทียบพลับพลายก วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 2 ใช้อัญเชิญพระโกศรัชกาลที่ 1 เป็นครั้งแรก

ราชรถปืนใหญ่ เป็นราชรถที่อัญเชิญพระโกศพระบรมศพ พระศพ พระมหากษัตริย์และพระบรมวงศ์ที่ทรงรับราชการทหารเมื่อครั้งดำรงพระชนม์ชีพแทนพระยานมาศสามลำคานตามธรรมเนียมเดิม เวียนอุตราวัฏรอบพระเมรุมาศ 3 รอบ ซึ่งธรรมเนียมใหม่นี้เกิดขึ้นในรัชสมัยรัชกาลที่ 6 ในการพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพจอมพล พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช เมื่อ พ.ศ.2459 เป็นครั้งแรก ครั้งหลังสุดในการพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพรัชกาลที่ 8 เมื่อ พ.ศ.2493

พระที่นั่งราเชนทรยาน สร้างในรัชกาลที่ 1 เป็นทรงบุษบก ย่อมุมไม้สิบสอง หลังคาซ้อน 5 ชั้น พนักพิงและกระจังปฏิญาณ แกะสลักภาพเทพพนมไว้ตรงกลาง ครุฑยุดนาคประดับที่ฐาน 14 ตัว ใช้เสด็จพระราชดำเนินโดยขบวนที่เรียกว่า ขบวน 4 สาย เช่น ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก เสด็จพระราชดำเนินจากพระราชมณเฑียร ไปถวายสักการะพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากรที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ทั้งใช้อัญเชิญพระบรมโกศพระบรมอัฐิพระมหากษัตริย์ และสมเด็จพระบรมราชินี จากพระเมรุมาศท้องสนามหลวง เข้าสู่พระบรมมหาราชวัง

ส่วนพระที่นั่งราเชนทรยานน้อย สำนักช่างสิบหมู่ กรมศิลปากร จัดสร้างขึ้นใหม่ ยึดรูปแบบจากพระที่นั่งราเชนทรายาน แต่ขนาดเล็กกว่า สำหรับอัญเชิญพระบรมราชสรีรางคาร หรือเถ้าพระบรมอัฐิ ในหลวงรัชกาลที่ 9 ไปพระบรมมหาราชวัง

การบูรณปฏิสังขรณ์ ราชรถ ราชยาน ทำพิธีบวงสรวงแล้วเสร็จ พร้อมสำหรับอัญเชิญพระบรมศพ พระบรมอัฐิ และพระบรมราชสรีรางคาร ในหลวงรัชกาลที่ 9 โดยเคลื่อนขบวนให้งดงามประหนึ่งราชรถเคลื่อนบนหมู่เมฆ ส่งเสด็จสู่สวรรค์.-สำนักข่าวไทย

ดูข่าวเพิ่มเติม

Top Viewed • อ่านมากสุด

ดูทั้งหมด

เพลิงไหม้โรงอบลำไย อ.แม่สรวย จ.เชียงราย

เพลิงไหม้โรงงานอบลำไย อ.แม่สรวย จ.เชียงราย เจ้าหน้าที่เร่งนำรถดับเพลิงเข้าระงับเหตุ เพื่อควบคุมเพลิงไม่ให้ลุกลามไปยังพื้นที่ใกล้เคียง เบื้องต้นยังไม่สามารถประเมินความเสียหายได้

พุ่งไม่หยุดราคาทองคำโลกนิวไฮอีก คาดไปต่อถึง 3 พันดอลลาร์/ออนซ์

ราคาทองคำตลาดโลกพุ่งแตะ 2,800 ดอลลลาร์สหรัฐ/ออนซ์ นักวิเคราะห์คาดมีโอกาสพุ่งต่อถึง 3,000 ดอลลาร์/ออนซ์ ส่งผลราคาทองไทยวันนี้ขึ้นต่อจากราคาปิดวานนี้ และทำนิวไฮเท่าวานนี้

ข่าวแนะนำ

ศึกชิงทำเนียบขาว 2024 : คอมมาลา แฮร์ริส

รายงานศึกชิงทำเนียบขาว 2024 พาไปรู้จักกับนางคอมมาลา แฮร์ริส ที่เพิ่งได้เป็นตัวแทนพรรคเดโมแครต ไม่กี่เดือนก่อนเลือกตั้ง เปรียบเหมือนการเปลี่ยนม้าใหม่กลางศึก หากชนะได้เธอจะกลายเป็นประธานาธิบดีหญิงคนแรกของสหรัฐด้วย

เปิดโครงการ “เดิน วิ่ง ปั่น ป้องกันอัมพาต” ครั้งที่ 10

นายกฯ ควง “คุณหญิงพจมาน-ครอบครัว” นำ ครม.-ประชาชน ร่วมโครงการเดิน วิ่ง ปั่น ป้องกันอัมพาต ครั้งที่ 10 เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

สาว อบต.ตกใจ ตำรวจตามรอยเงิน 39 ล้านบาท ที่แท้ชื่อซ้ำกัน

สาว อบต. ตกใจ ตำรวจมาถึงที่ทำงาน ถามถึงเงิน 39 ล้านบาท ที่แท้ชื่อซ้ำกัน ยันไม่เคยรู้จัก “มาดามอ้อย-ทนายตั้ม” มาก่อน