กต.เชิญรัฐภาคีออตตาวาบรรยายสรุป เรียกร้องกัมพูชาร่วมเก็บกู้ทุ่นระเบิด

ก.ต่างประเทศ 15 ส.ค.-กต.เชิญรัฐภาคีออตตาวาบรรยายสรุป เรียกร้องกัมพูชาร่วมเก็บกู้ทุ่นระเบิด เผย 1 เดือน ทหารไทยเหยียบทุ่นระเบิดแล้ว 5 ครั้ง มีหลักฐานเชิงประจักษ์ชัดเป็นทุ่นใหม่ ไม่ใช่มรดกสงคราม ย้ำไทยมุ่งใช้กลไกทวิภาคี แก้ปมชายแดน จี้หยุดบิดเบือนเฟกนิวส์

นายนิกรเดช พลางกูร อธิบดีกรมสารนิเทศและโฆษกกระทรวงการต่างประเทศ แถลงหลังการบรรยายสรุปแก่คณะทูต องค์การระหว่างประเทศ และองค์กรภาคประชาสังคมด้านทุ่นระเบิดว่า การบรรยายสรุปในวันนี้ (15 ส.ค.) มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อให้ข้อเท็จจริงกรณีที่ฝ่ายกัมพูชาลอบวางทุ่นระเบิดสังหารบุคคลบริเวณชายแดนไทย-กัมพูชา ซึ่งส่งผลให้พหารไทยหลายท่านได้รับบาดเจ็บถึงขั้นทุพพลภาพถาวร และสร้างความเสี่ยงต่อชีวิตของประชาชนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ชายแดน และเพื่อชี้แจงข้อมูลและเหตุผลเกี่ยวกับการดำเนินการของไทยในเรื่องนี้ โดยได้เชิญคณะทูตจากประเทศสมาชิกอาเซียนและรัฐภาคีอนุสัญญาห้ามทุ่นระเบิดสังหารบุคคล หรือ อนุสัญญาออตตาวา รวมทั้งผู้แทนองค์การระหว่างประเทศและองค์กรภาคประชาสังคมด้านการเก็บกู้ทุ่นระเบิดเข้าร่วม โดยมีผู้เข้าร่วมรับฟัง 67 คน จาก 41 ประเทศ 1 องค์กร และ 4 องค์การ

นายนิกรเดช กล่าวว่า นายมาริษ เสงี่ยมพงษ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ เป็นผู้กล่าวเปิดผ่านวิดีโอคลิป เนื่องจากขณะนี้ท่านติดการกิจอยู่ระหวางเข้าร่วมการประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศกรอบความร่วมมือแม่โขง-ล้านช้าง (MLC) ที่เมืองอันหนิง ประเทศจีน ซึ่งประเทศไทยทำหน้าที่ประธานการประชุมร่วมกับจีน หลังจากนั้นเป็นการบรรยายของนายรัศม์ ชาลีจันทร์ ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงการต่างประเทศ ตามด้วยเจ้ากรมกิจการชายแดนทหาร ผู้แทนหน่วยปฏิบัติการทุ่นระเบิดด้านมนุษยธรรม อธิบดีกรมเอเชียตะวันออก และอธิบดีกรมองค์การระหว่างประเทศ

นายนิกรเดช ระบุว่า รัฐมนตรีมาริษได้กล่าวย้ำถึงวัตถุประสงค์ของการจัดการบรรยายสรุปในวันนี้ เพื่อชี้แจงให้ประชาคมโลกได้รับทราบความจริงที่ครบถ้วน เรื่องการวางทุ่นระเบิดสังหารบุคคลโดยฝ่ายกัมพูชา ซึ่งเป็นการละเมิดอนุสัญญาออตตาวาที่กัมพูชาเป็นภาคี และความไม่ตั้งใจจริงของฝ่ายกัมพูชาในการเก็บกู้ทุ่นระเบิด แม้ฝ่ายไทยจะเสนอให้มีการเก็บกู้ร่วมกันในช่วง 3-4 ปีที่ผ่านมาอย่างต่อเนื่อง

