ชัวร์ก่อนแชร์ FACTSHEET : รู้จักอาการชาปลายประสาท

🎯 ตรวจสอบกับ พล.ต. รศ.นพ.สามารถ นิธินันทน์ อายุรแพทย์ สาขาประสาทวิทยา กรรมการสมาคมโรคหลอดเลือดสมองไทย

โรคของปลายประสาท คือปลายจริง ๆ

ปลายมือ ก็เรียกปลายประสาท

ปลายเท้า ก็เรียกปลายประสาท

บางคนมาบ่นว่า “ชา” เหมือนสวมถุงมือเลย

บางคนมาบอกว่า “ชา” เหมือนสวมถุงเท้า

เส้นประสาทของคนเรา เริ่มจากตรงกลางไขสันหลัง ออกไปที่ปลายมือ ปลายเท้า

คนที่ปลายประสาทเสื่อม มักเริ่มจากปลายมือและปลายเท้าก่อน

ร่างกายกับกลไกที่ทำให้เกิดอาการชา

หลังจากกินอาหารเข้าไป ระบบย่อยที่กระเพาะอาหารทำงาน กระบวนการดูดซึมแร่ธาตุและสารอาหารไปเลี้ยงตามอวัยวะต่าง ๆ ของร่างกาย เช่น แขน ขา จนสุดปลายทาง การไหลเวียนของเลือดและเส้นประสาทดี ร่างกายก็ปกติไม่มีอาการใด ๆ แสดงให้ปรากฏ

บางคนไม่เป็นเช่นนั้น ถ้ามีการถูกรบกวนด้วยโรคบางอย่างทำให้การเคลื่อนไหว หรือการเคลื่อนที่ของกระแสประสาทไม่ดีก็เกิดอาการชาได้

สำหรับปัจจัยที่ทำให้เกิดอาการชา เกี่ยวกับเลือดและการไหลเวียนของกระแสประสาท

เนื่องจากเส้นประสาทของคนเรามีอาหารไปเลี้ยง การนำอาหารจากต้นทางคือตัวไขสันหลัง และตัวรากประสาทที่ไขสันหลังไปสู่ปลายทาง ถ้าไหลเวียนได้ดี อาการชาก็ไม่เกิด แต่ถ้ามีการกดทับ การส่งอาหารจากต้นทางไปสู่ปลายทางไม่ดี ส่งผลต่อกระแสประสาท ทำให้เกิดอาการชาได้เหมือนกัน

ประเภทของอาการชา

ลักษณะของอาการชามีหลายประเภท เช่น เฉียบพลันทันที กึ่งเรื้อรัง

อาการ “เฉียบพลันทันที” จากชีวิตปกติ เช่น เกิดอุบัติเหตุ แขนขาขยับไม่ได้อยู่สักพัก พอมีเจ้าหน้าที่มาช่วยเหลือก็ขยับได้แล้ว อย่างนี้ถือว่ารุนแรง

อาการ “กึ่งเรื้อรัง” มีสาเหตุจากโรคบางชนิด แต่ส่วนใหญ่กว่าจะมาพบแพทย์กินเวลา 2-3 สัปดาห์ สุดท้ายเป็นโรคเรื้อรัง

รู้ได้อย่างไรว่าอาการชาที่เกิดขึ้นเป็นอาการชาที่ปลายประสาท

มีการแบ่งโรคที่เกิดกับเส้นประสาทหลายอย่าง เช่น

โรคของเส้นประสาทเส้นเดียว เช่น ชามาที่นิ้วโป้งข้างเดียว

โรคที่เกิดชาปลายประสาท (ทั้ง 2 ข้างเหมือนกัน) เกิดขึ้นที่ปลายมือ ปลายเท้า เหมือนกับการสวมถุงมือและถุงเท้า

โรคของเส้นประสาทหลายเส้น เช่น เส้นประสาทแขนขวา เส้นประสาทแขนซ้าย ข้างขวากระดกข้อมือขึ้น ข้างซ้ายกระดกข้อมือไม่ขึ้น มือขวาชาเพียง 3 นิ้ว หรือขากระดกขึ้นไม่ได้

