กรุงเทพฯ 21 ก.ค.- อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ยืนยันกฎกระทรวงเกษตรฯ ว่าด้วยการกำกับดูแลสหกรณ์ช่วยเสริมความเข้มแข็งและป้องกันทุจริต รักษาผลประโยชน์สมาชิกสหกรณ์ พร้อมป้องกันสมาชิกสร้างหนี้สินล้นพ้นตัว
นายวิศิษฐ์ ศรีสุวรรณ์ อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์กล่าวถึงกรณีสันบิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทย ยื่นหนังสือถึงนายกรัฐมนตรี เพื่อขอให้ชะลอการพิจารณาร่างกฎกระทรวงการบริหารจัดการและการกำกับดูแลทางการเงินของสหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน พ.ศ… ว่า ร่างกฎกระทรวงดังกล่าวสืบเนื่องจากคณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติหลักการร่างกฎกระทรวงตามพระราชบัญญัติสหกรณ์ พ.ศ. 2562 ตามที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์เสนอและส่งให้สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณา ซึ่งกระทรวงเกษตรฯ เสนอร่างกฎกระทรวง 5 ฉบับ ต่อมาในการหารือร่วมกัน กฤษฎีกาได้พิจารณาและรวมเหลือเพียงฉบับเดียว และแก้ไขชื่อร่างกฎกระทรวงเป็น ร่างกฎกระทรวงการบริหารจัดการและกำกับดูแลทางการเงินของสหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน พ.ศ… ทั้งนี้ขบวนการหารือทั้งหมดในชั้นกฤษฎีกาได้มีการประชุมหารือกับทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้องไม่น้อยกว่า 10 ครั้ง ร่วมกับสำนักงานเศรษฐกิจการคลังและธนาคารแห่งประเทศไทย
“กฎกระทรวงที่เสนอคณะรัฐมนตรีเพื่อพิจารณาในขณะนี้ เป็นร่างที่ประธานสันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทย ประธานชุมนุมสหกรณ์ออมทรัพย์แห่งประเทศไทย จำกัด ประธานชุมนุมสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนแห่งประเทศไทย จำกัด ได้รับรู้รับทราบมาโดยตลอด โดยมีการประชุมร่วมกรมส่งเสริมสหกรณ์ กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ สำนักงานเศรษฐกิจการคลังและธนาคารแห่งประเทศไทยไม่น้อยกว่า 10 ครั้ง และในการประชุมเมื่อ 26 มีนาคม 2564 การหารือได้เห็นพ้องต้องกันทุกประเด็นแล้ว จึงได้นำร่างกฎกระทรวงเสนอต่อคณะรัฐมนตรี ทั้งนี้ ร่างดังกล่าวกำหนดให้มีผลบังคับใช้แบบผ่อนคลาย บางเกณฑ์ 5 ปี บางเกณฑ์ 10 ปี เพื่อให้ระยะเวลาสหกรณ์ปรับตัว” อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์กล่าว
สำหรับสาระสำคัญและเหตุผลในการกำหนดร่างกฎกระทรวงการบริหารจัดการและการกำกับดูแลทางการเงินของสหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน พ.ศ… มีดังนี้
1. การนับเงินฝากที่ชุมนุมสหกรณ์ออมทรัพย์ฯ เป็นสินทรัพย์สภาพคล่อง
