ชัวร์ก่อนแชร์ KEYWORD : SMARTPHONE FACE — โรคสุดฮิตของคนติดสมาร์ตโฟน

SMARTPHONE FACE หนึ่งในโรคยอดฮิตที่พ่วงมากับอาการเสพติดสื่อสังคมออนไลน์ เป็นภัยสุขภาพที่แฝงมากับเทคโนโลยีสมัยใหม่ ?

🎯 ตรวจสอบข้อเท็จจริงและคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ อาจารย์ธาม เชื้อสถาปนศิริ อาจารย์ประจำสถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว มหาวิทยาลัยมหิดล

Smart = ฉลาด หรืออัจฉริยะ

Phone = โทรศัพท์

Face = ใบหน้า

พฤติกรรมของคนที่ใช้โทรศัพท์มือถือนั่งอยู่ตรงข้ามกับคู่สนทนา แต่ก้มหน้ามองจอโทรศัพท์มือถือ และ/หรือ รวมถึงคู่สนทนาที่ไม่ได้นั่งอยู่ตรงหน้า ซึ่งบางครั้งเรียกกันว่า “สังคมก้มหน้า”

SMARTPHONE FACE อธิบายได้ว่า เราทุกคนไม่มีปฏิสัมพันธ์แบบตาจ้องตา

“เรียก” ก็ไม่สบตา “คุย” ก็ไม่มองหน้า และ/หรือ ไม่หันมาสนทนาพาทีด้วย

เรียกได้ว่าขาดการปฏิสัมพันธ์แบบ face to face

SMARTPHONE FACE กับปัญหาการสื่อสาร

ปัญหาใหญ่ในเด็กเล็กก็คือ เด็กไม่มีทักษะการเรียนรู้ภาษาที่เป็น “อวัจนภาษา” (nonverbal language)

“อวัจนภาษา” สำคัญอย่างไร ?

ตัวเด็กจะไม่เข้าใจ ขาดทักษะการสื่อสาร ความหมายโดยนัย ความหมายแฝง และความหมายอวัจนภาษา

กรณีเด็กเล็ก การเปลี่ยนผ้าอ้อมของแม่ ตาของลูกควรมองตาของแม่ แต่แม่นำโทรศัพท์มือถือส่งให้ลูก (เพราะแม่ไม่อยากให้ลูกร้อง) ลูกจะได้อยู่นิ่ง ๆ แม่ก็เปลี่ยนผ้าอ้อมให้ กลายเป็นว่า attachment หรือสายใยสัมพันธ์ไม่เกิด eye contact (การสบตา) จึงทำให้เด็กที่โตมากับพฤติกรรม SMARTPHONE FACE ไม่สามารถเรียนรู้อารมณ์ สีหน้า แววตา การสื่อความหมายที่ซ่อนอยู่หลังภาษาพูดได้

ถ้าเกิดปัญหานี้มาก ๆ เด็กรุ่นนี้ก็จะสูญเสียทักษะการอ่านความหมายทางอารมณ์

เมื่อเราไม่รู้ว่าเขาคิดอะไร รู้สึกอย่างไร เราจึงเป็นคนที่ไร้อารมณ์ร่วมกับเขาไปด้วย

SMARTPHONE FACE เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในยุคปัจจุบัน

SMARTPHONE FACE ไม่ได้หายไปไหน พบได้ในทุกสังคม

กรณีเด็กเล็ก อาการที่พบคือแม่เรียกก็ไม่สนใจ ไม่หันมาปฏิสัมพันธ์ด้วย เพราะเด็ก ๆ กำลังก้มหน้าดูจอโทรศัพท์มือถือ และ/หรือ แท็บเล็ต

คนขับรถยนต์ แทนที่จะมองไปข้างหน้า และ/หรือ มองกระจกข้างทั้งซ้ายและขวา แต่กลับมองดูหน้าจอโทรศัพท์มือถือและพิมพ์ข้อความตอบแชตตอบไลน์

นิสิต นักศึกษา ที่อยู่ในชั้นเรียน SMARTPHONE FACE คืออะไร อาจารย์กำลังสอนอยู่หน้าชั้น แต่นิสติ นักศึกษา ก้มหน้าดูจอโทรศัพท์มือถือ

ปัญหา SMARTPHONE FACE ที่พบได้บ่อยมีดังนี้

1. เป็นมารยาทที่น่ารำคาญในสังคม เวลาอยู่ร่วมกันบนพื้นที่สาธารณะ

2. ส่งผลต่อกล้ามเนื้อคอ ทำให้เกิดโรคปวดเมื่อยคอ เพราะการก้มหน้ามองดูจอโทรศัพท์นาน ๆ กล้ามเนื้อคอต้องแบกรับน้ำหนักของศีรษะอย่างต่อเนื่อง

