ธรรมศาสตร์ 28 มิ.ย.- วงเสวนา สว.67 ทางข้างหน้า? จากสิ่งที่เห็น สะท้อนภาพ พรรคสีน้ำเงิน iLaw แกะรอย 8 จังหวัด พบความผิดปกติ ผู้สมัคร สว. เข้าวินสัดส่วนใกล้เคียง พรรคภูมิใจไทย บางคนคุณสมบัติไม่ตรงปก จี้ กกต.สอบ และเผยข้อมูล จากกล้องวงจรปิดรวมทั้งคะแนน และรายงานคำร้อง
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ร่วมกับ โครงการอินเทอร์เน็ตเพื่อกฎหมายประชาชน หรือ iLaw และ We Watch จัดเสวนา สว.67 ทางข้างหน้า? จากสิ่งที่เห็น สะท้อนปัญหาทั้งการบริหารจัดการของกกต. และระบบการเลือกสว.ที่ใช้อยู่ รวมถึงร่วมมองอนาคตการเมืองไทยหลังได้เห็นหน้าว่าที่ สว.ทั้ง 200 คน โดยช่วงแรก ดูการเปิดข้อมูล ที่ค้นพบจากการวิเคราะห์ ผลการลงคะแนนโดยทีมงาน iLaw
นายยิ่งชีพ อัชฌานนท์ ผู้จัดการ iLaw ชี้ว่า ไม่มีเหตุผลอะไรที่จะประกาศผลเลือก สว.ไม่ได้แต่เห็นว่ามีปัญหามากมายเกิดขึ้นในกระบวนการเลือกที่ผ่านมา มีตัวเลขที่ชี้เห็นชัดเจนถึงการได้มาของสว. ที่ไม่ปกติ แสดงให้เห็นว่าคนที่ได้เป็นสว. ฝ่าฟันระบบเลือกนี้มาอย่างชาญฉลาดและสนุกสนานแต่ขอฝากกกต.ตรวจสอบ คุณสมบัติ และประวัติ ว่าที่ สว.อย่างละเอียดอีกครั้ง แม้จะผ่านการเลือก สว. ไปแล้ว หากพบว่าขาดคุณสมบัติก็จะต้องไม่ประกาศรับรองผล รวมถึงต้องตรวจสอบประวัติอย่างละเอียดผู้สมัครที่เข้าสู่กระบวนการเลือกสว. กว่า 4 หมื่นคนทั้งหมด ซึ่งหาก กกต. ไม่ทำจะถือว่าละเว้นการปฏิบัติหน้าที่ ตามมาตรา157 พร้อมเปิดข้อมูลผู้สมัคร หลายคน ขาดคุณสมบัติเพราะมีลักษณะต้องห้าม โดยกตัวอย่าง ว่าที่ สว. จังหวัดเลย เป็นสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น ว่าที่สว. กลุ่ม 16 ไม่ยื่นบัญชีทรัพย์สิน มีผู้ที่ถูกแจกใบดำใบแดง ในการลงสมัคร สส. มาก่อน นอกจากนี้ บางคนมีคุณสมบัติไม่ตรงกลุ่ม เช่น ผู้สมัครที่จังหวัดสตูล และว่าที่ สว. ที่เป็น อสม. แล้วลงสมัครกลุ่ม17 ประชาสังคม รวมถึงกลุ่ม18 สื่อสารมวลชน ที่เป็นพิธีกร วิทยากรงานต่างๆ
ตัวแทน ilaw เปิดเผยว่า ได้แกะรอยจาก 8 จังหวัด คือพระนครศรีอยุธยา บุรีรัมย์ สตูล อ่างทอง เลย อำนาจเจริญ ยโสธร สุรินทร์ ที่มีผู้สมัครผ่านเข้ารอบเลือกไขว้ 258 คนและเป็น สว. 52 คน เท่ากับอัตราส่วน 1 ใน4 ซึ่งผิดปกติ มีคะแนนโดด ลักษณะรวมกันเราอยู่แยกกัน เป็นสว. และเปรียบเทียบกับสส.พรรคภูมิใจไทย ในพื้นที่8จังหวัดดังกล่าว ที่ได้จำนวนสส.มากในจังหวัดเหล่านี้เช่นกัน