1.1 การกำหนดให้เงินฝากหรือตั๋วสัญญาใช้เงินที่ออกโดยชุมนุมสหกรณ์ออมทรัพย์ฯ นับเป็นสินทรัพย์สภาพคล่องได้ร้อยละ 50 เพราะว่าในระบบเงินฝากระหว่างสหกรณ์นั้นมีการเชื่อมโยงกันเป็นเครือข่าย หากเกิดปัญหาสภาพคล่องในสหกรณ์บางแห่งย่อมกระทบต่อสหกรณ์แห่งอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องโดยปริยายเนื่องจากเป็นอุตสาหกรรมการเงินเดียวกัน
1. 2 การกำหนดให้เงินฝากหรือตั๋วสัญญาใช้เงินที่ออกโดยชุมชุนสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนฯ นับเป็นสินทรัพย์สภาพคล่องได้ร้อยละ 100 เนื่องจากสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนที่มีสภาพคล่องส่วนเกินจะนำเงินมากฝากชุมนุมสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนฯเป็นหลัก โดยมีจำนวนเงินฝากต่อแห่งมีปริมาณไม่สูง และชุมนุมฯ ไม่ได้นำเงินไปลงทุนแต่ละนำไปให้สมาชิกกู้ยืมเป็นหลัก จึงมีความเสี่ยงต่ำ 1.3 ผ่อนปรนการปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ใหม่ไว้ 5 ปี
2. การไม่นำค่าหุ้นมาพิจารณาก่อนประมาณการค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญนั้น เนื่องจากเงินค่าหุ้นเป็นทุนของสหกรณ์ จึงไม่สามารถนำมาใช้เป็นหลักประกันการชำระหนี้ได้ เมื่อไม่สามารถใช้เป็นหลักประกันได้ จึงมาสามารถนำมาหักจากจำนวนหนี้ในการประมาณการค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญได้ อย่างไรก็ตาม เมื่อสมาชิกพ้นสภาพ ก็สามารถนำค่าหุ้นของสมาชิกรายดังกล่าวมาหักชำระหนี้ได้
3. หลักเกณฑ์และอัตราการตั้งค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญของสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน เนื่องจากสหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนเป็นสถาบันการเงิน มีวัตถุประสงค์เช่นเดียวกัน ดังนั้น วิธีปฏิบัติทางบัญชีควรเป็นอย่างเดียวกันซึ่งจะส่งผลต่อการดำเนินกิจการของสหกรณ์นั้น ๆ ในอนาคต หากไม่ได้รับการชำระหนี้ตามกำหนด ก็จะไม่กระทบต่อผลการดำเนินการหรือกำไรในอนาคต เนื่องจากได้ตัดเป็นค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญในปีปัจจุบันไว้แล้ว ซึ่งเป็นหลักความระมัดระวังให้เพียงพอต่อความเสียหายทางเงินที่เกิดขึ้น และจะเป็นผลดีในการส่งเสริมเสถียรภาพและความมั่นคงในการบริหารจัดการของสหกรณ์ในระยะยาวต่อไป ทั้งนี้กฎกระทรวงดังกล่าวได้กำหนดบทเฉพาะกาลเพื่อให้สหกรณ์มีเวลาปรับตัว 10 ปี
4. การไม่อนุญาตให้บุคคลภายนอกเป็นผู้ค้ำประกันเงินกู้สามัญของสมาชิก เนื่องจากการดำเนินธุรกิจของสหกรณ์ เกิดจากการดำเนินกิจกรรมระหว่างสมาชิกของสหกรณ์เป็นหลัก การกำหนดให้ผู้ค้ำประกันต้องเป็นสมาชิกของสหกรณ์นั้น เนื่องจากสหกรณ์จะทราบศักยภาพของสมาชิกผู้ค้ำประกัน ซึ่งเป็นผลดีต่อการควบคุมกิจการภายในของสหกรณ์ ดังนั้นข้อเสนอให้เพิ่มบุคคลภายนอกและบุคคลในครอบครัวเป็นผู้ค้ำประกัน จึงอาจเกิดความเสี่ยงต่อศักยภาพและการติดตามการชำระหนี้ของผู้ค้ำประกัน
