ชกช-factcheck

บนสื่อสังคมออนไลน์มีการแชร์ว่า อาการของผู้ที่ไปฉีดวัคซีนมาเลือดจะหนืดข้นจนสุดท้ายเลือดไปเลี้ยงหัวใจไม่ได้ และวูบจนถึงขั้นเสียชีวิต จากนั้นแพทย์จะแจ้งว่าหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน จริงหรือ​ ? บทสรุป : ไม่จริง ไม่ควรแชร์ต่อ วัคซีนดังกล่าว คาดว่าหมายถึงวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ชี้แจงว่า ยังไม่มีหลักฐานยืนยันว่าวัคซีนโควิด-19 ทำให้เลือดจะหนืดข้นจนสุดท้ายเลือดไปเลี้ยงหัวใจไม่ได้ และวูบจนถึงขั้นเสียชีวิต ทั้งนี้ การดำเนินการจัดหาวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 ได้จัดตั้งคณะกรรมการ เพื่อตรวจสอบประสิทธิภาพ ความปลอดภัย และองค์การอนามัยโลกได้รับรองว่าวัคซีนดังกล่าวสามารถใช้ได้กับทุกประเทศ  FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริงศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ ตรวจสอบพบว่า ข้อมูลเรื่อง “อาการของผู้ที่ไปฉีดวัคซีนมาเลือดจะหนืดข้นจนสุดท้ายเลือดไปเลี้ยงหัวใจไม่ได้ และวูบจนถึงขั้นเสียชีวิต” เป็นข้อมูลที่มักถูกส่งต่อและเผยแพร่บนสื่อสังคมออนไลน์ตั้งแต่ช่วงปี พ.ศ. 2566 และเป็นหนึ่งในประเด็นที่ทำให้หลายคนเกิดความกังวล ตรวจสอบข้อเท็จจริงข้อมูลจาก พ.อ.นพ.วิริสสร วงศ์ศรีชนาลัย อายุรแพทย์ โรคระบบการหายใจและภาวะวิกฤต โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย พบว่า  ความเป็นไปได้ที่วัคซีนจะทำให้เกิดลิ่มเลือด เป็นไปได้ว่าวัคซีนโควิด-19 บางชนิดอาจกระตุ้นให้เกิดการอักเสบในร่างกาย ซึ่งอาจนำไปสู่การเกิดลิ่มเลือดได้บ้าง แต่ต้องย้ำว่า ความรุนแรงและอัตราการเกิดลิ่มเลือดจากวัคซีนนั้นน้อยกว่าการติดเชื้อโควิด-19 มาก นอกจากนี้ วัคซีนแต่ละชนิดยังมีผลกระทบที่แตกต่าง โดย วัคซีนเชื้อตาย […]

ตามที่สื่อสังคมออนไลน์มีการแชร์ข้อความอ้างว่าเป็นพระดำรัสสมเด็จพระสังฆราช ห้ามประชาชนงดถวายเงินแด่พระสงฆ์ นั้น บทสรุป : ไม่จริง ไม่ควรแชร์ต่อ ข้อความดังกล่าวไม่ใช่พระดำรัสของสมเด็จพระสังฆราช โดยสำนักงานเลขานุการสมเด็จพระสังฆราช ได้ออกประกาศชี้แจงว่า สมเด็จพระสังฆราชไม่เคยมีพระดำรัสด้วยถ้อยคำในลักษณะบริภาษตามที่ปรากฏในสื่อดังกล่าวแต่อย่างใด FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ ตรวจสอบพบว่า ข้อความที่เผยแพร่กันดังกล่าว มีการเผยแพร่ผ่านเฟซบุ๊กหนึ่ง เมื่อวันที่ 19 พฤษภาคม 2568 ใจความว่า “ด่วน สมเด็จพระสังฆราช ทรงรับสั่งให้ประชาชนงดเอาเงินถวายพระโดยเด็ดขาด แม้กระทั่งงานศพ งดใส่ซองขาวถวายพระทุกกรณี”  ทั้งนี้ โพสต์ดังกล่าวมีลักษณะเป็นโพสต์ข้อความธรรมดา ไม่มีข้อมูลอื่น ๆ เช่น ภาพประกอบ หรือแหล่งอ้างอิงเพิ่มเติม อย่างไรก็ตาม โพสต์ดังกล่าวได้รับความสนใจอย่างมาก โดยมีผู้ใช้เฟซบุ๊กแสดงความคิดเห็นจำนวนมาก เช่น ข่าวดี ประจำชาติเลยค่ะ ดีมากเลยคำสั่งจากสังฆราชน่าหยุดทุกอย่างได้จริง เป็นต้น อีกทั้งยังมีการแชร์ออกไปกว่า 2.5 พัน ครั้ง  ต่อมา เพจเฟซบุ๊ก สำนักงานเลขานุการสมเด็จพระสังฆราช ได้เผยแพร่ประกาศสำนักงานเลขานุการสมเด็จพระสังฆราช เรื่อง การเผยแพร่ข้อมูลอันเป็นเท็จโดยแอบอ้างว่าเป็นพระดำรัส ความว่า […]

