ชัวร์ก่อนแชร์: ผลชันสูตรผู้ฉีดวัคซีนโควิด พบเชื้อไวรัสแพร่ทั่วร่างกาย จริงหรือ?

22 กันยายน 2564
ตรวจสอบข้อเท็จจริงโดย: Factcheck.org (สหรัฐอเมริกา)
แปลและเรียบเรียงบทความโดย: พีรพล อนุตรโสตถิ์, อดิศร สุขสมอรรถ

ประเภทข่าวปลอม: ทำให้เข้าใจผิด

บทสรุป:

เป็นการบิดเบือนผลวิจัยให้เชื่อว่าวัคซีนโควิด 19 ป้องกันไวรัสไม่ได้ เนื่องจากผู้ตายฉีดวัคซีนเพียงเข็มเดียวจึงมีโอกาสติดเชื้อสูง
มีอวัยวะเพียง 7 แห่งที่ตรวจพบเชื้อโควิด 19 และไม่ใช่สาเหตุการเสียชีวิตอีกด้วย

ข้อมูลที่ถูกแชร์:

มีข้อมูลบิดเบือนเผยแพร่ทาง Facebook ในสหรัฐอเมริกาโดย ฮัล เทอร์เนอร์ นักจัดรายการวิทยุแนวคิดอนุรักษ์นิยม ได้อ้างว่าผลการชันสูตรศพผู้ที่ฉีดวัคซีนโควิด 19 พบรหัสพันธุกรรม RNA ของไวรัสโควิด 19 ตามอวัยวะทุกส่วนของผู้ตาย แสดงให้เห็นว่าวัคซีนป้องกันโควิด 19 ไม่ได้ หรือทำให้การแพร่เชื้อรวดเร็วยิ่งขึ้น จนเป็นข้อความที่ถูกแชร์ไปแล้วกว่า 8,000 ครั้ง

FACT CHECK: ตรวจสอบข้อเท็จจริง:

คำกล่าวอ้างดังกล่าว นำมาจากงานวิจัยเมื่อเดือนเมษายน ซึ่งเป็นครั้งแรกที่มีการชันสูตรศพผู้ที่เข้ารับการฉีดวัคซีนโควิด 19 ผู้เสียชีวิตเป็นชายวัย 86 ปีที่อาศัยอยู่ในบ้านพักคนชรา โดยเสียชีวิตใน 4 สัปดาห์หลังจากฉีดวัคซีนโควิด 19 เข็มแรกของบริษัท Pfizer/BioNTech เมื่อช่วงต้นเดือนมกราคม

หลังจากฉีดวัคซีนไปได้ 2 สัปดาห์ ชายผู้นี้ยังไม่แสดงอาการใดๆ แต่ต้องเข้ารับการรักษาตัวที่โรงพยาบาลหลังเกิดอาการท้องเสียรุนแรงในวันที่ 18 หลังจากฉีดวัคซีน เมื่อรักษาตัวในโรงพยาบาลได้ 7 วัน เขาก็ตรวจพบว่าติดเชื้อโควิด 19 โดยเชื่อว่าติดมาจากคนไข้ที่อยู่ในห้องพยาบาลเดียวกัน หลังจากติดเชื้อได้หนึ่งวันเขาก็เสียชีวิต

แม้ผลชันสูตรจะพบไวรัสโควิด 19 แพร่กระจายไปตามอวัยวะต่างๆ ของผู้ตาย แต่ผู้วิจัยยืนยันว่าผู้ตายไม่แสดงอาการป่วยของโรคโควิด 19 และสรุปว่าที่มาของอาการท้องเสียรุนแรงมาจากอาการเลือดไปเลี้ยงลำไส้ใหญ่ไม่เพียงพอ (ischemic colitis) และสาเหตุการเสียชีวิตมาจากโรคปอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรียและภาวะไตล้มเหลว

โดยผลวิจัยสรุปว่า การฉีดวัคซีนโควิด 19 เข็มเดียวสามารถกระตุ้นภูมิคุ้มกันได้ แต่ไม่มากพอที่จะยับยั้งการติดเชื้อได้

