ชัวร์ก่อนแชร์ FACTSHEET : ภาวะสายตาสั้นเทียม

9 มีนาคม 2568 – ภาวะสายตาสั้นเทียมคืออะไร ต่างจากภาวะสายตาสั้นจริงอย่างไร จะมีวิธีการป้องกันและแก้ไขได้อย่างไร ต่อไปนี้คือข้อเท็จจริงและคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ

ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ ตรวจสอบกับ รศ.นพ.ศักดิ์ชัย วงศกิตติรักษ์ ประธานวิชาการ ราชวิทยาลัยจักษุแพทย์แห่งประเทศไทย (สัมภาษณ์เมื่อ 26 กุมภาพันธ์ 2568)

ภาวะสายตาสั้นเทียมคืออะไร และแตกต่างจากสายตาสั้นจริงอย่างไร ? มีวิธีป้องกันและแก้ไขอย่างไร?

• สายตาผิดปกติ: เกิดจากกายวิภาคของดวงตาที่แตกต่างกันในแต่ละคน การควบคุมภาวะสายตาปกติหรือไม่ปกติขึ้นอยู่กับความสมดุลของลูกตา, ตั้งแต่กระจกตา, เลนส์ตา, และความยาวของลูกตา

• สายตาสั้นเทียม: เกิดจากการเพ่งค้างของเลนส์ตาเมื่อมองวัตถุในระยะใกล้เป็นเวลานาน การเพ่งค้างทำให้เลนส์ตาคลายตัวช้ากว่าปกติเมื่อมองไกล

• กลุ่มที่พบภาวะสายตาสั้นเทียม: บ่อยในเด็กอายุต่ำกว่า 18 ปี เนื่องจากมีความสามารถในการเพ่งสูง แต่ก็สามารถพบในผู้ใหญ่ที่ทำงานใกล้ชิดเป็นเวลานานได้เช่นกัน

• ระยะเวลาของภาวะสายตาสั้นเทียม: การเพ่งค้างอาจคงอยู่เป็นวัน, ทำให้มองภาพไม่ชัดเหมือนสายตาสั้น

• การตรวจสอบภาวะสายตาสั้นเทียม: จักษุแพทย์สามารถตรวจสอบได้โดยการให้คลายการเพ่ง, เช่น หยอดตา หรือหยุดพักการใช้สายตาใกล้  หากเป็นสายตาสั้นจริง, การหยอดยาจะไม่ช่วยให้ค่าสายตาหายไป

• การพิสูจน์สายตาสั้นจริงหรือเทียม: ต้องได้รับการตรวจจากจักษุแพทย์เท่านั้น, โดยการใช้ยาหยอดเพื่อคลายการเพ่ง

• ผลเสียของการตัดแว่นโดยไม่ตรวจจากจักษุแพทย์: อาจทำให้เด็กต้องเพ่งสายตาสู้กับแว่น, ทำให้สายตาสั้นเป็นมากขึ้น

• วิธีป้องกันภาวะสายตาสั้นเทียม:
  • กำหนดเวลาในการใช้สายตา, เช่น ทุก 20 นาที ควรพักสายตา 20 วินาที โดยมองไกล 20 ฟุต (สูตร 20-20-20)

• ความสำคัญของการพบจักษุแพทย์: ปัญหาทางด้านการมองเห็นมีความซับซ้อน, ควรพบจักษุแพทย์เพื่อการวินิจฉัยและแก้ไขปัญหาที่ถูกต้อง

ตรวจสอบข้อเท็จจริงโดย : พีรพล อนุตรโสตถิ์
เรียบเรียงโดย : ชยานิษฐ์ ผ่องใส