สถานบันมะเร็งแห่งชาติ 9 ก.ค.-นพ.วีรวุฒิ อิ่มสำราญ ผู้อำนวยการสถาบันมะเร็งแห่งชาติ เปิดเผยว่า สถานการณ์ของโรคมะเร็งในภาพรวม พบจำนวนผู้ป่วยรายใหม่เพิ่มขึ้นทุกปี ทั้งในเพศหญิงและเพศชาย
มะเร็ง คือสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ของคนไทย สำหรับคนที่ยังไม่เคยเป็น แค่ฟังชื่อก็อาจดูน่ากลัว หลายคนกลัวการเป็นโรคนี้ กลัวความเจ็บปวดทรมานจากตัวโรค และขั้นตอนการรักษามะเร็งที่เกิดขึ้นในบางอวัยวะเรา อาจพบปัจจัยที่เกี่ยวข้องสัมพันธ์กับการเกิดโรคได้ แต่ขณะเดียวกันมะเร็งบางชนิดก็หาสาเหตุหลักของการเกิดโรคที่แท้จริงไม่ได้เช่นกัน ขอเพียงแค่เรารู้เท่าทันไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้น หากมีความเข้าใจก็ไม่ใช่เรื่องน่ากลัว
สถานการณ์โรคมะเร็ง ปัจจุบันสถานการณ์ของโรคมะเร็งในภาพรวม พบจำนวนผู้ป่วยรายใหม่เพิ่มขึ้นทุกปี ทั้งในเพศหญิงและเพศชาย โดยเฉลี่ยอยู่ที่ 130,000 ราย/ปี โดยพบในเพศชายมากกว่าเพศหญิง แต่จากข้อมูลและสถานการณ์พบว่า อัตราการเกิดโรคมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นในทั้งสองเพศรวมถึงอัตราการเสียชีวิต
โรคมะเร็งยังคงเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตเป็นอันดับหนึ่งของคนไทย นับตั้งแต่ปี พ.ศ.2542 และล่าสุดก็ยังคงสูงอย่างต่อเนื่อง เฉลี่ย 100 คนต่อประชากร 100,000 คน ในขณะที่อัตราการเสียชีวิตเป็นอันดับ 2 ของคนไทย ก็คือเรื่องของอุบัติเหตุ เฉลี่ยอยู่ที่ 50 คนต่อประชากร 100,000 คน และจะเห็นได้ว่าทั้งข้อมูลเดิมที่มีอัตราที่เพิ่มขึ้น และข้อมูลการเสียชีวิตที่เพิ่มขึ้น ก็เป็นภาพรวมที่สะท้อนให้เห็นถึงสถานการณ์โรคมะเร็งในประเทศไทย ที่หลายฝ่ายยังต้องให้ความสำคัญ หากต้องจัดลำดับถึงอุบัติการณ์ของการเกิดโรคมะเร็งที่พบบ่อยในประเทศไทย ในแต่ละเพศ สามารถแบ่งออกได้เป็นเพศชายและเพศหญิง โดยจำแนกได้ดังนี้
5 อันดับแรกของมะเร็งที่พบบ่อยในเพศชาย
1/มะเร็งตับและท่อน้ำดี 2/มะเร็งปอด 3/มะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนัก 4/มะเร็งต่อมลูกหมาก 5/มะเร็งต่อมน้ำเหลือง
5 อันดับแรกของมะเร็งที่พบบ่อยในเพศหญิง
1/มะเร็งเต้านม 2/มะเร็งปากมดลูก 3/มะเร็งตับ 4/มะเร็งปอด 5/มะเร็งลำไส้ใหญ่
แต่สาเหตุของการเสียชีวิตจากโรคมะเร็งเป็นอันดับที่ 1 ของทั้ง 2 เพศ กลับพบว่า คือ โรคมะเร็งตับและท่อน้ำดี ถัดมาคือ โรคมะเร็งปอด สาเหตุเป็นเพราะทั้ง 2 มะเร็ง มีการพยากรณ์โรคไม่ดี จึงทำให้ทั้งมะเร็งตับและท่อน้ำดี มะเร็งปอด เป็นสาเหตุเสียชีวิตเป็นลำดับต้นๆ เมื่อเทียบกับมะเร็งชนิดอื่นๆ และขณะที่มะเร็งชนิดอื่นๆ การพยากรณ์โรคจะค่อนข้างดีกว่าและหากรู้เร็ว ก็สามารถให้การรักษาได้อย่างทันท่วงที
สำหรับปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคมะเร็ง มี 3 ปัจจัยหลัก คือ
1.กรรมพันธุ์ เป็นสาเหตุเพียง 5-10% ของปัจจัยเสี่ยงทั้งหมด
2.พฤติกรรม ที่เสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็ง
3.สิ่งแวดล้อม ที่ประกอบไปด้วยมลภาวะต่างๆ