ท่านรัฐมนตรีได้ย้ำถึงความมุ่งมั่นของไทยในการปฏิบัติตามอนุสัญญาและข้อตกลงหยุดยิงอย่างเคร่งครัด ต่อมาท่านผู้ช่วยรัฐมนตรีรัศม์ ได้สรุปผลลัพธ์ที่สำคัญๆ ของการประชุมคณะกรรมการชายแดนทั่วไป (GBC) สมัยวิสามัญ เมื่อวันที่ 7 สิงหาคม 2568 โดยชี้ให้เห็นถึงผลกระทบของการใช้ทุ่นระเบิดต่อความปลอดภัยและความเป็นอยู่ของพี่น้องประชาชนในพื้นที่ โดยฝ่ายไทยได้เสนอกัมพูชา 2 เรื่องคือให้มีการเก็บกู้ทุ่นระเบิด รวมไปถึงการปราบปรามการหลอกลวงทางออนไลน์ร่วมกัน แต่ทั้งสองข้อไม่ได้รับการตอบสนองจากฝ่ายกัมพูชา

นอกจากนี้ยังได้ย้ำถึงความโปร่งใสในการดำเนินการของฝ่ายไทย ที่ได้นำคณะทูตลงพื้นที่สังเกตการณ์ผลกระทบจากการโจมตีแบบอย่างไม่เลือกเป้าของฝ่ายกัมพูชา เมื่อ 2 สัปดาห์ที่ผ่านมา และอีกครั้งในวันพรุ่งนี้ ที่จะจัดให้มีการลงพื้นที่อีกครั้ง เพื่อสังเกตการณ์เรื่องการใช้หุ่นระเบิดโดยฝ่ายกัมพูชา ต่อมาท่านเจ้ากรมกิจการขายแดนทหาร พลโท ณัฐพงษ์ เพราแก้ว พร้อมด้วยผู้แทนหน่วยปฏิบัติการทุ่นระเบิดด้านมนุษธรรม ได้ให้ข้อมูลและข้อเท็จจริงเกี่ยวกับเหตุการณ์ทหารไทยเหยียบกับระเบิดที่วางโดยฝ่ายกัมพูชา ตั้งแต่แรกเมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม 2568 ในพื้นที่ช่องบก จังหวัดอุบลราชธานี จนถึงครั้งล่าสุดเมื่อวันที่ 12 สิงหาคม 2568 ที่เพิ่งผ่านมา พร้อมทั้งให้ข้อมูลเกี่ยวกับภารกิจและการใช้เทคโนโลยีในการตรวจสอบและเก็บกู้ทุ่นระเบิดของฝ่ายไทย และบทบาทของหน่วยปฏิบัติการฯ ในการเก็บกู้ทุ่นระเบิด

ต่อมานายปิยภักดิ์ ศรีเจริญ อธิบดีกรมเอเชียตะวันออก ได้ให้ข้อมูลความพยายามของไทยในช่วงที่ผ่านมาที่ผลักดันให้ทั้งสองฝ่ายพูดคุยกันในเรื่องการเก็บกับกู้ทุ่นระเบิดร่วมกัน แต่เหตุการณ์การเหยียบกับระเบิดโดยทหารไทยล่าสุดแสดงให้เห็นว่า เรื่องการกวาดล้างทุ่นระเบิดเพื่อมนุษยธรรมไม่ใช่ประเด็นที่ฝ่ายกัมพูชาให้ความสำคัญ โดยไทยได้ทำการประท้วงกัมพูชาในช่องทางทางการทูตต่าง ๆ ไปแล้ว และจะผลักดันเรื่องนี้อย่างต่อเนื่องในการประชุมคณะกรรมการชายแดนส่วนภูมิภาค (RBC) และรวมถึงการประชุม GBC ที่จะมีเกิดในเร็ว ๆ นี้

จากนั้น น.ส.พินท์สุดา ชัยนาม อธิบดีกรมองค์การระหว่างประเทศ ได้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการละเมิดกฎหมายระหว่างประเทศ กฎบัตรสหประชาชาติ และอนุสัญญาออตตาวาโดยฝ่ายกัมพูชา จากกรณีการลอบวางทุ่นระเบิด ตลอดจนการดำเนินการชี้แจง การนำเสนอข้อเท็จจริง และการประท้วงของไทยต่อกรณีข้างต้นในเวทีพหุภาคี