ตามที่มีการแชร์แนะนำเกี่ยวกับการเก็บกระเทียมว่า “กระเทียมห้ามแช่ตู้เย็น” นั้น บทสรุป : แชร์ได้ อธิบายเพิ่ม ไม่ควรเก็บกระเทียมในตู้เย็น เพราะอุณหภูมิและความชื้นในตู้เย็นอาจทำให้กระเทียมสูญเสียประโยชน์ และเกิดสภาพแวดล้อมที่ทำให้เกิดเชื้อราบางชนิดได้ หากปอกเปลือกแล้ว แช่ตู้เย็นได้ แต่ควรใส่ในภาชนะปิดสนิท FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ ตรวจสอบพบว่า “กระเทียมห้ามแช่ตู้เย็น” เป็นข้อมูลที่มักมีการส่งต่อและเผยแพร่ในสื่อสังคมออนไลน์ ทั้งในรูปแบบข้อความ อินโฟกราฟิก และคลิป ที่เป็นลักษณะการให้ความรู้เกี่ยวกับการเก็บรักษาผักและผลไม้ ซึ่ง “กระเทียม” เป็นหนึ่งสิ่งที่ได้รับการแนะนำว่า “ไม่ควรแช่ตู้เย็น” หากนำมารับประทานอาจเกิดอันตรายต่อร่างกายได้ รวมทั้งยังมีประชาชนสอบถามในประเด็นดังกล่าวเข้ามาที่ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ด้วย ทำไม ? กระเทียมไม่ควรแช่เย็นดร.ปัทนภา ศรีชมเชย นักกำหนดอาหารวิชาชีพ ผู้จัดการศูนย์โภชนาการและกำหนดอาหาร รพ.เทพธารินทร์ ให้ข้อมูลผ่านรายการ 100.5 อาสาเตือนภัยไว้ว่า “กระเทียม” มีความชื้นค่อนข้างสูง จึงไม่ควรเก็บไว้ในตู้เย็นในครัวเรือนซึ่งมีอุณหภูมิต่ำ เนื่องจากอุณหภูมิในตู้เย็นอาจทำให้เกิดสภาพแวดล้อมที่เอื้ออำนวยต่อการเจริญเติบโตของเชื้อราบางชนิดได้  กระเทียมที่ปอกเปลือกแล้วหากนำไปเก็บในตู้เย็นควรเก็บในภาชนะปิดสนิท เนื่องจากกระเทียมอาจดูดซับความชื้น โดยเฉพาะ เชื้อราแอสเปอร์จิลลัส (Aspergillus flavus และ Aspergillus parasiticus) ที่สามารถเจริญเติบโตได้บนกระเทียมจนส่งผลให้เกิดสารพิษอะฟลาทอกซิน […]

