กรุงเทพฯ 23 ก.ย.- ศิลปินแห่งชาติ ไขความกระจ่างเรื่องโขน ระบุศิลปินไม่ใช่เต่าล้านปี คิดต่อยอด สร้างสรรค์ได้ แต่ต้องยึดจารีตและจรรยาบรรณ เผย 2 ฝ่ายเข้าใจกันดี
นายสิริชัยชาญ ฟักจำรูญ อธิการบดีสถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ เปิดเสวนาให้องค์ความรู้เรื่อง “โขน นาฏกรรมชั้นสูง องค์ความรู้คู่วัฒนธรรมชาติ” โดยเชิญศิลปินแห่งชาติและผู้เชี่ยวชาญด้านนาฏศิลป์โขน มาร่วมเสาวนา อาทิ นายจตุพร รัตนวราหะ ศิลปินแห่งชาติ ผู้เชี่ยวชาญด้านนาฏศิลป์โขน นายสมศักดิ์ ทัดติ ผู้เชี่ยวชาญสาขาศิลปะการแสดง นายประเมษฐ์ บุณยะชัย ผู้เชี่ยวชาญสาขาศิลปะการแสดง นายประสิทธิ์ ปิ่นแก้ว ศิลปินแห่งชาติสาขาการแสดง นางรัจนา พวงประยงค์ ศิลปินแห่งชาติสาขาศิลปะการแสดง และนายธีรภัทร์ ทองนิ่ม ผู้ช่วยอธิการบดีสถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ ที่โรงละครวังหน้า
อธิการบดีสถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ กล่าวว่า การเสวนาวันนี้ เพื่อต้องการให้สังคมเข้าใจโขนในมิติที่ลึกซึ้งมากขึ้น พร้อมยืนยันว่า เรื่องที่เกิดขึ้น กรณีมิวสิกวิดีโอ “เที่ยวไทยมีเฮ” ทศกัณฐ์นำเที่ยว ต่างฝ่ายต่างเข้าใจกันดีแล้ว และปลัดกระทรวงวัฒนธรรมก็ได้อธิบายทุกอย่างชัดเจนแล้ว แต่กรณีที่มีการลงข่าวว่า น.ส.ลัดดา ตั้งสุภาชัย อดีตข้าราชการกรมศิลปากร มายื่นหนังสือร้องเรียนกับสถาบันบัณฑิตฯ อาจเป็นข่าวที่คลาดเคลื่อน
อย่างไรก็ตาม การให้สัมภาษณ์เกี่ยวกับมิวสิกวิดีโอดังกล่าว คำว่าตลก คำเดียวกลายเป็นกระแสโจมตีว่าเป็นเต่าล้านปี หัวโบราณ จึงไม่ขอตอบโต้ แต่อยากให้เวทีเสวนานี้เป็นโอกาสที่จะให้สังคมได้รับรู้ว่า โขนมีจารีตประเพณีที่ดีงามสืบทอดมาตั้งแต่บรรพบุรุษ และสถาบันแห่งนี้ไม่ใช่อนุรักษ์ 100% แต่มีการต่อยอด พัฒนา และสร้างสรรค์ ผลิตลูกศิษย์หลายรุ่น เพื่อให้โขนคงอยู่เป็นมรดกของชาติ
ด้านนางรจนา พวงประยงค์ ฝากคนรุ่นใหม่ว่า นาฎศิลป์หรือโขน คือศิลปะที่สามารถจับต้องได้ และย้ำว่าศิลปินไม่ได้ยึดติดหรือเป็นพวกหัวโบราณ ไม่ใช่เต่าล้านปี ศิลปวัฒนธรรมไม่ได้ติดเอาไว้ข้างฝา แต่การจะดึงออกมาใช้ต้องให้ถูกตามจารีต เช่น กรณีมิวสิกวิดีโอนำทศกัณฐ์ไปขับโกคาร์ท ครูบาอาจารย์เห็นแล้วก็ไม่สบายใจ เป็นตลกที่ขำไม่ออก อยากให้เรื่องนี้เป็นบทเรียนในอนาคต ไม่มีใครผิดหรือถูก แต่ขอให้ปรึกษาผู้ใหญ่ ครูอาจารย์อย่างรอบคอบ เพื่อไม่ให้กระทบกับธรรมเนียมที่สืบทอดกันมานับร้อยๆ ปี ในอดีตการนำโขนไปเล่นโฆษณาหรือภาพยนตร์เคยเกิดขึ้นมาแล้ว ท่วงท่า การแสดง ถึงแม้จะเป็นแนวคิดที่สร้างสรรค์ แต่อยู่ในจารีตที่เหมาะสม ขอให้วิเคราะห์ให้มากๆ เพื่อไม่ให้เกิดผลกระทบต่อทั้ง 2 ฝ่าย ทั้งรุ่นเก่าและใหม่ เพราะครูบาอาจารย์ท่านสืบทอดและสั่งสมองค์ความรู้มาอย่างยากลำบากเกือบชั่วชีวิต
ขณะที่นายจตุพร รัตนวราหะ ศิลปินแห่งชาติด้านโขน กล่าวว่า เรื่องที่เกิดขึ้น ทางผู้กำกับมิวสิกวิดีโอ “อ๊อด” บัณฑิต ทองดี ได้เข้ามากราบครูโขนว่า ทำไปเพราะความไม่รู้ จึงให้คำแนะนำว่า ฉากไม่เหมาะไม่ควรให้ตัดออก จึงมองว่าเป็นการทำไปเพราะความไม่รู้ จึงอยากฝากคนรุ่นใหม่ต้องไตร่ตรองให้มากขึ้น โขนเป็นศิลปะ เป็นสมบัติชาติที่ใครจะนำไปใช้ก็ได้ แต่ควรนำไปใช้ให้ถูกต้องตามจารีตที่ปลูกฝังมาแต่บรรพบุรษ.-สำนักข่าวไทย