นายนิกรเดช สรุปประเด็นสำคัญจากการบรรยายสรุปครั้งนี้ 6 เรื่อง คือ

1.ประเทศไทยยึดมันในกฎหมายระหว่างประเทศ และพร้อมปฏิบัติตามพันธกรณีระหว่างประเทศอย่างเคร่งครัด รวมถึงพันธกรณีภายใต้อนุสัญญาออตตาวาในการกำจัดทุ่นระเบิดให้หมดไป ทั้งด้วยเหตุผลด้านความปลอดภัยและด้านมนุษยธรรมสำหรับประชาชน โดยจนถึงปัจจุบัน ไทยได้เก็บกู้พื้นที่ปนเปื้อนทุ่นระเบิดไปแล้วกว่า 99.5% ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 2,500 ตารางกิโลเมตร และยังให้ความช่วยเหลือผู้ประสบภัยให้สามารถดำรงชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างมีศักดิ์ศรี

2.ในช่วงเวลาไม่ถึง 1 เดือนที่ผ่านมา ทหารไทยต้องเหยียบทุ่นระเบิดที่วางโดยฝ่ายกัมพูชาแล้วรวม 5 ครั้ง เมื่อวันที่ 16, 23 และ 28 กรกฎาคม และล่าสุด เมื่อวันที่ 9 และ 12 สิงหาคม ที่ผ่านมา ส่งผลให้ผู้ทุพพลภาพถาวร 5 ท่าน และมีผู้ให้รับบาดเจ็บหลักสิบคน โดยฝ่ายไทยมีหลักฐานเชิงประจักษ์ที่บ่งชี้ว่า ทุ่นระเบิดที่พบในบริเวณชายแดนเป็นทุ่นระเบิดประเภท PMN-2 ที่ถูกนำมาวางไว้ใหม่ ไม่ใช่ทุ่นระเบิดที่เป็นมรดกจากสงครามในอดีตตามที่ฝ่ายกัมพูขากล่าวอ้าง ขอย้ำอีกครั้งว่าไทยไม่มีทุ่นระเบิดสังหารบุคคลในครอบครองแล้ว

3.ประเทศไทยได้ดำเนินการประท้วงกัมพูชาในช่องทางต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นการดำเนินการตามกรอบอนุสัญญาออตตาวา หรือการมีหนังสือประท้วงไปยังเลขาธิการสหประชาชาติและประธานคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาติ โดยไทยประณามอย่างรุนแรงที่สุดต่อการใช้ทุ่นระเบิดสังหารบุคคลโดยกัมพูชา ซึ่งเป็นการละเมิดอธิปไตยและบูรณภาพแห่งดินแดนของไทย ขัดต่อกฎหมายระหว่างประเทศ รวมทั้งหลักการพื้นฐานของกฎบัตรสหประชาชาติ รวมทั้งเป็นการละเมิดกฎหมายมนุษยธรรมระหว่างประเทศ และพันธกรณีตามอนุสัญญาออตตาวาที่ทั้งไทยและกันพูชาเป็นภาคี อีกทั้งเป็นการละเมิดข้อตกลงหยุดยิงที่กำหนดให้ประเทศทั้งสองยุติการใช้อาวุธทุกชนิด รวมถึงทุ่นระเบิดสังหารบุคคลด้วย

4.กัมพูชาปฏิเสธที่จะหารือเรื่องการเก็บกู้ทุ่นระเบิด รวมถึงเรื่องการปราบปรามการหลอกลวงทางออนไลน์ ตามที่ไทยเคยเสนอในการประชุม GBC สมัยวิสามัญที่ผ่านมา ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงพฤติการณ์ที่ไม่สุจริตใจและไม่จริงใจของฝ่ายกัมพูชา ประเทศไทยจึงขอเรียกร้องให้กัมพูชายุติการกระทำที่ละเมิดอนุสัญญาออตตาวาและข้อตกลงหยุดยิงโดยทันที แสดงความจริงใจที่จะฟื้นฟูสันติภาพบริเวณชายแดน และหันกลับมาร่วมมือกับไทยในการเก็บกู้ทุ่นระเบิดในพื้นที่ชายแดน

