Saowapak Rattanapong

“เรากำลังเข้าสู่ยุคที่ภัยออนไลน์จะเก่ง เนียน แรง และหลอกลวงได้ลึกมาก ในขณะที่คนยังตามไม่ทัน” ตลอด 19 ตอนที่ผ่านมา บทความชุด “Sure” Cyber Unlock ได้พาเราเดินทางสำรวจกับดักไซเบอร์ในหลากหลายมิติ ตั้งแต่กลโกงคอนเสิร์ต Romance Scam ไปจนถึงการหลอกลงทุน และในตอนที่ 20 ซึ่งเป็นตอนสุดท้ายนี้ เราจะไม่กล่าวถึงกับดักที่เกิดขึ้นแล้ว แต่จะมองไปข้างหน้า สู่ “อนาคตของภัยไซเบอร์” ที่กำลังจะซับซ้อนและท้าทายกว่าที่เราเคยเจอมา โดยมี “ปัญญาประดิษฐ์” หรือ AI เป็นตัวแปรสำคัญ จุดเปลี่ยนระลอกใหม่: เมื่อ AI ทำให้ภัยไซเบอร์เก่งขึ้นและราคาถูกลง หากการมาถึงของอินเทอร์เน็ตและโซเชียลมีเดียคือจุดเปลี่ยนในอดีต AI คือจุดเปลี่ยนครั้งสำคัญของอนาคตอันใกล้นี้ เทคโนโลยี AI ที่กำลังจะราคาถูกลงและเข้าถึงง่ายขึ้นในปี 2025 จะกลายเป็นเครื่องมือชั้นดีในมือมิจฉาชีพ ทำให้การสร้างกลลวงที่แนบเนียนทำได้ในต้นทุนที่ต่ำมาก ไม่ว่าจะเป็น สถานการณ์ปัจจุบัน: เมื่อข้อมูลเท็จเปรียบเสมือนฝุ่น PM 2.5 เรากำลังอยู่ในยุคที่ข้อมูลเท็จถาโถมเข้ามาจากทุกทิศทาง ไม่ต่างอะไรจากมลพิษฝุ่น PM 2.5 ที่เราไม่สามารถกำจัดให้หมดไปได้ แต่ต้องเรียนรู้ที่จะป้องกันตัวเอง สถานการณ์ความขัดแย้งต่าง […]

“พ่อมดเซ้นส์ต้องการพลังความตั้งใจและความพยายามของเด็ก ๆ มาเสริมมนตร์ให้แข็งแกร่งขึ้น ซึ่งพลังนี้ยังรวมถึง ความตระหนักรู้ของผู้คนในโลกดิจิทัลด้วย” จะทำอย่างไรให้เรื่องราวของภัยไซเบอร์ที่ซับซ้อน กลายเป็นบทเรียนที่สนุกและน่าจดจำสำหรับเด็ก ๆ ?  นี่คือโจทย์สำคัญที่นำไปสู่การสร้างสรรค์การ์ตูนซีรีส์ “พ่อมดเซ้นส์ พิชิตภัยโลกไซเบอร์” ซึ่งเป็นอีกหนึ่งเครื่องมือสำคัญจากโครงการ “นักสืบสายชัวร์ 404: ถอดสลักกับดักไซเบอร์” บทความนี้จะพาคุณไป “ถอดสลัก” เบื้องหลังการทำงาน ตั้งแต่การออกแบบตัวละครไปจนถึงการถักทอเรื่องราว เพื่อให้เราเห็นว่าพลังของลายเส้นสามารถสร้างเกราะป้องกันภัยไซเบอร์ให้เด็ก ๆ ได้อย่างไร การเติบโตของเหล่าฮีโร่: จากผู้เรียนสู่ผู้ช่วย ในซีซันล่าสุดที่ชื่อว่า “จตุมนตร์ผจญดินแดนแห่งกล่องปริศนา” การ์ตูนได้ยกระดับการผจญภัยไปอีกขั้น  เรื่องราวทั้ง 20 ตอนถูกร้อยเรียงให้ต่อเนื่องกัน ทำให้ตัวละครหลักอย่าง น้องคลิก (Click) และ น้องเอนเทอร์ (Enter) เติบโตขึ้นจากซีซันแรก จากเดิมที่เป็นเพียงผู้รับการสอนจากพ่อมดเซ้นส์ ในซีซันนี้พวกเขาได้กลายเป็น ผู้ช่วยคนสำคัญ ที่ต้องร่วมมือกับพ่อมดเซ้นส์เพื่อแก้ไขปัญหาและช่วยเหลือผู้คน ภารกิจของพวกเขาคือการต่อสู้กับ “ปีศาจภัยไซเบอร์” และลูกสมุนทั้งสี่ ที่แต่ละตัวสะท้อนถึงภัยร้ายในโลกดิจิทัลที่เราคุ้นเคยกันดี ได้แก่ เบื้องหลังลายเส้น: ความท้าทายในการสร้างสรรค์ การสร้างการ์ตูนความยาวตอนละ 2 นาทีให้สนุกและแฝงไปด้วยความรู้นั้นต้องอาศัยกระบวนการที่ซับซ้อน ตั้งแต่การออกแบบคาแรกเตอร์ปีศาจที่ไม่เคยมีมาก่อน การผูกเรื่องราวให้ตื่นเต้นและน่าติดตาม ไปจนถึงการทำงานร่วมกันของทีมงานหลายฝ่าย […]

“อินเทอร์เน็ตเสมือน ‘บ้านที่ไม่มีกำแพง’ คนแปลกหน้าสามารถเข้ามาเจอเด็กในห้องนอนหรือห้องส่วนตัวของเด็กได้โดยตรง โดยข้ามผู้ปกครองไป” ในอดีต ผู้ใหญ่อาจคอยปกป้องเด็ก ๆ จากอันตรายที่มองเห็นได้ เช่น น้ำร้อนลวก หรือการหกล้มแต่ในปัจจุบัน ภัยร้ายที่น่ากลัวที่สุดกลับสามารถเดินทางข้ามกำแพงบ้าน ทะลุเข้ามาถึงห้องนอนของเด็ก ๆ ได้โดยตรงผ่านหน้าจอสมาร์ทโฟน เมื่อโลกอินเทอร์เน็ตได้ทลายกำแพงความเป็นส่วนตัวลง คำถามสำคัญคือ เราจะสร้างเกราะป้องกันให้เด็ก ๆ ในโลกที่ไร้พรมแดนนี้ได้อย่างไร ? คำตอบอาจอยู่ในสิ่งที่พวกเขาคุ้นเคยและรักมากที่สุด นั่นคือ “การ์ตูน” ทำไมต้องเป็นการ์ตูน ? ตลอดระยะเวลากว่า 6 ปีที่ผ่านมา โครงการ “นักสืบสายชัวร์ฯ” ตระหนักดีว่าการจัดกิจกรรมในโรงเรียนสามารถเข้าถึงเด็กได้ในจำนวนจำกัด แต่การสร้างสรรค์คอนเทนต์ในรูปแบบการ์ตูนนั้นมีพลังที่ยิ่งใหญ่กว่า เพราะสามารถเข้าถึงเด็กได้ทั่วประเทศ ถูกรับชมซ้ำได้ไม่รู้จบ และที่สำคัญคือสามารถสอดแทรกความรู้ที่ซับซ้อนให้กลายเป็นเรื่องสนุกสนานและน่าติดตามได้ กำเนิด “พ่อมดเซ้นส์” และภารกิจพิชิตภัยไซเบอร์ จากแนวคิดนี้จึงเกิดเป็นการ์ตูนซีรีส์ “พ่อมดเซ้นส์ พิชิตภัยโลกไซเบอร์” ซึ่งชื่อ “พ่อมดเซ้นส์” นี้มาจากแนวคิดที่กล่าวว่า กลลวงไซเบอร์มักจะโจมตีที่ “ประสาทสัมผัส” (Sense) ของเรา โดยในซีซันล่าสุดที่ชื่อตอนว่า “จตุมนตร์ ผจญดินแดนแห่งกล่องปริศนา” เรื่องราวได้ถูกออกแบบให้เหมือนการเล่นเกม เด็ก ๆ […]

