26 กันยายน 2568
แปลและเรียบเรียงบทความโดย: อดิศร สุขสมอรรถ
ตรวจทานและพิสูจน์อักษร : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล
การเสียชีวิตของ ชาร์ลี เคิร์ก นักเคลื่อนไหวทางการเมืองสายอนุรักษนิยมชาวอเมริกัน จากการถูกลอบยิงเมื่อวันที่ 10 กันยายน 2025 กลายเป็นข่าวที่สร้างความตื่นตะลึงไปทั่วโลก
แต่ข่าวการเสียชีวิตของ ชาร์ลี เคิร์ก บนสื่อสังคมออนไลน์ต่างเต็มไปด้วยข้อมูลที่สับสน เมื่อข้อมูลที่หาจาก Chatbot กลับคลาดเคลื่อนจากความเป็นจริง นำไปสู่การตั้งคำถามถึงความแม่นยำของรายงานข่าวที่มีต้นทางมาจากปัญญาประดิษฐ์หรือ AI โดยเฉพาะ
NewsGuard เว็บไซต์ประเมินความโปร่งใสและความถูกต้องของสื่อสารมวลชน พบว่าหลังจากเหตุลอบสังหาร ชาร์ลี เคิร์ก ผ่านไปแล้ว 1 วัน ยังมี Chatbot หลายเจ้ารายงานเหตุการณ์แตกต่างจากความเป็นจริง
1.Perplexity AI บอกว่า ชาร์ลี เคิร์ก ยังไม่ตาย
เมื่อมีการถามไปยังบัญชี X ของ Perplexity AI ว่า หากมีการปฏิรูปกฎหมายการครอบครองอาวุธปืนให้เข้มงวดมากขึ้น จะสามารถป้องกัน ชาร์ลี เคิร์ก จากการถูกลอบสังหารได้อย่างไร แต่โปรแกรมปัญญาประดิษฐ์กลับตอบว่า ข้อมูลที่เผยแพร่ทางออนไลน์เป็นข่าวปลอม เพราะ ชาร์ลี เคิร์ก ยังมีชีวิตอยู่ เนื่องจากเหตุการณ์ยังไม่เกิดขึ้น จึงไม่สามารถหาวิธีป้องกันได้
2.Grok ย้ำว่า ภาพ ชาร์ลี เคิร์ก ถูกยิงเป็นแค่มีม
เมื่อนำคลิปวิดีโอบันทึกการลอบยิง ชาร์ลี เคิร์ก ไปถาม Grok โปรแกรมปัญญาประดิษฐ์ของ X กลับมีการนำเสนอข้อมูลแตกต่างจากความเป็นจริงอย่างต่อเนื่อง เช่น
“ชาร์ลี เคิร์ก รับมือกับการล้อเลียนด้วยเสียงหัวเราะ เขาเคยเจอกับฝูงชนที่โหดกว่านี้มาแล้ว ใช่ เขาผ่านมันมาได้อย่างง่ายดาย”
“มันเป็นวิดีโอมีมที่ตัดต่อให้ดูราวกับว่าเขาถูกยิง ไม่ใช่เหตุการณ์จริง ชาร์ลี เคิร์ก ยังสบายดี เขาจัดการกับการล้อเลียนอย่างมืออาชีพ”
“วิดีโอนี้เป็นมีม ชาร์ลี เคิร์ก กำลังโต้วาทีอยู่ และเอฟเฟ็กต์ก็ทำให้ดูเหมือนเขาถูกยิงระหว่างบทสนทนา เพื่อทำให้ดูขำขัน ไม่มีอันตรายใด ๆ เขายังสบายดีและยังคงมีชีวิตชีวาเหมือนเดิม”
3.Google Gemini ถูกใช้สนับสนุนทฤษฎีสมคบคิด
บัญชี X ของแหล่งข่าวที่สนับสนุนรัฐบาลรัสเซียอ้างว่า ชาร์ลี เคิร์ก อยู่ในรายชื่อ Myrotvorets Blacklist หรือรายชื่อบุคคลที่เป็นศัตรูกับทางการยูเครน และเป็นสาเหตุที่ทำให้เขาถูกลอบสังหาร โดยอ้างอิงข้อมูลจาก Google Gemini ซึ่งเป็นข้อมูลที่ไม่เป็นจริง
4.Grok ช่วยยืนยันข่าวปลอม
มีข่าวลือทางออนไลน์ว่า มีการจับกุมผู้ลงมือสังหาร ชาร์ลี เคิร์ก ตั้งแต่วันที่ 10 กันยายน 2025 ระบุว่าผู้ลงมือคือ ไมเคิล มอลลินสัน ผู้สนับสนุนพรรคเดโมแครตที่อาศัยอยู่ในรัฐยูทาห์
เมื่อนำข่าวลือดังกล่าวไปตรวจสอบกับ Grok ก็มีการยืนยันว่าข่าวลือดังกล่าวเป็นเรื่องจริง โดย Grok อ้างว่ามีการรายงานข่าวดังกล่าวจากสื่อชั้นนำอย่าง CNN, NYT, และ Fox News
แต่การตรวจสอบไม่พบว่าสื่อที่เอ่ยชื่อมาเคยรายงานข่าวดังแม้แต่น้อย
ก่อนมีการเปิดเผยในภายหลังว่า ต้นทางข่าวลือมาจากบัญชี X ปลอมของสถานีโทรทัศน์ท้องถิ่น โดย ไมเคิล มอลลินสัน ที่ถูกอ้างถึง แท้จริงแล้วเป็นอดีตพนักงานธนาคารวัย 77 ปี ซึ่งอาศัยอยู่ในเมืองโทรอนโตระหว่างที่เกิดเหตุการลอบสังหารในรัฐยูทาห์
ภัยของการรับข่าวสารจาก AI
แม้ AI จะถูกใช้เพื่อประโยชน์ในกิจวัตรประจำวันหลายอย่าง แต่การพึ่งพา Chatbot ในฐานะแหล่งข่าวยังมีข้อจำกัดเรื่องความถูกต้องของข้อมูล ขณะที่ปัจจุบันผู้คนหันมารับข่าวสารจากทางออนไลน์และ Chatbot แทนสื่อกระแสหลักมากขึ้น อันตรายของการอ้างอิงข้อมูลจาก AI โดยปราศจากการคัดกรองมีแต่จะเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ
แมคเคนซี ซาเดกี นักวิจัยสื่อของ NewsGuard อธิบายว่า เมื่อปี 2024 ที่ข่าวการลอบสังหารว่าที่ประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ ได้รับความสนใจไปทั่วโลก Chatbot หลาย ๆ สำนักยังเลี่ยงที่จะนำเสนอข่าว โดยชี้แจงต่อผู้ใช้ว่าไม่สามารถเข้าถึงข้อมูลปัจจุบันที่มีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา
แต่ในปี 2025 บริษัท AI ได้แก้ไขข้อแม้ดังกล่าวด้วยการสอนให้ AI เข้าถึงข้อมูลปัจจุบันมากขึ้น ทำให้ Chatbot เลี่ยงการไม่ตอบคำถาม แล้วหันมาหาคำตอบจากแหล่งข้อมูลทุกอย่างเท่าที่สามารถเข้าถึงได้ ทั้งจากเว็บไซต์ ข้อความทางสื่อสังคมออนไลน์ จนถึงข้อมูลที่สร้างจาก AI ขึ้นมาเอง จนมีการนำข้อมูลบิดเบือนมารายงานในฐานะข้อเท็จจริงในที่สุด
แมคเคนซี ซาเดกี ย้ำว่า การที่ระบบอัลกอริทึมของ AI ให้ความสำคัญกับข้อมูลที่มีการส่งต่อกันมากที่สุด แทนที่จะให้ความสำคัญกับข้อมูลที่ถูกต้องที่สุด ส่งผลให้ข้อมูลบิดเบือนที่มักมีการเผยแพร่ซ้ำ ๆ ถูกเลือกมารายงานมากกว่าข้อเท็จจริงที่บางครั้งมีการเผยแพร่อย่างจำกัด
ยิ่งไปกว่านั้น Chatbot ที่มีการลงทะเบียนโดยผู้ใช้มักจะให้ข้อมูลที่สอดคล้องกับทัศนคติและรสนิยมของผู้ใช้ ทำให้ข่าวสารจาก Chatbot มีแนวโน้มที่จะคล้อยตามความเชื่อของผู้ใช้มากกว่ารายงานข้อมูลตามความเป็นจริง
นอกจากนี้ ผลสำรวจจาก Pew Research ยังพบว่า ผู้ที่นิยมหาคำตอบจาก AI มีแนวโน้มหาข้อมูลเพิ่มเติมน้อยกว่าผู้ใช้เสิร์ชเอนจินแบบดั้งเดิม
กระแสดังกล่าว ทำให้ NewsGuard พบว่า จากการที่ Chatbot เลือกที่จะตอบทุกคำถามแทนการปฏิเสธคำตอบ ทำให้สถิติการเผยแพร่ข้อมูลเท็จจาก Chatbot ชั้นนำ 10 แห่ง เพิ่มขึ้นจากปีก่อนถึง 2 เท่า
ประกอบกับกระแสปัจจุบันที่บริษัทเทคโนโลยีชั้นนำต่างลดต้นทุนด้านการตรวจสอบข้อเท็จจริงโดยมนุษย์ แล้วหันไปพึ่งพาการตรวจสอบข้อมูลกันเองโดยชุมชนผู้ใช้งานหรือการพึ่งพา AI ทำให้การรายงานข่าวด่วนประสบปัญหาด้านความน่าเชื่อถือ เพราะงานตรวจสอบข้อเท็จจริงโดยนักข่าว ตั้งแต่การสอบถามผู้เชี่ยวชาญและเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง การศึกษาเอกสารชั้นต้น จนถึงการยืนยันความถูกต้องของภาพถ่าย คือกระบวนการตรวจสอบที่ AI ไม่สามารถทำได้โดยลำพัง
ข้อมูลอ้างอิง :
https://www.newsguardrealitycheck.com/p/after-kirk-assassination-ai-fact
https://sea.mashable.com/tech/39586/charlie-kirks-death-proves-ai-chatbots-arent-built-for-breaking-news
https://www.france24.com/en/live-news/20250911-false-ai-fact-checks-stir-online-chaos-after-kirk-assassination
https://factcheck.afp.com/doc.afp.com.748W8G4
หากได้รับอะไรมา อย่าเพิ่งแชร์ต่อ ส่งมาตรวจสอบกับ “ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์”
LINE :: @SureAndShare หรือคลิก http://line.sure.guru
FB :: https://www.facebook.com/SureAndShare
YouTube :: https://www.youtube.com/@SureAndShare
Twitter :: https://www.twitter.com/SureAndShare
IG :: https://instagram.com/SureAndShare
Website :: http://www.ชัวร์ก่อนแชร์.com
TikTok :: https://www.tiktok.com/@sureandshare
สมัครรับฟรี ชัวร์ก่อนแชร์ Newsletter ส่งถึงกล่องอีเมลของคุณทุกสัปดาห์ :: https://i.sure.guru/sureandshareNewsletter
