ชัวร์ก่อนแชร์ : ระวังเด็กถือป้ายที่อยู่อ้างพลัดหลง เบื้องหลังคือแก๊งค้าอวัยวะ จริงหรือ ?

ตามที่มีการแชร์เตือนว่า “ด่วน! จากกรมตำรวจ…” ให้ระวังเด็กถือกระดาษเขียนบ้านเลขที่แอบอ้างว่าพลัดหลง เพราะจะมีมิจฉาชีพรอปล้นหรือขโมยตัดอวัยวะ นั้น

บทสรุป : มั่ว ❌ อย่าแชร์ เป็นข้อความข่าวลือในต่างประเทศ ที่ส่งต่อกันมาหลายปีแล้ว

ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ ตรวจสอบข้อความดังกล่าว พบว่ามีข้อพิรุธหลายจุด เช่น ใช้คำว่า “กรมตำรวจ” ซึ่งตามข้อเท็จจริงนั้น ประเทศไทย ไม่มีหน่วยงานชื่อ “กรมตำรวจ” ตั้งแต่ปี 2541 เนื่องจากเปลี่ยนเป็น “สำนักงานตำรวจแห่งชาติ” และเมื่อตรวจสอบไปที่แหล่งข้อมูลของสำนักงานตำรวจแห่งชาติ ก็ไม่เคยประกาศคำเตือนในลักษณะนี้แต่อย่างใด

ทั้งนี้ สำนักงานตำรวจแห่งชาติ ให้คำแนะนำกรณีการพบเด็กพลัดหลง ว่าควรแจ้งเจ้าหน้าที่ตำรวจ เพื่อช่วยประสานงานตามหาผู้ปกครองต่อไป

ด้านนายเอกลักษณ์ หลุ่มชมแข หัวหน้าศูนย์ข้อมูลคนหาย มูลนิธิกระจกเงา ให้ความเห็นต่อข้อความดังกล่าวว่า “มันเป็นการแชร์ที่ไม่มีข้อเท็จจริงเลย เหมือนเป็นการแต่งเรื่องมาจากนักสร้างเรื่องมากกว่า เมื่อดูจากบริบทของเรื่องและลักษณะการให้ข้อมูล รวมทั้งการอ้างอิงคำว่า กรมตำรวจ ซึ่งสมัยนี้ไม่มีแล้ว จะมีแต่สำนักงานตำรวจแห่งชาติ ดังนั้น น่าจะเป็นข้อความขยะที่ส่งต่อกันมา

หัวหน้าศูนย์ข้อมูลคนหาย แนะนำว่า หากพบเด็กพลัดหลง สอบถามแล้วยังไม่ได้ข้อมูล สะท้อนว่าอาจจะมีประเด็นปัญหาบางประการในครอบครัว พลเมืองดีจึงควรประสานกับเจ้าหน้าที่ตำรวจ หรือนำเด็กส่งสถานีตำรวจ เพื่อให้ตำรวจประสานกับบ้านพักเด็กและครอบครัว ศูนย์ช่วยเหลือสังคม โทร. 1300 เพื่อให้การช่วยเหลืออย่างเหมาะสมต่อไป

ดังนั้น ข้อความที่แชร์กันข้างต้นจึงไม่ควรแชร์ต่อ เพราะเป็นเรื่องลวงโลกที่ทำให้เกิดความตื่นตระหนก

ชัวร์ก่อนแชร์ สืบหาต้นตอ

* สำหรับข้อความที่แชร์กัน เมื่อตรวจสอบหาต้นตอ พบเป็นข้อความที่แชร์เร็ว ๆ นี้ บน Facebook เช่น
https://www.facebook.com/photo/?fbid=788185423317168&set=a.764852572317120
https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid0sKRB2ayexRWSk6rfX2KMzKQ4ka7XtQ9S2dBEvsCDCoXnDN8VGjqH24XFLvJzQY5Pl