“Exclusive Workshop ถูกออกแบบให้เป็นเวิร์กช็อปขนาดเล็ก ไม่ใช่ห้องประชุมใหญ่ เพื่อให้ผู้เข้าร่วมมีโอกาสใกล้ชิดกับวิทยากร สามารถยกมือถาม และได้รับข้อมูลจริงจากผู้เชี่ยวชาญโดยตรง” ในยุคที่ภัยไซเบอร์ซับซ้อนและหลากหลาย การเรียนรู้จากตำราอาจไม่เพียงพอ ด้วยเหตุนี้ โครงการ “นักสืบสายชัวร์ 404: ถอดสลักกับดักไซเบอร์” จึงได้ยกระดับการเรียนรู้ไปอีกขั้น ด้วยการจัดกิจกรรม “การอบรมพิเศษ ถอดสลักกับดักไซเบอร์ (TRAP BREAKER: Exclusive Workshop)” ซึ่งเป็นเวทีที่เปิดโอกาสให้ประชาชนทั่วไปได้เข้ามานั่งจับเข่าพูดคุย ซักถาม และเรียนรู้เทคนิคการป้องกันตัวแบบเจาะลึกจากผู้เชี่ยวชาญตัวจริงในแต่ละสาขาอย่างใกล้ชิด เปิดคลังแสงความรู้: รวมสุดยอดวิทยากรจากทุกวงการ หัวใจของ Exclusive Workshop นี้คือการรวบรวม “กูรู” จากหลากหลายวงการ มา “ถอดสลัก” กับดักแต่ละประเภทให้เราได้เห็นภาพอย่างชัดเจน ไม่ว่าจะเป็น เคล็ดลับสุขภาพจาก “หมอธนีย์”: นอนอย่างไรให้มีคุณภาพ  นอกจากการป้องกันภัยไซเบอร์แล้ว สุขภาพกายก็เป็นสิ่งสำคัญ “หมอธนีย์” ได้มอบเคล็ดลับการนอนหลับที่มีคุณภาพ ซึ่งเป็นพื้นฐานของสุขภาพที่ดีไว้ดังนี้ เรียนฟรี ย้อนหลังได้ที่ Surecology.com  ข่าวดีคือ ทุกเนื้อหาความรู้จาก Exclusive Workshop เหล่านี้ ได้ถูกรวบรวมไว้ให้ทุกคนสามารถเข้าไปเรียนรู้ย้อนหลังได้ฟรีที่เว็บไซต์ www.surecology.com […]

“มีสติ อย่าโลภ อย่าคลิก อย่าโอน” ปลายทางของภัยไซเบอร์ส่วนใหญ่มักจบลงที่การสูญเสียทรัพย์สิน ด้วยเหตุนี้ โครงการ “นักสืบสายชัวร์ 404: ถอดสลักกับดักไซเบอร์” จึงได้ยกทัพไปจัดกิจกรรมอบรมเชิงปฏิบัติการ (Workshop) ในธีม “กับดักการเงิน” ณ โรงเรียนสมุทรสาครวุฒิชัย จ.สมุทรสาคร โดยมีนักเรียนจากอีก 3 โรงเรียนข้างเคียงเข้าร่วมจนล้นห้องประชุม บรรยากาศเต็มไปด้วยความสนุกสนานและสาระความรู้ที่เข้มข้นจากคุณธีรศักดิ์ สูงลอย หรือ “คุณครูพี่ธีร์” วิทยากรผู้เชี่ยวชาญจากธนาคารแห่งประเทศไทย ที่มาพร้อมเทคนิคการสอนสุดสร้างสรรค์ เพื่อมอบเกราะป้องกันทางการเงินให้กับเยาวชนทุกคน ทำไมเราถึงตกเป็นเหยื่อ ? 3 เหตุผลหลักที่มิจฉาชีพใช้เจาะเกราะเรา จากงานวิจัยพบว่า มี 3 เหตุผลหลักที่ทำให้คนไทยตกเป็นเหยื่อกลโกงทางการเงิน ได้แก่ 4 มุกหลักที่มิจฉาชีพใช้เล่นกับอารมณ์ เมื่อรู้สาเหตุแล้ว เรามาดูกันว่ามิจฉาชีพใช้กลวิธีใดในการเล่นกับอารมณ์ของเรา ภัยใกล้ตัววัยรุ่นที่ต้องระวังเป็นพิเศษ ท่องคาถาป้องกันภัย และวิธีรับมือง่าย ๆ เพื่อป้องกันภัยเหล่านี้ “คุณครูพี่ธีร์” ได้มอบคาถาสุดขลังไว้ให้ทุกคนได้ท่องจำ ดังนี้ การจะรอดพ้นจากกับดักการเงินในยุคดิจิทัลได้นั้น ไม่ได้ขึ้นอยู่กับว่าเรารู้ทันกลโกงทุกรูปแบบหรือไม่ แต่ขึ้นอยู่กับว่าเรามี “สติ” และรู้จัก “เอ๊ะ” กับทุกเรื่องที่น่าสงสัยหรือไม่ […]