โดยทั้ง 3 ปัจจัยนี้ ในเรื่องของกรรมพันธุ์ไม่สามารถแก้ไขอะไรได้ แต่ก็ไม่ควรวิตกกังวลมากนัก เพราะมีเปอร์เซ็นต์ความเสี่ยงค่อนข้างน้อยเพียง 10% แต่ถ้าเป็นเรื่องของพฤติกรรมเหล่านี้ ถือว่ามีความเสี่ยงมาก และสิ่งเหล่านี้เป็นเรื่องที่เราสามารถหลีกเลี่ยงได้ เพราะมีพฤติกรรมมากมาย ที่ทำให้เราก้าวขาเข้าสู่ความเสี่ยงในการเป็นโรคมะเร็ง ซึ่งอาจใช้วิธีการยึดหลัก “5 ทำ 5 ไม่” เพื่อห่างไกลโรคมะเร็ง ซึ่งถึงแม้จะเป็นเพียงแค่คำแนะนำเบื้องต้น รวมถึงการดูแลแบบองค์รวม เพราะจริงๆ แล้ว สาเหตุการเกิดโรคมะเร็งยังมีเหตุผลอื่นๆ ประกอบอีกมากมาย
5 ทำ พฤติกรรมที่ควรทำเพื่อห่างไกลมะเร็ง คือ
1.ออกกำลังกายเป็นนิจ 2.ทำจิตแจ่มใส 3.กินผักผลไม้ 4.กินอาหารหลากหลาย 5.ตรวจร่างกายเป็นประจำ
ส่วน 5 ไม่ พฤติกรรมที่ไม่ควรทำเพื่อห่างไกลมะเร็ง
1.ไม่สูบบุหรี่ 2.ไม่มีเซ็กซ์มั่ว 3.ไม่มัวเมาสุรา 4.ไม่ตากแดดจ้า 5.ไม่กินปลาน้ำจืดดิบ
นอกเหนือจากคำแนะนำ “5 ทำ 5 ไม่” แล้ว ยังมีสิ่งที่ควรต้องระมัดระวังอีกมาก เช่น การรับประทานเนื้อสัตว์แปรรูป อาหารปิ้งย่างไหม้เกรียม ไม่รับประทานอาหารจากน้ำมันทอดซ้ำ หรือใช้เข็มฉีดยาร่วมกัน ก็จะทำให้มีโอกาสติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี และไวรัสตับอักเสบซีได้ และอาจกลายเป็นมะเร็งตับได้ในอนาคต สุดท้ายปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม ที่ในปัจจุบันเต็มไปด้วยมลภาวะต่างๆ มากมาย ไม่ว่าจะเป็นในดิน น้ำ หรืออากาศ รวมถึงในยุคของอุปกรณ์เทคโนโลยีที่รังสีต่างๆ รายล้อมอยู่รอบตัว
สาเหตุของการเกิดโรคมะเร็งมีทั้งที่รู้และไม่รู้สาเหตุที่เกิดโรคมะเร็งในแต่ละอวัยวะ เช่น โรคมะเร็งปากมดลูก เรารู้สาเหตุว่า เกิดจากการติดเชื้อไวรัสเอชพีวี Human Papilloma Virus (HPV) หรือไวรัสหูด ซึ่งสมัยก่อนไม่เคยรู้สาเหตุของการเกิดโรคคืออะไร แต่ช่วง 10 ปีหลังที่ผ่านมา จึงรู้ถึงสาเหตุ และพยายามรณรงค์ป้องกัน โดยการฉีดวัคซีนป้องกันไวรัส HPV ในเด็กผู้หญิงอายุตั้งแต่น้อยๆ ก่อนที่จะเริ่มมีเพศสัมพันธ์ เพื่อช่วยป้องกันการเกิดโรคมะเร็งในอนาคต จึงเป็นเหตุผลสำคัญที่ต้องมีการรณรงค์ให้ความรู้เกี่ยวกับเรื่องโรคมะเร็งบ่อยๆ และต่อเนื่อง
เพราะโรคมะเร็งไม่เหมือนโรคติดเชื้อ เช่น โรคไข้เลือดออกที่เรารู้ว่ายุงลายเป็นสาเหตุของการเกิดโรคไข้เลือดออก เมื่อเราจัดการกับยุงลาย และป้องกันการติดเชื้อได้ทุกอย่างจบ ใครก็อยากจะเอาชนะโรคมะเร็งให้ได้ แต่ว่าสาเหตุของการเกิดโรคก็มีทั้งรู้และไม่รู้สาเหตุที่แน่ชัด ปัจจัยเสี่ยงทั้ง 3 อย่าง ทำให้การควบคุมค่อนข้างลำบาก
การรณรงค์ให้คนที่ยังมีสุขภาพเป็นปกติสร้างพฤติกรรมที่ดี คือ “5 ทำ 5 ไม่” ให้มีความรู้ รวมถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจัดกิจกรรมในการรณรงค์ ป้องกัน และพยายามให้เด็กรุ่นใหม่ได้รับวัคซีนป้องกันเชื้อ HPV และไวรัสตับอักเสบบีและซี รวมถึงพฤติกรรมอื่นๆ เช่น การออกกำลังกายตรวจสุขภาพ และตรวจคัดกรองมะเร็งอย่างสม่ำเสมอ หรือตรวจเต้านมอย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง หากมีข้อสงสัยหรือไม่แน่ใจให้รีบไปพบแพทย์ เพราะการดูแลตัวเองเป็นสิ่งจำเป็น การหลีกเลี่ยงความเสี่ยงต่างๆ รวมถึงสร้างพฤติกรรมการดำเนินชีวิตประจำวันที่ดี ก็จะช่วยลดโอกาสเสี่ยงเป็นมะเร็งได้ถึง 40%.-สำนักข่าวไทย