โรคอะไรทำให้เกิดอาการชา

มีหลายโรคที่ทำให้เกิดอาการชา ส่วนใหญ่เกิดจากคนเราทำเองทั้งนั้น โรคจากไม่ดูแลตัวเอง โรคจากการทำงาน

อาการชาที่เกิดจากโรคจริง ๆ คือ โรคเบาหวาน

“เบาหวาน” เวลาน้ำตาลขึ้นเหมือนน้ำเชื่อม ทำให้เลือดหนืด การไหลเวียนของเลือดช้าและไม่คล่องตัว ผู้ป่วยเบาหวานจึงมีอาการชาปลายมือและปลายเท้า

อาการชา “สัญญาณ” บอกโรคร้าย

ตำแหน่งที่ผู้ป่วยบอกว่า “ชา” ช่วยได้มาก

ต้องถามว่า “ชา” ตรงไหน

ถ้าชา 1 นิ้ว ก็เรื่องหนึ่ง

ชา 3 นิ้ว ก็เรื่องหนึ่ง

ชานิ้วก้อยอย่างเดียว ชานิ้วนางด้วยก็อีกแบบหนึ่ง

สิ่งที่ผู้ป่วยให้รายละเอียดเป็นสิ่งสำคัญ และตรวจยืนยันเพิ่มเติม

มีอาการอ่อนแรงร่วมด้วยหรือไม่

มีอาการอ่อนแรงร่วมด้วยเป็นอย่างไร อาการฝ่ามือลีบ นิ้วลีบ เนื้อเหี่ยว แต่บางคนไม่ลีบไม่เหี่ยว แต่เนื้อเต้นตุ้บ ๆ ก็เป็นอีกเรื่องหนึ่ง

อาการเหล่านี้เป็น “อาการแสดง” แต่สิ่งที่ตรวจพบเข้าได้กับโรคที่สงสัยหรือไม่ ต้องบอกผู้ป่วยว่าเป็นโรคอะไรบ้าง เช่น ชาเส้นประสาทเส้นเดียว (ชาอยู่ที่เดียว เป็นข้างเดียว) หรืออาการที่เกิดขึ้นชาหลายแห่ง ชาแขน ชาขาด้วย แต่ไม่เหมือนกัน เพราะเป็นโรคของเส้นประสาทหลายเส้น

ชาปลายประสาท มีโอกาสเป็นอัมพาตหรือไม่

อาการที่บอกว่า “ชาจังเลย” มักเป็นอาการอื่น

บางคนเกิดขึ้นจากการทำงาน การใช้ชีวิตประจำวัน ทำงานหน้าจอคอมพิวเตอร์และมือถือ กลายเป็นกลุ่มอาการออฟฟิศซินโดรม ปวดคอ บ่า ไหล่ และชามือ กลัวว่าจะเป็นโรคร้ายอะไรหรือไม่

อาการชาที่เกิดจากอัมพาตต้องครึ่งตัว เป็นครึ่งซีก หน้าชา แขนชา ขาชา

บางคนชาแขน ชาขา แต่ตัวไม่เป็น อย่างนี้ก็ไม่ใช่

ส่วนใหญ่แนะนำว่า ถ้าสงสัยอัมพาต ให้จำ 3 อย่างไว้ คือ ปากเบี้ยว พูดไม่ชัด อ่อนแรงครึ่งซีก

ถ้ารู้ว่าเป็นทันที มีอาการทันทีทันใด ต้องรีบไปพบแพทย์ อย่าไปคิดว่าเดี๋ยวก็หาย เพราะคำว่า “เดี๋ยวหาย” มักจะไม่หาย

เข้าใจสาเหตุ เข้าใจโรค ทำให้เข้ารับการรักษาอย่างถูกต้อง

ดูรายการชัวร์ก่อนแชร์เพิ่มเติม

https://www.youtube.com/watch?v=X4l8E9xZ2EM