ชัวร์ก่อนแชร์: กาชาดสหรัฐไม่รับพลาสม่าจากผู้ฉีดวัคซีนโควิด เพราะเลือดไม่ปลอดภัย จริงหรือ?

27 มีนาคม 2566
แปลและเรียบเรียงบทความโดย : อดิศร สุขสมอรรถ
ตรวจทานและพิสูจน์อักษร : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

ข้อมูลที่ถูกแชร์ :

มีข้อความทาง Facebook ที่ตั้งข้อสงสัยเรื่องความปลอดภัยของวัคซีนโควิด-19 โดยอ้างอิงประกาศของสภากาชาดสหรัฐอเมริกา ที่ปฏิเสธการรับบริจาคพลาสม่าจากผู้ที่ได้รับการฉีดวัคซีนโควิด-19 แล้ว

บทสรุป :

1. สาเหตุที่กาชาดสหรัฐฯ ไม่รับบริจาค Convalescent Plasma ของคนฉีดวัคซีนโควิด-19 เพราะต้องการได้พลาสม่าจากผู้ที่เคยติดเชื้อโควิด-19
2. กาชาดสหรัฐฯ ยังคงรับบริจาคโลหิต, เกร็ดเลือด และ AB Elite Plasma จากผู้ฉีดวัคซีนโควิด-19
3. เมื่อ WHO ไม่แนะนำให้ใช้พลาสมาจากผู้ติดเชื้อโควิด-19 มาใช้รักษาผู้ป่วยโควิด-19 โครงการรับบริจาค Convalescent Plasma เพื่อรักษาผู้ป่วยโควิด-19 จึงยุติลง

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

พลาสม่าคือของเหลวสีเหลืองที่อยู่ในเลือด ประกอบไปด้วยน้ำ, เกลือ, เอนไซม์, แอนติบอดี และสารประกอบโปรตีนอื่น ๆ โดย Convalescent Plasma ของผู้ที่หายป่วยจากโควิด-19 จะอุดมไปด้วยสารภูมิต้านทานหรือแอนติบอดีต่อไวรัสโควิด-19 ซึ่งครั้งหนึ่งเคยเชื่อว่ามีความจำเป็นต่อการรักษาผู้ป่วยโควิด-19

แต่ภายหลัง องค์การอนามัยโลก (WHO) แถลงการณ์ ไม่แนะนำให้นำพลาสมาจากเลือดผู้ที่หายป่วยจากโรคโควิด-19 มาใช้รักษาผู้ป่วยที่มีอาการเล็กน้อยหรือปานกลาง หลังพบว่าวิธีดังกล่าวไม่ช่วยลดความจำเป็นในการใช้เครื่องช่วยหายใจในผู้ป่วยที่อาการไม่รุนแรงและยังมีค่าใช้จ่ายสูง

อย่างไรก็ดี การอ้างว่าสภากาชาดสหรัฐอเมริกาเคยปฏิเสธการรับบริจาคพลาสม่าจากผู้ฉีดวัคซีนโควิด-19 เพราะเลือดผู้ฉีดวัคซีนไม่ปลอดภัยเป็นการกล่าวอ้างที่ไม่เป็นความจริง

แม้เว็บไซต์ของสภากาชาดสหรัฐฯ จะประกาศไม่รับบริจาค Convalescent Plasma จากผู้ฉีดวัคซีนโควิด-19 แต่สภากาชาดสหรัฐฯ ยังคงรับบริจาคโลหิต, เกล็ดเลือด รวมถึง AB Elite Plasma (พลาสม่าของผู้มีกรุ๊ปเลือดเอบีซึ่งหายากและสามารถบริจาคให้กับคนทุกกรุ๊ปเลือด) จากผู้ที่เข้ารับการฉีดวัคซีนโควิด-19 ตามปกติ

ส่วนเหตุผลที่สภากาชาดสหรัฐฯ ปฏิเสธการรับบริจาคพลาสม่าจากผู้ฉีดวัคซีนโควิด-19 เป็นเพราะไม่มีงานวิจัยยืนยันประสิทธิผลการรักษาผู้ป่วยโควิด-19 จาก Convalescent Plasma ของผู้ฉีดวัคซีนโควิด-19 นั่นเอง

แม้องค์การอาหารและยาสหรัฐอเมริกา (FDA) จะออกระเบียบห้ามรับบริจาคพลาสม่าจากผู้รับวัคซีนโควิด-19 แต่ก็มีข้อยกเว้น 3 กรณีที่ผู้รับวัคซีนโควิด-19 สามารถบริจาค Convalescent Plasma ได้ คุณสมบัติดังกล่าวประกอบไปด้วย

1.ผู้บริจาคได้รับการยืนยันจากหน่วยงานที่อยู่ภายใต้การกำกับดูแลของ FDA ว่าเคยมีอาการป่วยจากไวรัสโควิด-19
2.ผู้บริจาคได้รับวัคซีนโควิด-19 หลังตรวจพบเชื้อไวรัสโควิด-19
3.ผู้บริจาคหายป่วยจากโควิด-19 ไม่นานเกินกว่า 6 เดือน

ข้อกำหนดด้านคุณสมบัติดังกล่าวมีไว้เพื่อทำให้มั่นใจว่า พลาสม่าของผู้บริจาคที่ได้รับการฉีดวัคซีนโควิด-19 จะยังคงมีแอนติบอดีต่อไวรัสโควิด-19 อยู่นั่นเอง

กระทั่ง WHO ไม่แนะนำการใช้พลาสมาจากผู้หายป่วยจากโรคโควิด-19 มาใช้รักษาผู้ป่วยโควิด-19 โครงการรับบริจาค Convalescent Plasma เพื่อรักษาผู้ป่วยโควิด-19 จึงยุติลงในเวลาต่อมา

ข้อมูลอ้างอิง :

https://checkyourfact.com/2021/04/29/fact-check-american-red-cross-plasma-donations-covid-vaccine/