5.ประเทศไทยหวังว่า ประเด็นเรื่องการเก็บกู้ทุนระเบิดจะได้รับการพิจารณาในการประชุม RBC และ GBC ที่กำลังจะมีขึ้นในเร็ว ๆ นี้ ซึ่งเป็นประเด็นที่ส่งผลต่อความปลอดภัยและการดำรงชีวิตของพี่น้องประชาชนทั้งสองฝั่งชายแดน

6.ในวันพรุ่งนี้ กระทรวงการต่างประเทศพร้อมด้วยหน่วยงานไทยที่เกี่ยวข้องจะจัดให้คณะทูตจากประเทศสมาชิกอาเซียน รัฐภาคีอนุสัญญาออตาวา และผู้แทนองค์การภาคประชาสังคมที่มีภารกิจด้านการเก็บกู้ทุ่นระเบิด รวมทั้งสื่อมวลชนไทยและต่างประเทศ ลงพื้นที่จังหวัดศรีสะเกษ เพื่อสังเกตการณ์ความเสียหายที่เกิดจากการใช้ทุ่นระเบิดของฝั่งกัมพูชา ซึ่งบุคคลกลุ่มนี้จะได้นำหลักฐานเชิงประจักษ์ต่าง ๆ กลับไปพิจารณาทบทวนการให้ความช่วยเหลือแก่กันพูชาในการก็บกู้ทุนระเบิดอย่างรอบคอบ รวมทั้งกดดันให้กัมพูชา ในฐานะรัฐภาคีอนุสัญญาฯ แสดงความรับผิดชอบในเรื่องนี้

นายนิกรเดช ย้ำว่า ตนขอใช้โอกาสนี้ย้ำในอีก 2 ประเด็น คือ

1.ประเทศไทยยืนยันความมุ่งมั่นที่จะแก้ไขปัญหาเขตแดนและความตึงเครียดต่าง ๆ กับกัมพูชาโดยสันติวิธีผ่านกลไกทวิภาคีที่มีอยู่ ไม่ว่าจะเป็น RBC GBC หรือคณะกรรมาธิการเขตแดนร่วม (JBC) ไทยจะปฏิบัติตามข้อตกลงหยุดยิงด้วยความจริงใจและสุจริตใจ และคาดหวังในทางเดียวกันให้กัมพูชาแสดงความจริงใจและสุจริตใจในกลไกเหล่านี้เช่นกัน

2.ฝ่ายไทยขอเรียกร้องให้ฝ่ายกัมพูชายุติการบิดเบือนข้อมูลข่าวสาร ซึ่งนอกจากจะขัดต่อเงื่อนไขข้อตกลงหยุดยิงที่กำหนดให้งดเว้นการแพร่ข้อมูลเท็จหรือข่าวปลอมแล้ว ยังไม่เป็นผลดีต่อการสร้างภาวะที่เอื้อต่อการแก้ไขปัญหาและลดความตึงเครียดที่มีอยู่

ผู้สื่อข่าวถามว่า การร้องเรียนกัมพูชาเกี่ยวกับการละเมิดอนุสัญญาออตตาวาใช้เวลาดำเนินการนานแค่ไหน นายนิกรเดชกล่าวว่า การประชุมอนุสัญญาออตตาวาครั้งต่อไปจะเกิดขึ้นในเดือนธันวาคม ในข้อเรียกร้องของเรา ไทยได้พูดถึงความเร่งด่วนของปัญหา แต่เป็นเรื่องที่อยู่นอกเหนือการควบคุมว่าประธานอนุสัญญาจะเรียกร้องใหกัมพูชาดำเนินการอย่างไรหรือให้ข้อเท็จจริงอย่างไร อย่างไรก็ดีไทยได้ทำหนังสือเลขาธิการสหประชาชาติด้วย ซึ่งท่านมีอำนาจที่จะเรียกร้องให้กัมพูชาชี้แจงขอ้เท็จจริงซึ่งอาจเกิดขึ้นก่อนได้ เราเรียกร้องอย่างต่อเนื่องและหวังจะเกิดขึ้นเร็วกว่าการประชุมรอบปกติ แต่ยังไม่สามารถตอบได้ว่าจะเกิดขึ้นได้เร็วที่สุดเมื่อไหร่.-316.-สำนักข่าวไทย