นอกจากนี้ยังมีการแชร์ประสบการณ์ “เห็นกันตำตากับบทเรียนในระดับประเทศ” โดยนายเทวฤทธิ์ มณีฉาย ว่าที่สว.กลุ่ม 18 สื่อสารมวลชน ผู้สร้างสรรค์วรรณกรรมนางนุชนารถ แท่นทอง รายชื่อสำรองสว.กลุ่ม 17 ประชาสังคม นายกฤต แสงสุรินทร์ จาก We Watch และน.ส.บุศรินทร์ แปแนะ จาก iLaw
นายเทวฤทธิ์ เปิดเผยว่า ไม่ได้รับเอกสาร สว. 3 จากกลุ่มอื่น พร้อมเปิดเผยข้อมูลว่าเห็นรถตู้ ลักษณะเดียวกันคอย รับส่ง ขณะที่ผล ที่ออกมาผู้สมัครลำดับคะแนน 1-7 มีค่าความสัมพันธ์อะไรบางอย่าง เช่นบ้านน้ำเงิน อย่างไรก็ตามเห็นว่าระบบเลือก สว.ไม่ชอบธรรม แม้จะลงเล่นในกติกานี้ แต่จะจำกัดบทบาทตัวเอง เช่นอำนาจในการเลือกองค์กรอิสระ ที่จะไม่เข้าไปยุ่ง จะโนโหวต ขณะที่ลำดับผู้ที่ได้รับ เลือก1-6 อาจเป็นการรวมกันเฉพาะกิจไม่ใช่บ้านน้ำเงินทั้งหมด แต่จะพยายามไปทำความรู้จักแนะนำตัว เช่นเดียวกับลำดับที่ 7-10 ที่จะไปคุยเพื่อหาแนวร่วมเกี่ยวกับ การ จัดทำ รัฐธรรมนูญ ฉบับใหม่ กำหนดจุดยืน การเข้าไปเป็น สว. และการทำงานในสภาสูง ที่อาจเจออำนาจหรือแรงจูงใจอื่นที่มากดดัน
น.ส.บุศรินทร์สะท้อนว่า กล้อง CCTV ถ่ายทอดสดออกมาด้านนอกเพียงจอเดียวไม่สามารถช่วยสร้างความโปร่งใสได้ เช่นกรณีที่มี โพยในการเลือก ความผิดปกติของการลงคะแนนที่เหมือนกันหลายคน ทำให้ประชาชนตรวจสอบไม่ได้ อยากให้กกต. ไปตรวจสอบ พร้อมตั้งข้อสังเกต การแต่งกายของผู้สมัครสว. และถือแฟ้ม แบบเดียวกัน
นายกฤต เสนอข้อเรียกร้องไปยังกกต.ให้เผยแพร่บันทึกวิดีโอทั้งหมดบนช่องทางออนไลน์รวมถึงเอกสารรายงานผลคะแนนแบบขีด คะแนนทั้งหมดบนช่องทางออนไลน์ รวมถึงเปิดเผยรายงานการตรวจสอบข้อร้องเรียนและคำวินิจฉัยทั้งหมดพร้อมรายงานการประชุมและบันทึกการให้เหตุผลประกอบผลวินิจฉัย
ส่วนวงเสวนา เลือกส.ว.จะได้ประกาศผลหรือไม่ ปัญหาการฮั้วกกต.จะสอยอย่างไร?ที่มี นายปริญญา เทวานฤมิตรกุล อาจารย์คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ นายปุรวิชญ์ วัฒนสุข อาจารย์คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และนายพิชาย รัตนดิลก ณ ภูเก็ต จากสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ ร่วมแลกเปลี่ยน
