ชัวร์ก่อนแชร์: เกิดผื่นแพ้ยารุนแรงหลังฉีดวัคซีน Pfizer จริงหรือ?

27 มกราคม 2564
ตรวจสอบข้อเท็จจริงโดย: Myth Detector (จอร์เจีย)
แปลและเรียบเรียงบทความโดย: พีรพล อนุตรโสตถิ์, อดิศร สุขสมอรรถ

ประเภทข่าวปลอม: พิสูจน์ไม่ได้

บทสรุป:

โรคผื่นแพ้ยารุนแรง(TEN) และอาการสตีเวนส์จอห์นสัน(SJS) เป็นโรคที่ทำให้ผิวหนังหลุดลอกและอันตรายถึงชีวิต สาเหตุส่วนใหญ่มาจากการแพ้ยา
แต่พิสูจน์ไม่ได้ว่าวัคซีนโควิด 19 มีส่วนกระตุ้นให้เกิดโรค TEN หรือกลุ่มอาการ SJS หรือไม่

ข้อมูลที่ถูกแชร์:

มีข้อมูลบิดเบือนเผยแพร่ผ่านทาง Facebook ในประเทศจอร์เจีย โดยอ้างว่าผู้หญิงชาวนิวยอร์กวัย 49 ปี มีอาการผิวหนังลอกจากอาการแพ้ยารุนแรง หลังฉีดวัคซีนโควิด 19 ของบริษัท Pfizer มาเป็นเวลาหนึ่งสัปดาห์

FACT CHECK: ตรวจสอบข้อเท็จจริง:

จากการตรวจสอบของ Myth Detector พบว่าเหตุการณ์ดังกล่าวเกิดขึ้นกับผู้หญิงในประเทศซาอุดิอาระเบีย ไม่ใช่ผู้หญิงในนิวยอร์กตามที่กล่าวอ้าง

วารสารการแพทย์ Cereus ฉบับเดือนสิงหาคม 2021 รายงานกรณีที่ผู้หญิงในซาอุดิอาระเบียรายหนึ่ง ต้องถูกส่งตัวเข้าห้องฉุกเฉินในโรงพยาบาล จากอาการไข้ขึ้นและอาการระคายเคืองที่ผิวหนัง หลังจากฉีดวัคซีน Pfizer มาได้หนึ่งสัปดาห์ แพทย์ลงความเห็นว่าเธอป่วยเป็นโรคผื่นแพ้ยารุนแรง (TEN) เนื่องจากเกิดการหลุดลอกของผิวหนังชั้นหนังกำพร้าถึง 30% ของร่างกาย หลังจากรักษาตัวเป็นเวลา 22 วัน เธอก็หายเป็นปกติ

อย่างไรก็ดี ยังพิสูจน์ไม่ได้ว่าวัคซีนโควิด 19 มีส่วนกระตุ้นให้เกิดโรค TEN หรือไม่

โรคผื่นแพ้ยารุนแรง (Toxic epidermal necrolysis หรือ TEN) เป็นโรคที่อันตรายถึงชีวิตซึ่งพบได้ยาก มีอัตราการพบแค่ 0.4 ถึง 1.9 คนต่อ 1 ล้านคนรอบใน 1 ปี

โรค TEN ยังมีความคล้ายคลึงกับกลุ่มอาการสตีเวนส์จอห์นสัน (Stevens-Johnson syndrome หรือ SJS) ที่ทำให้ผิวหนังตามร่างกายหลุดลอก โดยกลุ่มอาการ SJS มักจะทำให้เกิดผิวหนังหลุดลอกประมาณ 10% ถึง 30% ของร่างกาย ส่วนโรค TEN จะก่อให้เกิดการหลุดลอกของผิวหนังมากกว่า 30% ของร่างกาย

โอกาสที่การฉีดวัคซีนจะนำไปสู่การป่วยด้วยโรค TEN และกลุ่มอาการ SJS พบได้น้อยมาก ส่วนใหญ่เกิดจากวัคซีนโรคหัด, โรคอีสุกอีใส, โรคบาดทะยัก, โรคแอนแทรกซ์ และไข้หวัดใหญ่

สาเหตุหลักของโรค TEN และกลุ่มอาการ SJS มาจากการแพ้ยา ซึ่งมียากว่า 100 ชนิดที่มีโอกาสนำไปสู่การป่วยด้วยโรค TEN และกลุ่มอาการ SJS โดยเฉพาะยาต้านอักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์หรือ NSAIDs, ยากันชัก และยาปฏิชีวนะ

รวมถึงปัจจัยจากการติดเชื้อและจากภูมิคุ้มกันบกพร่อง โดยเฉพาะผู้ป่วยที่ติดเชื้อไวรัส HIV

ข้อมูลอ้างอิง:

http://www.mythdetector.ge/en/node/5035