3. ทำให้ลดความสามารถ Face to face communication คือการสื่อสารแบบเผชิญหน้า ทั้งผู้ส่งสารและผู้รับสารเผชิญหน้ากันในการสนทนา

ป้องกัน SMARTPHONE FACE อย่างไร

พฤติกรรม SMARTPHONE FACE ก็คือคนที่กำลังใช้กล้ามเนื้อคอก้มลง 45 องศาเพื่อดูจอโทรศัพท์มือถือติดต่อกันเป็นเวลานานจนทำให้ส่งผลเสียต่อสุขภาพ  

การแก้ไข SMARTPHONE FACE ก็คือขณะที่พูดคุยกับผู้อื่น กำลังสื่อสารกับผู้อื่น จะต้องมองหน้ามองตาคู่สนทนา

สำหรับเด็กเล็ก การมองจ้องตาจะดีมาก คือการสร้าง Truth (ความไว้วางใจ) ขณะที่พ่อเล่นกับลูก บอกลูกว่ามองตาพ่อ ลูกเชื่อพ่อมั้ยว่าพ่อรับลูกได้ถ้าลูกจะกระโดดลงมา… เชื่อ 1 2 3 กระโดดลงมา

การสื่อสารแบบเผชิญหน้า มองหน้ากัน ไม่ใช่เพียงแค่ว่าเราอยู่ในเรื่องเดียวกัน แต่หมายถึงว่าเรากำลังมีใจจดจ่อและเอาใจใส่ตรงกัน (เรื่องเดียวกัน) เป็นการพิสูจน์ความจริงใจ ความไว้ใจกัน

ถ้าเป็นพ่อกับลูก แม่กับลูก คือการสร้างความไว้วางใจ

ถ้าเป็นเพื่อน คือ Fidelity เชื่อใจได้ ซื่อสัตย์

ถ้าเป็นคู่สามีภรรยา คือ ความไว้ใจ

ดังนั้น เราสามารถบอกได้ว่าเรากำลังเรียนรู้ และอารมณ์ของเราอยู่บนแนวเดียวกัน บนเรื่องเดียวกัน บนความสนใจเดียวกัน

“อวัจนภาษา” มีอะไรบ้าง ?

จากเพจ “ภาษาไทย ใจพองโต” กล่าวถึง “อวัจนภาษา” ภาษาที่ไม่ใช้ถ้อยคำ (ใช้การแสดงท่าทาง)

การแสดงกิริยาท่าทางของมนุษย์ การแสดงสีหน้า สายตา น้ำเสียง การใช้มือ วัตถุ การใช้สัญญาณต่าง ๆ เพื่อนำมาสื่อความหมาย และทำความเข้าใจต่อกัน จัดแบ่งได้ 7 ประเภท คือ

เทศภาษา เกี่ยวข้องกับสถานที่ ระยะห่างของหญิงชาย พระกับสตรี คนกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์

เนตรภาษา เกี่ยวข้องกับดวงตา สายตา การมอง การจ้อง เหลือบ ชำเลือง หรี่ตา ถลึงตา

กาลภาษา เกี่ยวข้องกับระยะเวลา การสัมภาษณ์ทั้งยังแสดงให้เห็นลักษณะนิสัยว่ามีความรับผิดชอบหรือไม่ มีบุคลิกภาพอย่างไร ตรงต่อเวลา

อาการภาษา เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวอวัยวะส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย การเคลื่อนไหวมือ การส่ายหน้า การพยักหน้า การยกไหล่ การยิ้มประกอบการพูด

สัมผัสภาษา เกี่ยวข้องกับการสัมผัสเพื่อสื่อความรู้สึก อารมณ์ การจับมือ การแลบลิ้น การลูบศีรษะ การโอบกอด

ปริภาษา เกี่ยวข้องกับภาษาแฝงอยู่กับภาษาพูด จังหวะการพูด ความดังความค่อยของเสียงพูด การตะโกน การกระซิบ น้ำเสียงช่วยบอกอารมณ์และความรู้สึก

วัตถุภาษา เกี่ยวข้องกับสิ่งของหรือวัตถุที่บุคคลเลือกใช้ สร้อยทองคำแสดงถึงความร่ำรวย ดอกกุหลาบคือรัก

การจัดการเวลาหน้าจออย่างเหมาะสม ใช้เท่าที่จำเป็น เพื่อป้องกันปัญหาสุขภาพที่อาจตามมาได้

สัมภาษณ์โดย จิรัชยา นวลนิ่มน้อย และ จิราภา อ่อนเกลี้ยง

เรียบเรียงโดย คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล  

ดูเพิ่มเติมรายการ ชัวร์ก่อนแชร์ KEYWORD : SMARTPHONE FACE — โรคสุดฮิตของคนติดสมาร์ตโฟน