* ข้อความดังกล่าว อ้างอิงมาจากข้อความภาษาอังกฤษ ที่ขึ้นต้นด้วย “URGENT NOTICE

Ministry of Interior Affairs. From all police stations to all citizens. … “ ซึ่งเมื่อตรวจสอบย้อนกลับ พบว่าเป็นข้อความที่แพร่ตั้งแต่ปี 2565
https://twitter.com/Gidi_Traffic/status/1520720342465060867 https://twitter.com/UmarioKay/status/1512756167872761862
https://www.facebook.com/104387951413857/photos/a.109077080944944/478917077294274/

* ทั้งนี้ มีผู้ตรวจสอบข้อเท็จจริงในอินเดีย vishvasnews ได้ตีพิมพ์บทความหักล้างไว้
https://www.vishvasnews.com/english/viral/fact-check-police-has-not-issued-any-advisory-regarding-providing-help-on-streets-viral-post-is-fake/

* เมื่อตรวจสอบจากข้อความ จึงทำให้พบว่า ข้อความลักษณะดังกล่าว ถูกแชร์แพร่หลายบน Facebook มาตั้งแต่ปี 2557 โดยเว็บไซต์ ZDNET ได้ตีพิมพ์บทความยืนยันว่า เป็นเรื่องลวงโลก ซึ่งในช่วงนั้นมีข้อความขึ้นต้นว่า “ATTENTION ALL GIRLS AND LADIES…” และมีเนื้อหาเตือนให้ระวังถูกลักพาตัวและข่มขืน https://www.zdnet.com/article/facebook-hoax-attention-all-girls-and-ladies/

* บทความดังกล่าวยังอ้างถึงเนื้อหาในลักษณะเดียวกัน ที่เคยมีการหักล้างโดยเว็บไซต์ Snopes ตั้งแต่ 2548 snopes.com/fact-check/lost-child-rape-lure/ โดยระบุว่า เป็นข้อความที่มีการแชร์อย่างแพร่หลายในรูปแบบข้อความสั้น (SMS) และ อีเมล ซึ่งไม่เคยมีข้อความใดที่ระบุข้อมูลเหตุการณ์หรือคดีที่เกิดขึ้นอย่างเจาะจงชัดเจน

4 กันยายน  2566
ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์
สำนักข่าวไทย อสมท
ตรวจสอบข้อเท็จจริงโดย พีรพล อนุตรโสตถิ์และเสาวภาคย์ รัตนพงศ์


ตัวอย่างข้อความที่แชร์กัน ในปี 2566

ฉบับภาษาไทย

ด่วน!

จากกรมตำรวจ

ตอนนี้มีกลุ่มเด็กๆอยู่ข้างถนน มือถือกระดาษเขียนบ้านเลขที่อยู่และแอบอ้างว่าพวกเขาพลัดหลงจากบ้าน อย่าได้ทำเป็นใจดีหรือมีใจเมตตาพาเด็กพวกนี้ไปส่งบ้าน (ตามที่อยู่บนแผ่นกระดาษที่เขาถือ) เพราะว่ามีพวกมิจฉาชีพคอยอยู่เพื่อที่จะขโมยตัดอวัยวะของคุณไปขายหรือคุณอาจโดนปล้นก็ได้ ทางที่ดีคือนำเด็กพวกนี้ไปส่งที่สถานีตำรวจที่ใกล้บ้านคุณ โปรดส่งต่อข้อความนี้ไปให้ทุกคนที่คุณรู้จัก เรื่องนี้เป็นเรื่องจริงครับ เอาเด็กไปส่งที่สถานีตำรวจ อย่าทำเป็นคนใจบุญหรือเมตตากรุณาหรือทำตัวเป็นพระเอก คุณอาจเดือดร้อนโดยไม่รู้ตัว

ฉบับภาษาอังกฤษ

URGENT NOTICE

Ministry of Interior Affairs. From all police stations to all citizens.

There are children in the streets now carrying a paper with their home address written on it and claiming that they are lost. If you see these children, do not take them to the written address because people are waiting for you there to kill you, steal your organs, or rape, so we ask you to take them to the nearest police station or the nearest emergency patrol and immediately report them. Please circulate this. The matter is real, and we confirm that they hand them over to the nearest police station or the nearest patrol you find. Don’t try to be a hero or good Samaritan. Send it to all your contacts.

-Rescue Forces