ชัวร์ก่อนแชร์ FACTSHEET : ผลเสียการจ้องจอในที่มืด

6 มีนาคม 2568 – การเล่นโทรศัพท์ในที่มืดจะส่งผลเสียต่อดวงตาอย่างไร จะมีวิธีการหลีกเลี่ยงไม่ให้เกิดผลเสียได้อย่างไร ต่อไปนี้คือข้อเท็จจริงและคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ

ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ ตรวจสอบกับ รศ.นพ.ศักดิ์ชัย วงศกิตติรักษ์ ประธานวิชาการ ราชวิทยาลัยจักษุแพทย์แห่งประเทศไทย (สัมภาษณ์เมื่อ 26 กุมภาพันธ์ 2568)

การใช้โทรศัพท์ในที่มืดส่งผลเสียต่อดวงตาอย่างไร ?

• การใช้มือถือ แท็บเล็ต หรือคอมพิวเตอร์ในที่แสงสว่างไม่เพียงพอ ทำให้รูม่านตาขยาย ซึ่งอาจทำให้จอประสาทตาเสียหายและเสื่อมก่อนวัยอันควร และการอยู่ในที่มืดทำให้การเพ่งทำได้ยากขึ้น ทำให้เห็นภาพไม่ชัด

กลไกที่ทำให้เกิดจอประสาทตาเสื่อมจากการจ้องจอในที่มืด

• รูม่านตาและม่านตาจะปรับแสงคล้ายกับกล้องถ่ายรูป ในที่แสงจ้า รูม่านตาจะหดเล็กลงเพื่อลดปริมาณแสงเข้าสู่จอประสาทตา
• ในที่มืดขณะเล่นมือถือ รูม่านตาจะขยายมากกว่าปกติ ทำให้แสงจากอุปกรณ์เข้าสู่ดวงตามากเกินไป กระตุ้นการทำงานของจุดรับภาพและเกิดการเสื่อมเร็วขึ้น

อันตรายและผลกระทบต่อดวงตา

• การเสื่อมของจอประสาทตาเป็นภาวะที่เกิดขึ้นค่อยเป็นค่อยไป ในอดีตมักเกิดกับผู้สูงอายุ แต่ปัจจุบันพบในคนอายุน้อยลงเนื่องจากการใช้สายตามากขึ้น
• เด็กที่จ้องจอในที่มืดอาจมีปัญหาสายตาสั้นเทียมหรือสายตาสั้นจริง และเป็นมากขึ้นเร็วกว่าปกติ
• การดูมือถือในที่มืดไม่ได้ทำให้ตาบอดเฉียบพลัน แต่มีผลกระทบระยะยาวต่อจอประสาทตาและสายตา

วิธีดูแลดวงตาและข้อแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ

• กำหนดกติกาการใช้เทคโนโลยีให้เหมาะสม ทั้งเวลาและสภาพแวดล้อม
• พักสายตาทุก 20 นาที โดยมองไกล 20 ฟุต เป็นเวลา 20 วินาที
• ใช้สายตาในสภาพแวดล้อมที่มีแสงสว่างเพียงพอ ไม่มืดหรือจ้าเกินไป
• ปรับตำแหน่งการใช้งานคอมพิวเตอร์ให้มองลงล่าง เพื่อลดแสงเข้าตาและลดการระเหยของน้ำตา

สรุป : การปรับพฤติกรรมและสิ่งแวดล้อมในการใช้สายตาเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้ดวงตาใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพในระยะยาว

ตรวจสอบข้อเท็จจริงโดย : พีรพล อนุตรโสตถิ์
เรียบเรียงโดย : ชยานิษฐ์ ผ่องใส