“เริ่มต้นด้วยการถามนักเรียนว่าโตขึ้นอยากเป็นอะไร และแนะนำให้เป็น “มิจฉาชีพ” เพื่อดึงดูดความสนใจ” นี่คือวิธีการเปิดบทเรียนที่น่าตื่นเต้นและฉีกกรอบที่สุด จากกิจกรรม Workshop หรือการอบรมเชิงปฏิบัติการของโครงการ “นักสืบสายชัวร์ 404 ถอดสลักกับดักไซเบอร์”  ที่บุกไปให้ความรู้ถึงรั้วโรงเรียน โครงการนี้ได้ริเริ่มโดยศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ อสมท และได้รับการสนับสนุนจากกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ มีหัวใจสำคัญคือการสร้าง “นักสืบประจำบ้าน” ให้ผ่านการอบรมเชิงปฏิบัติการที่สนุกและเข้าใจง่าย โดยกิจกรรมอบรมเชิงปฏิบัติการนี้ ได้จัดขึ้นเป็นครั้งแรกที่โรงเรียนมหรรณพาราม กรุงเทพฯ โดยมีนักเรียนชั้น มัธยมศึกษาปีที่ 4 และเพื่อน ๆ จากอีก 6 โรงเรียนเครือข่ายเดินทางมาเข้าร่วมอย่างล้นหลาม เพื่อเรียนรู้ในหัวข้อ “กับดักไซเบอร์” ผ่านเทคนิคการสอนที่ไม่มีใครเหมือน ถอดรหัสอาชีพมิจฉาชีพ: 3 ขั้นตอนสู่การหลอกลวง เคล็ดลับการสอนที่น่าสนใจนี้มาจาก พันตำรวจเอก ณัทกฤช พรหมจันทร์ วิทยากรผู้เชี่ยวชาญจาก สกมช. (สำนักงานคณะกรรมการการรักษาความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร์แห่งชาติ) ที่ไม่ได้มาสอนให้ “กลัว” มิจฉาชีพ แต่สอนให้ “คิด” เหมือนมิจฉาชีพ ผ่านการถอดรหัสกระบวนการทำงานออกเป็น 3 ขั้นตอนง่าย ๆ ที่ทุกคนจำได้ ดังนี้ Learning […]

ลงทุน… รวย หรือ ร่วง ? “ไม่มีการลงทุนใดที่ให้ผลตอบแทนสูงมาก ๆ ในเวลาอันสั้น หากมีจริง คนร้ายคงไม่มาบอกเรา แต่จะไปกู้เงินมาลงทุนเอง” ในยุคที่ทุกคนต่างมองหาหนทางทำให้เงินออมงอกเงย “การลงทุน” ได้กลายเป็นเป้าหมายสำคัญ แต่ในขณะเดียวกัน มันก็ได้กลายเป็นอุบายยอดนิยมอันดับหนึ่งของมิจฉาชีพที่สร้างความเสียหายได้สูงที่สุดถึงหลักหมื่นล้านบาท พวกเขาเสนอเส้นทางลัดที่ดูราวกับ “สวรรค์” ด้วยผลตอบแทนสูงลิ่ว แต่แท้จริงแล้วมันคือกับดักที่รอวันปิดฉากพร้อมกับเงินเก็บทั้งชีวิตของเรา ทำไมการหลอกลงทุนถึงอันตรายและได้ผล ? มิจฉาชีพนิยมใช้การลงทุนมาบังหน้า เพราะเป็นการหลอกลวงที่สามารถกวาดเงินก้อนใหญ่ได้โดยไม่มีขีดจำกัด กลยุทธ์ของพวกเขาคือการชวนให้เหยื่อลงทุนน้อย ๆ ในตอนแรก แล้วมอบผลตอบแทนที่สูงเกินจริง เช่น ลงทุน 100 บาท ได้คืน 120 บาท (ผลตอบแทน 20 %) เพื่อสร้างความโลภและความเชื่อใจ เมื่อเหยื่อติดกับ ก็จะถูกล่อให้ลงทุนเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จนกลายเป็นความเสียหายมหาศาล กลุ่มเป้าหมายของมิจฉาชีพเหล่านี้คือ ผู้ที่มีเงินเก็บ เงินก้อน ไม่ว่าจะเป็น Cryptoscam: ภัยร้ายในโลกดิจิทัลที่กำลังมาแรง คำว่า Cryptoscam (คริปโตสแกม) มาจาก Cryptocurrency ซึ่งคือเงินดิจิทัลยอดนิยมอย่าง […]