ยโสธร 25 เม.ย. – หาดูยาก พิธีโบราณ “แตกบ้าน” ตามความเชื่อปัดเป่าสิ่งชั่วร้าย-โรคระบาด เชื่อว่าวันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 5 หรือแรม 5 ค่ำ เดือน 5 ที่ตรงกับวันอังคาร จะเป็นวันแข็ง วันร้อน ไม่เป็นมงคล 4 ปี มี 1 ครั้ง
ชาวบ้านดอนเขือง อ.ทรายมูล จ.ยโสธร พากันหอบข้าวของเครื่องใช้เครื่องจักสานและอาหารต่าง ๆ พร้อมทั้งจูงลูกหลานออกมารวมตัวกันกลางทุ่งนาของหมู่บ้าน เพื่อร่วมพิธีแตกบ้าน
คำว่าแตกบ้าน หมายถึง การอพยพโยกย้ายถิ่นฐานไปหาที่อยู่แห่งใหม่ชั่วคราว ชาวบ้านมีความเชื่อว่าในวันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 5 หรือแรม 5 ค่ำ เดือน 5 ที่ตรงกับวันอังคาร จะเป็นวันแข็ง วันร้อน ไม่เป็นมงคล จึงต้องแก้เคล็ด หวังช่วยปัดเป่าสิ่งชั่วร้าย และโรคระบาดให้พ้นจากหมู่บ้าน
ประเพณีแตกบ้านเป็นความเชื่อพิธีพราหมณ์ ในอดีตจะไม่มีพิธีทางสงฆ์มาเกี่ยวข้อง แต่ปัจจุบันนิยมนิมนต์พระสงฆ์ไปฉันภัตตาหารเพลเพื่อความเป็นสิริมงคล และเป็นประเพณีที่ปฏิบัติสืบทอดกันมาตั้งแต่อดีต เพื่อแก้เคล็ดให้ชาวบ้านอยู่เย็นเป็นสุข จนถึงช่วงเย็นใกล้เวลากลับจะมีพ่อใหญ่จ้ำ หรือผู้นำพิธี แต่งชุดพราหมณ์นุ่งขาวห่มขาว เดินไปเรียกชาวบ้านกลับเข้าสู่หมู่บ้านเป็นอันเสร็จพิธี
พระอธิการพีลพล พลวฑฒโน เจ้าอาวาสวัดบ้านดอนเขือง กล่าวว่า แตกบ้าน หมายถึง การอพยพโยกย้ายถิ่นฐานเพื่อไปหาที่อยู่แห่งใหม่ เนื่องจากที่อยู่เดิมนั้นเกิดเหตุเภทภัยสิ่งอวมงคลต่างๆ ขึ้น ผู้คนอยู่ไม่เป็นสุขหรือเกิดโรคระบาดรุนแรงในชุมชน เพื่อไปหาที่อยู่ที่ทำกินแห่งใหม่เป็นการชั่วคราว ชาวอีสานเรียกว่า แตกบ้าน . – สำนักข่าวไทย