นายพิชาย กล่าวว่า ระบบการเลือก สว.นี้สะท้อนว่าไม่สามารถป้องกันการฮั้วได้ มีการจัดตั้ง ในระดับจังหวัดและเครือข่ายข้ามจังหวัดระดับประเทศ ที่มีเครือข่ายฝ่ายเดียวกันคือเครือข่ายสีน้ำเงิน ที่สะท้อนอิทธิพลทางการเมืองของเครือข่ายนี้มีมากในสังคมไทย มีทรัพยากร และมีความสัมพันธ์กับกลุ่มอำนาจบางกลุ่มในสังคมไทย และการเลือกครั้งนี้เห็นความแพ้ย่อยยับของเครือข่ายสีแดง ที่สะท้อนว่าศักยภาพในการ จัดตั้งของเครือข่ายสีแดงอ่อนลง สะท้อนบารมีทางการเมือง ของผู้ที่อยู่เบื้องหลังเครือข่ายสีแดงตกต่ำลง เป็นอย่างมากฝ่ายอนุรักษ์นิยมใช้ระบบอุปถัมภ์ ปรับทัศนคติพฤติกรรมนั้นได้สูงกว่าอนุรักษ์นิยมจารีต ซึ่งถ้า สร้างเครือข่ายร่วมเป็นพันธมิตร จะช่วยกันขับเคลื่อนระบอบประชาธิปไตยไปได้
นายพิชาย กล่าวอีกว่า การเลือก สว. ครั้งนี้ ทำให้เห็นภูมิท้ศน์ทางการเมือง สีแดงแพ้ สนามเลือกตั้ง สว. ศักยภาพในการจัดตั้ง อ่อนแอลง และการเลือก สส. ปีก่อน ก็อ่อนแอ ทำให้สภาพของ เครือข่ายนี้ในปัจจุบันอาการหนัก และการเลือกตั้งอบจ.ปทุมธานี จะสะท้อนให้เห็นภาพชัด ว่าการจะหนักขนาดไหน โอกาสฟื้นยากลำบาก สู้อนุรักษ์นิยมเชิงอุปถัมภ์ของฝ่าย สีน้ำเงินไม่ได้ ดังนั้นสนามบ้านใหญ่ที่เอาชนะด้วยการจัดตั้งและเครือข่ายหัวคะแนน ตอนนี้เป็นสนามเครือข่ายสีน้ำเงิน ที่เป็นกลุ่มทรงอิทธิพล มีพลังอำนาจมากที่สุด และเครือข่ายสีน้ำเงินกลุ่มอำนาจวุฒิสภาได้แล้วและมีสมาชิกที่มีนัยยะ ในสภาล่างด้วย ซึ่งอาจมีความเป็นไปได้ที่กลุ่มนี้ จะบวกกับกลุ่มอำนาจเดิม แล้วมีผลต่อชะตากรรมของนายเศรษฐา ทวีสินนายกรัฐมนตรี ในเดือนหน้าด้วย ซึ่งต้องจับตาดูกันต่อ แต่ก็ขอเตือนเครือข่ายสีน้ำเงินอย่าทำตามอำเภอใจ ส่วนสว.เครือข่ายเสรีนิยมกว่า 20 คน ยังมีประชาชน หนุนหลังให้เป็นหัวหอกของในการเปลี่ยนแปลงการเมืองในสภาบน ทั้งยังฝากการทำงานของสว. ให้ขยายพันธมิตร ให้สว. ทำงานอย่างมีประสิทธิภาพมีความรับผิดชอบและให้ผู้สมัครสว. ตั้งเครือข่ายติดตามการทำงานของสว.ชุดใหม่อย่างใกล้ชิด
นายปริญญา กล่าวว่า หากผลออกมาเป็นเช่นนี้ใช้การเลือกตั้งโดยตรงจะไม่ดีกว่าหรือ ซึ่งเป็นภารกิจของสว. ที่เข้า มาสู่การเปลี่ยนแปลงระบบ เลือกสว. ที่ซับซ้อนที่สุดในโลก มีเครือข่ายการจัดตั้ง ซึ่งตราบใดที่ไม่มี การให้ผลประโยชน์ ก็ถือว่าไม่ผิดแต่หากเป็นพรรคการเมืองมีส่วนเกี่ยวข้องแม้ไม่ให้ประโยชน์ก็ถือว่ามีความผิดด้วย ทั้งนี้เป็นหน้าที่ของกกต.ที่จะต้องไปหาหลักฐาน หากมีสิ่งบ่งชี้ว่าอาจผิดกฎหมาย ก็ต้องดำเนินการ