5. การกำหนดเพดานอัตราดอกเบี้ยเงินรับฝากของสหกรณ์ เพื่อคุ้มครองปริมาณเงินฝากในระบบสหกรณ์ให้มีความเหมาะสมและสอดคล้องกับภาวะตลาดการเงิน และเป็นประโยชน์ต่อสมาชิกผู้กู้ เนื่องจากต้นทุนเงินให้กู้ลดลงส่งผลให้ดอกเบี้ยเงินกู้ลดลง
6. การนำข้อมูลเครดิตมาประกอบการพิจารณาให้เงินกู้เนื่องจากเห็นว่าเป็นประโยชน์ต่อผู้ให้กู้ในการพิจารณาให้สินเชื่อได้อย่างเหมาะสม สอดคล้องกับความสามารถในการชำระหนี้ รวมถึงความเหมาะสมในการกำหนดวงเงินให้กู้แก่สมาชิก ทั้งนี้ในการอนุมัติเงินกู้ ยังอยู่ในดุลยพินิจของผู้มีอำนาจให้กู้
7. การไม่อนุญาตให้นำเงินฌาปนกิจสงเคราะห์มาเป็นหลักประกันเงินกู้สามัญของสมาชิก เนื่องจากหลักประกันด้วยทรัพย์สินนั้น เป็นการเอาทรัพย์สินของตนวางไว้เพื่อเป็นหลักประกันชำระหนี้ จึงต้องมีอยู่ขณะทำสัญญากู้ด้วย เมื่อเงินประกันชีวิตหรือเงินฌาปนกิจสงเคราะห์ เป็นเงินที่ได้รับเนื่องจากเสียชีวิตจึงเกิดสิทธิ์เมื่อเกิดเหตุการณ์ตามเงื่อนไข ดังนั้น จึงไม่อาจนำมาเป็นหลักประกันได้
ทั้งนี้ กระบวนการมีส่วนร่วมของกระบวนการสหกรณ์ต่อร่างกฎกระทรวงนั้น กรมได้มีการดำเนินการหารือด้วยกันหลายครั้งต่อเนื่อง ทั้งก่อนยกร่างและภายหลังที่ ครม.เห็นชอบในหลักการ อาทิ การประชุมรับฟังความเห็นก่อนยกร่างฯ ในวันที่ 2 พ.ค. 62 การเปิดรับฟังทางเว็บไซต์ของ กสส.ระหว่างวันที่ 3-31 พ.ค. 62 และการเปิดประชุมทางไกลผ่านระบบวิดีโอคอนเฟอเรนซ์ทั่วประเทศ ระหว่างวันที่ 14-15 พ.ค. 62 และ 5 ก.พ. 63 กรมส่งเสริมสหกรณ์จัดประชุมหารือร่างกฎกระทรวง 5 ฉบับระหว่างขบวนการสหกรณ์ และจากนั้น คณะรัฐมนตรีได้อนุมัติหลักการร่างกฎกระทรวงตามมาตรา 89/2 เมื่อ 6 ต.ค. 63 สำหรับภายหลังที่ ครม.เห็นชอบหลักการ ได้มีการหารือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ทั้งกรมส่งเสริมสหกรณ์ กรมตรวจบัญชีสหกรณ์ ประธานสันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทย ประธานชุมนุมสหกรณ์ออมทรัพย์แห่งประเทศไทย ประธานชุมนุมสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนแห่งประเทศไทย สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง ธนาคารแห่งประเทศไทย คณะกรรมการกฤษฎีกา จำนวน 8 ครั้ง ตั้งแต่ปี 2563 ประกอบด้วย ครั้งที่ 1 วันที่ 9 พ.ย. ครั้งที่ 2 วันที่ 17 พ.ย. ครั้งที่ 3 วันที่ 24 พ.ย. ครั้งที่ 4 วันที่ 1 ธ.ค. ครั้งที่ 5 วันที่ 14 ธ.ค. ครั้ง 6 วันที่ 15 ธ.ค. 2563 และครั้งที่ 7 วันที่ 14 ม.ค. 64 ครั้งที่ 8 วันที่ 26 มี.ค. 64 และเมื่อ 26 มี.ค. 64 ที่ประชุมได้เห็นพ้องต้องกันในทุกประเด็น จากนั้น กสส.ได้หารือกับขบวนการสหกรณ์อีกครั้งวันที่ 9 มิ.ย. 64 นอกจากนั้น ยังได้มีการหารือร่วมกันทุกฝ่ายต่อเนื่องอีก 4 ครั้งผ่านการประชุมสื่ออิเล็กทรอนิกส์ เพื่อพิจารณาข้อสังเกตเพิ่มเติมที่ได้รับจากสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีระหว่างวันที่ 19 และ 26 ต.ค. และในวันที่ 11 และ 18 พ.ย. 64 .-สำนักข่าวไทย