อย่างไรก็ดี ผลการวิจัยถูกนำไปบิดเบือนโดยข้อความของ ฮัล เทอร์เนอร์ ที่อ้างว่าชายคนดังกล่าวเสียชีวิตเพราะการฉีดวัคซีนโควิด 19 เนื่องจากผลชันสูตรพบเชื้อไวรัสในอวัยวะทุกส่วนของผู้ตาย แสดงให้เห็นว่าวัคซีนป้องกันการติดเชื้อไม่ได้ หรือทำให้การแพร่เชื้อในร่างกายรวดเร็วยิ่งกว่าคนที่ไม่ได้ฉีดวัคซีน และอ้างว่าชายผู้นี้ต้องรักษาตัวในโรงพยาบาลด้วยโรคลำไส้อักเสบจากการเกิดลิ่มเลือดอุดตันหลังจากฉีดวัคซีนโควิด 19

ดร.ทอร์สเทน แฮนเซน จากศูนย์พยาธิวิทยา มหาวิทยาลัย Bielefeld University ประเทศเยอรมนี เจ้าของงานวิจัยชิ้นนี้ออกมายืนยันว่า ข้อกล่าวอ้างของ ฮัล เทอร์เนอร์ คือการบิดเบือนงานวิจัย

ข้อแรก ผู้เสียชีวิตไม่ได้รักษาตัวจากโรคลำไส้อักเสบเพราะลิ่มเลือดอุดตันจากวัคซีนโควิด 19 แต่เป็นเพราะอาการเลือดไปเลี้ยงลำไส้ใหญ่ไม่เพียงพอ ซึ่งเป็นอาการที่ผู้เสียชีวิตเคยเป็นมาก่อนเมื่อ 15 ปีที่แล้ว การส่องกล้องตรวจไม่พบ RNA ของไวรัสที่ลำไส้ใหญ่ จึงยืนยันได้ว่าอาการเลือดไปเลี้ยงลำไส้ใหญ่ไม่เพียงพอคือสาเหตุของการอาการท้องเสียรุนแรง ไม่ใช่สาเหตุจากการฉีดวัคซีน

ผู้วิจัยชี้ว่า ฮัล เทอร์เนอร์ บิดเบือนผลวิจัย 3 ข้อ

1.เนื่องจากผู้เสียชีวิตฉีดวัคซีนโควิด 19 เพียงโดสเดียว การติดเชื้อโควิด 19 หลังจากรับวัคซีนจึงไม่ใช่เรื่องผิดปกติ เพราะภูมิคุ้มกันจะเกิดขึ้นหลังจากรับวัคซีนโดสที่ 2 ไปแล้วเป็นเวลาประมาณ 2 สัปดาห์
2.การอ้างว่าพบไวรัสโควิด 19 ในอวัยวะทุกส่วนของผู้เสียชีวิตเป็นการกล่าวเกินจริง เพราะทีมวิจัยตรวจสอบอวัยวะของผู้เสียชีวิต 9 แห่ง และพบ RNA ของโควิด 19 ในอวัยวะเพียง 7 แห่งเท่านั้น
3.การวิจัยกับผู้ป่วยเพียงรายเดียว ไม่อาจสะท้อนประสิทธิผลโดยรวมของวัคซีนโควิด 19 ได้

ดร.ทอร์สเทน แฮนเซน ย้ำว่าจากการตรวจสอบอวัยวะของผู้เสียชีวิต ไม่พบการแสดงอาการข้างเคียงจากวัคซีนโควิด 19 แม้ผู้เสียชีวิตจะติดเชื้อโควิด 19 แต่โควิด 19 ไม่ใช่สาเหตุของการเสียชีวิต และทีมวิจัยยังคงมั่นใจว่าภูมิคุ้มกันที่เกิดจากการฉีดวัคซีน สามารถป้องกันการป่วยจากโควิด 19 ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ข้อมูลอ้างอิง:

https://www.factcheck.org/2021/06/scicheck-post-misrepresents-details-of-postmortem-study-of-vaccinated-sars-cov-2-patient/