อย่างไรก็ตาม เห็นว่าควรจะดำเนินการ ประกาศผลสว. 200 คน ก่อนแล้วสอยทีหลัง เพราะถ้ากกต.จะขยับกรอบเวลา 5 วัน หลังการเลือก ออกไป ดำเนินการ พิจารณาข้อร้องเรียน ต้องมีกรอบเวลาที่ชัดเจน โดย 5 วันหลังเลือกตั้งต้องเร่งดำเนินการตรวจสอบ พร้อทเปรียบเทียบกับสว.ยุคคสช. ว่าชุดใหม่จะไม่มีใครครอบงำได้ทั้งหมด เครือข่ายบ้านใหญ่ไม่ถึงครึ่ง ต้องฟังเสียงนอกสภาสนับสนุนจากประชาชน นอกจากนี้ยังเรียกร้องให้เปิดข้อมูลจากกล้องวงจรปิดในวันเลือกระดับประเทศสู่สาธารณะ รวมถึงคะแนนทั้งหมด เพื่อให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการตรวจสอบพร้อมขอให้สว.ชุดใหม่ ยึดประชาชน และยังเห็นว่า ยังมีความหวัง กว่า สว.ชุดเดิม
“ต้องจัดการการเลือกประธานวุฒิสภา ขณะนี้ถือได้ว่าพรรคอันดับ 2 ไม่ประสบความสำเร็จ ในการเลือกสว. นายสมชายวงศ์สวัสดิ์ไม่ได้รับการ เลือก ขอให้จับตาดูพรรคอันดับ 3 ที่มีบทบาทและอำนาจต่อรองเพิ่มมากขึ้น แต่ในสถานการณ์นี้ สภาล่างและสภาสูง ไม่มีกลุ่มการเมืองใดเกิดขึ้นได้ถ้าภาคประชาชน เข้มแข็ง จะไม่มีใครผูกขาดกัน” นายปริญญา กล่าว
นายปุรวิชญ์ เห็นด้วยให้มีการประกาศผลการเลือกสว.ไปก่อน เพื่อให้สว. ชุดเก่าพ้นจากตำแหน่ง เพื่อปลดล็อคเปลี่ยนผ่าน และเชื่อว่า 5 วัน หลังเลือก กกต.คง ไม่สามารถตรวจสอบคำร้องได้ทั้งหมด และเห็นว่าการเลือกสว.ครั้งนี้มีช่องโหว่ อย่างมากโดยเฉพาะประเด็นคุณสมบัติ ขณะที่ การเลือกครั้งนี้เป็นโครงข่าย ที่มีหลายเครือข่ายมาอยู่ร่วมกันในปริมาณที่มั่นใจว่าจะสามารถหลุดเข้าไปได้แน่ เป็นโครงข่ายที่ประสานกันอย่างหลวมๆ เพื่อเป็นการรับประกันว่าเข้าไปได้แน่ ทำให้องค์ความรู้ทางวิชาการตามไม่ทันกับเทคนิคแบบนี้ เป็นการบล็อกโหวต ตั้งแต่ระดับอำเภอจังหวัดประเทศ ทั้งนี้เชื่อว่า สภาพการณ์ สว.ชุดใหม่ 200 คน จะคล้ายกับสว.ปี 2540 ที่มีการจับกลุ่มว่าบล็อกไหน จะมีสว.ทำหน้าที่เป็นฝ่ายค้าน และจะสะท้อนออกมาจากการเลือกองค์กรอิสระ
นายปุรวิชญ์ กล่าวอีกว่า สนามเลือกสว.ยังไม่จบวันนี้ โดยยังมีเรื่องเกี่ยวข้องกับการทำหน้าที่ในการพิจารณาให้ความเห็นชอบบุคคล เป็นองค์กรอิสระที่จะครบวาระ ในช่วง 2-3 ปีนี้ ที่อาจจะมีประเด็น เรื่องใบสั่ง โดยเฉพาะปีนี้ คณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดิน จะครบวาระเดือน กันยายน 6 คน/ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ 2 คน จะพบวาระเดือนพฤศจิกายน และคณะกรรมการ ป.ป.ช. 3 คน จะครบวาระเดือน ธันวาคม นอกจากนี้ ยังมีกกต.อีก 5 คน จะครบวาระและยังมีผู้ตรวจการแผ่นดินตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ กรรมการสิทธิมนุษยชน และจะมีการเลือกตั้งใหญ่สส.ซึ่งล้วนมีบทบาทให้คุณให้โทษ และเห็นว่าต้องควรมี senate Watch ตรวจสอบเข้มข้น.-319-สำนักข่าวไทย
