ชัวร์ก่อนแชร์ FACTSHEET :สูญเสียการนอน หรือการอดนอน

สูญเสียการนอน หรือ Sleep loss มีอาการเป็นอย่างไร ?

เหมือนกับ “การนอนไม่หลับ” หรือไม่ ?

“ไม่ถือว่าอดนอน” เราควรนอนวันละกี่ชั่วโมง ?

🎯 ตรวจสอบกับ พญ.ปุณฑริก ศรีสวาท ฝ่ายจิตเวชศาสตร์ และศูนย์นิทราเวช โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย

เรื่องนี้ ต้องแยกระหว่าง “สูญเสียการนอน” หรือ “การอดนอน” กับ “นอนไม่หลับ” เพราะไม่เหมือนกัน  

“การอดนอน” หรือ Sleep loss มีเวลานอน มีโอกาสนอนเพียงพอ แต่ไม่ได้รับการนอนอย่างเหมาะสม เช่นทำงานดึก ดูเน็ตฟลิกซ์ ดูซีรีส์อะไรกันไป ตอนเช้าก็ต้องตื่นมาทำงานต่อ ทำให้ระยะเวลาการนอนสั้น คือสูญเสียการนอน

“การนอนไม่หลับ” โอกาสนอนมีเพียงพอ เพียงแต่ร่างกายไม่สามารถผลิตการนอนได้ จึงต้องหาสาเหตุว่าร่างกายผลิตการนอนไม่ได้จากอะไร อาจจะเป็นความกังวล ความเครียด หรือว่าโรคทางกาย

ผลกระทบจากการอดนอน

ถ้าเป็นเรื่อง sleep loss หรือการสูญเสียการนอน เรื่องนี้ค่อนข้างน่ากังวล เพราะว่าการสูญเสียการนอนในระยะสั้นอาจจะทำให้เกิดปัญหาสมาธิ ความจำ การตัดสินใจช้าลง

พบว่าเวลาอดนอนหรือว่าสูญเสียการนอน โดยเฉลี่ยอย่างน้อย 1 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ การตัดสินใจของเราช้าลงเท่ากับดื่มเหล้า 1 ขวด

การสูญเสียการนอนเป็นเรื่องน่ากังวลมาก ๆ อาจจะทำให้เกิดอุบัติเหตุตามท้องถนนได้ แล้วก็มีเรื่องของความหงุดหงิดควบคุมอารมณ์ได้แย่ลง

ถ้าคนเราสูญเสียการนอนหรือการนอนไม่มีคุณภาพไปเรื่อย ๆ ในระยะยาวจะเพิ่มความเสี่ยงการเกิดโรคต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นโรคหัวใจ เบาหวาน ความดันเลือดสูง ไขมัน รวมถึงอาจจะเกิดโรคความผิดปกติทางสมอง และโรคมะเร็งบางชนิดก็ได้เช่นกัน

ดังนั้น ถ้ามีการอดนอนเกิดขึ้นจะค่อนข้างน่ากังวล ถ้าเป็นเรื่องของการนอนไม่หลับ ซึ่งขณะนี้ยังไม่มีงานวิจัยที่บอกว่านอนไม่หลับนำไปสู่ปัญหาสุขภาพมากกว่านั้น

ใช้คำว่า “นอนไม่หลับ” จะเป็นความทุกข์ทรมานทางใจมากกว่า

ควรนอนวันละกี่ชั่วโมงถึงจะเพียงพอ

ระยะเวลาการนอนที่เหมาะสมของแต่ละคนไม่เหมือนกัน

ส่วนใหญ่แล้วในวัยผู้ใหญ่ขอบล่างก็จะอยู่ที่ประมาณ 6 ชั่วโมง ขอบบนอยู่ที่ประมาณ 10 ชั่วโมง

ถ้านอนอยู่ระหว่าง 6-10 ชั่วโมง สามารถทำได้เสมอในทุก ๆ วัน และไม่มีอาการง่วงกลางวันถือว่าเพียงพอแล้ว

เวลาพูดถึงจำนวนชั่วโมง จะต้องมาดูกันก่อนว่าแต่ละบุคคลมีความต้องการ “นอน” เป็นอย่างไร เพราะปัจจัยที่จะบอกว่าเป็นคนนอนสั้น หรือเป็นคนนอนยาว สิ่งเหล่านี้ขึ้นกับกรรมพันธุ์

ถ้าเราเป็นคนนอนสั้น คนในครอบครัวเป็นคนนอนสั้นหมด เราก็อาจจะต้องการจำนวนชั่วโมงการนอนไม่มากด้วย

ถ้าในครอบครัวเป็นคนนอนยาวก็อาจจะต้องการจำนวนชั่วโมงการนอนที่ยาว

จะรู้ได้อย่างไรว่า แต่ละคนควรนอนวันละกี่ชั่วโมง

แนะนำว่าจดบันทึกจำนวนชั่วโมงการนอนของตัวเองในช่วงเวลาเป็นชีวิตประจำวัน ไม่ได้เป็นช่วง Vacation หรือช่วงวันหยุด ไม่ได้เป็นช่วงที่มี Event อะไรพิเศษ ก็ต้องจดบันทึกประมาณ 2 สัปดาห์ จำนวนชั่วโมงการนอนโดยเฉลี่ยของสัปดาห์ โดยมีข้อแม้ว่าไม่มีอาการง่วงกลางวันนั้นจะเป็นจำนวนชั่วโมงการนอนที่เหมาะสมของตนเอง

ถ้ามีอาการง่วงกลางวัน แปลว่าอาจจะขาดการนอนอยู่ หรือมี sleep loss ถือว่าสูญเสียการนอนจากสาเหตุอะไรบางอย่าง

นอนเพียงพอแล้ว แต่ยังง่วงกลางวัน ?

คนที่มีอาการง่วงกลางวัน ส่วนใหญ่ต้องสังเกตจากหลาย ๆ สาเหตุ 

ส่วนใหญ่แล้วการง่วงกลางวันเกิดจากการนอนที่ไม่มีคุณภาพ จำนวนชั่วโมงการนอนอาจจะเพียงพอ แต่ว่าคุณภาพการนอนอาจจะแย่ เช่น มีโรคความผิดปกติจากการหลับ ไม่ว่าจะไปนอนละเมอ นอนกัดฟัน ขากระตุกขณะหลับ นอนกรน หรือว่ามีโรคหัวใจโรคทางกายซ่อนอยู่ โรคทางสมอง โรคปอด หรือว่าต้องลุกมาปัสสาวะบ่อยจากโรคเบาหวานหรือว่าต่อมลูกหมากโต สิ่งเหล่านี้ก็จะทำให้ต้องตื่นกลางดึกบ่อยครั้ง

หลาย ๆ ครั้งกลับไปหลับต่อไม่ได้ ถึงแม้จำนวนชั่วโมงการนอนดูเหมือนเพียงพอแต่ว่าคุณภาพการนอนไม่ดี ก็อาจจะทำให้เกิดการสูญเสียการนอนได้ จะทำให้มีอาการง่วงกลางวันได้

“การอดนอน” ส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวันได้ ดังนั้นควรให้ความสำคัญกับการนอนหลับให้เพียงพอ

ดูเพิ่มเติม “รายการชัวร์ก่อนแชร์”

ตรวจสอบข้อเท็จจริงโดย : พีรพล อนุตรโสตถิ์

เรียบเรียงโดย : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล