ชัวร์ก่อนแชร์: ไวรัสมิวสามารถหลบเลี่ยงภูมิคุ้มกันจากวัคซีนได้ จริงหรือ?

7 มกราคม 2564
ตรวจสอบข้อเท็จจริงโดย: Full Fact (สหราชอาณาจักร)
แปลและเรียบเรียงบทความโดย: พีรพล อนุตรโสตถิ์, อดิศร สุขสมอรรถ

ประเภทข่าวปลอม: ทำให้เข้าใจผิด

บทสรุป:

ไวรัสมิวมีตำแหน่งการกลายพันธุ์คล้ายกับไวรัสอัลฟ่าและไวรัสเบต้า ที่ทำให้แพร่เชื้อง่ายขึ้นและหลบเลี้ยงภูมิคุ้มกันได้ดีขึ้น
แต่ยังไม่มีหลักฐานว่าไวรัสมิวจะสามารถหลบเลี้ยงภูมิคุ้มกันจากวัคซีนได้ดีกว่าไวรัสโควิด 19 สายพันธุ์อื่นๆ

ข้อมูลที่ถูกแชร์:

มีข้อมูลบิดเบือนเผยแพร่ในประเทศอังกฤษ โดยหนังสือพิมพ์ Daily Express ตีพิมพ์รายงานเมื่อวันที่ 8 กันยายน 2021 ว่าพบผู้ติดเชื้อไวรัสโควิด 19 สายพันธุ์มิวในสหราชอาณาจักรจำนวน 53 ราย ซึ่งเป็นสายพันธุ์ที่สามารถหลบเลี่ยงภูมิคุ้มกันจากวัคซีนได้

FACT CHECK: ตรวจสอบข้อเท็จจริง:

ไวรัสโควิด 19 สายพันธุ์มิว ถูกพบครั้งแรกในประเทศโคลอมเบีย ซึ่งองค์การอนามัยโลก (WHO) ตั้งสถานะให้เป็นสายพันธุ์ที่อยู่ระหว่างการสอบสวน เพราะเป็นสายพันธุ์ที่มีแนวโน้มที่จะแพร่เชื้อได้มากขึ้น, ทำให้อาการป่วยรุนแรงขึ้น หรือหลบเลี้ยงภูมิคุ้มกันได้ดีขึ้น ซึ่งหากพิสูจน์ว่าเป็นจริง จะถูกยกระดับสถานะให้เป็นสายพันธุ์ที่น่ากังวลในอนาคต

ลักษณะเด่นของไวรัสมิว คือมีตำแหน่งกลายพันธุ์ที่คล้ายกับสายพันธุ์ที่น่ากังวลทั้งไวรัสอัลฟาและไวรัสเบต้า โดยการกลายพันธุ์ที่ตำแหน่ง P681H มีความคล้ายกับไวรัสอัลฟา ซึ่งทำให้ไวรัสมีการแพร่เชื้อได้ง่ายขึ้น ส่วยการกลายพันธุ์ที่ตำแหน่ง E484K ซึ่งคล้ายกับไวรัสเบต้า ทำให้ไวรัสมีความสามารถในการหลบเลี่ยงภูมิคุ้มกันจากวัคซีนได้มากขึ้น

ส่วนการกลายพันธุ์ในตำแหน่ง R346K และ Y144T ยังไม่สามารถบอกได้ว่าจะส่งผลต่อไวรัสในทางใด

อย่างไรก็ดี ยังไม่มีหลักฐานพิสูจน์ได้ว่าไวรัสมิวจะสามารถหลบเลี่ยงภูมิคุ้มกันหรือแพร่เชื้อได้ง่ายกว่าสายพันธุ์อื่นๆ

ดร.วิโนด บาลาสุบรามาเนียม นักไวรัสวิทยาจากมหาวิทยาลัย Monash University Malaysia อธิบายว่า การวิจัยที่กรุงโรมพบว่าไวรัสมิวทำให้วัคซีนโควิด 19 ของบริษัท Pfizer/BioNTech มีประสิทธิผลลดลงมากกว่าสายพันธุ์อื่นๆ แต่วัคซีนยังสามารถป้องกันการติดเชื้อจากไวรัสมิวได้อย่างมีประสิทธิภาพ และยังไม่พบหลักฐานว่าไวรัสมิวจะทำให้อาการป่วยหรือการแพร่เชื้อรุนแรงขึ้น

ดร.อเลสซานโดร คาราเบลลี หัวหน้าทีมวิจัยด้านการกลายพันธุ์ที่ศูนย์ COG-UK อธิบายว่า ในการทดลองที่ห้องปฏิบัติการพบว่า แอนติบอดีทำงานได้แย่ลงเมื่อรับมือกับไวรัสมิว แต่ยังไม่มีหลักฐานว่าไวรัสสามารถหลบเลี่ยงภูมิคุ้มกันของคนที่ได้รับวัคซีน

ข้อมูลจากสำนักงานสาธารณสุขอังกฤษ (PHE) เมื่อวันที่ 8 กันยายน 2021 พบผู้ติดเชื้อโควิด 19 สายพันธุ์มิวในสหราชอาณาจักรจำนวน 53 ราย และยังไม่พบการเสียชีวิตจากการติดเชื้อสายพันธุ์มิวแต่อย่างใด

ข้อมูลอ้างอิง:

https://fullfact.org/health/mu-variant-immune-vaccines/