ตามที่สื่อสังคมออนไลน์มีการแชร์ภาพและคลิปน้ำในแม่น้ำที่จังหวัดสมุทรปราการลดลงผิดปกติ จนทำให้ประชาชนเกิดความหวั่นใจว่าจะเกิดภัยพิบัติทางธรรมชาติ นั้น บทสรุป : แชร์ได้ อธิบายเพิ่ม เหตุการณ์ในคลิปเป็นน้ำขึ้น-น้ำลงตามปรากฏการณ์ธรรมชาติ สาเหตุที่น้ำลดลงต่ำมากเป็นเพราะแรงดึงดูดระหว่างโลกและดวงจันทร์เพิ่มขึ้น ไม่ใช่สัญญาณการเกิดภัยธรรมชาติดังที่มีการตั้งข้อสังเกตในช่องแสดงความคิดเห็น FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ ตรวจสอบพบว่า ภาพและคลิปที่ส่งต่อในไลน์ดังกล่าว มีการเผยแพร่ผ่านทางเพจเฟซบุ๊กสมุทรปราการ เมื่อวันที่ 1 เมษายน 2568 และวันที่ 2 เมษายน 2568 โดยต้นโพสต์เป็นการรายงานสถานการณ์ที่เกิดขึ้นบริเวณท่าเรือข้ามฟากปากน้ำ-พระสมุทรเจดีย์ อำเภอพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ ที่น้ำในแม่น้ำแห้ง ทำให้การสัญจรทางเรือระหว่างสองฝั่งต้องหยุดให้บริการชั่วคราว ทั้งนี้ ลักษณะข้อความที่โพสต์เป็นการบอกเล่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นโดยทั่วไป ไม่ได้ชี้ว่าเป็นเหตุการณ์ที่น่าตกใจหรือเป็นสัญญาณการเกิดภัยธรรมชาติ  อย่างไรก็ตาม ผู้ใช้เฟซบุ๊กบางส่วนเกิดกังวลว่าสถานการณ์ดังกล่าวอาจเป็นสัญญาณเตือนการเกิดภัยพิบัติทางธรรมชาติ เช่น “น้ำแห้งจนน่ากลัว” “แห้งแบบนี้น่ากลัวจัง ทำให้คิดถึงสึนามิ” จึงเป็นเหตุให้มีผู้อ่านเกิดความกังวลและได้สอบถามเข้ามาที่ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ ศาสตราจารย์ ดร.สันติ ภัยหลบลี้ อาจารย์ภาควิชาธรณีวิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ให้ข้อมูลผ่านเพจเฟซบุ๊ก มิตรเอิร์ธ – mitrearth ว่า สาเหตุที่น้ำลดลงเป็นจำนวนมากส่วนหนึ่งเป็นเพราะปรากฏการณ์ Perigee ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ดวงจันทร์ใกล้โลกมากที่สุด […]

ตามที่มีการแชร์ข้อความเตือน อย่าวางจานอาหารและเครื่องดื่มที่ศูนย์อาหาร อาจโดนใส่ยา นั้น บทสรุป : เรื่องเก่า วนซ้ำ ไม่จริง ❌ ไม่ควรแชร์ต่อ ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ ตรวจสอบเมื่อเดือนมีนาคม 2562 กับ พ.ต.อ.อลงกรณ์ ศิริสงคราม ผกก.สน.ประเวศในขณะนั้น ได้รับการยืนยันว่า จากการตรวจสอบการรับแจ้งความย้อนหลังของ สน.ประเวศ ในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา ไม่พบว่ามีผู้เสียหายมาแจ้งความว่าประสบเหตุในลักษณะดังกล่าวแต่อย่างใด อย่างไรก็ตาม หากมีเหตุการณ์ทำนองนี้เกิดขึ้นจริง ตำรวจสามารถตรวจสอบกล้องวงจรปิดในห้างเพื่อติดตามคนร้ายได้ ผกก.สน.ประเวศ ยังระบุด้วยว่า หากค้นในอินเทอร์เน็ต จะพบว่าข้อความดังกล่าว มีการแชร์ผ่านโซเชียลมาตั้งแต่ปี 2560 โดยมีผู้โพสต์ข้อความเตือนบน Facebook ให้ระวังการวางจานอาหารและเครื่องดื่มทิ้งไว้ที่ศูนย์อาหาร เพราะอาจโดนใส่ยา ทำให้ไม่รู้สึกตัวจนทรัพย์สินสูญหาย และต่อมาได้มีการตั้งกระทู้สอบถามในเว็บไซต์ Pantip ซึ่งความคิดเห็นของผู้ตอบกระทู้เกือบทั้งหมดไปในทิศทางเดียวกันว่า เป็นเรื่องที่ไม่มีหลักฐานและไม่มีน้ำหนักมากเพียงพอ https://m.pantip.com/topic/36225130? ส่วนกรณีที่มีการเชื่อมโยงกับ คุณไก่-วรายุฑ มิลินทจินดา ผู้จัดละครชื่อดัง สืบเนื่องจากคุณไก่ ได้โพสต์ข้อความเตือนภัยดังกล่าวผ่านอินสตาแกรมส่วนตัว ทำให้เกิดความเข้าใจกันว่าคุณไก่เป็นผู้ประสบเหตุดังกล่าว แต่ต่อมาเมื่อวันที่ 4 มีนาคม 2562 […]

ตามที่มีการแชร์ข้อความ “พายุไต้ฝุ่นลูกใหญ่จ่อถล่มไต้หวัน ก่อนเคลื่อนเข้าไทย ทำให้กรุงเทพฯ น้ำท่วมหนักกว่าปี 54“ นั้น บทสรุป ❌ ไม่จริง ไม่ควรแชร์ต่อ ❌ 🎯 ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ ตรวจสอบพบว่า กรมอุตุนิยมวิทยา ยืนยัน เรื่องดังกล่าวเป็นเพียงข่าวลือและเป็นข้อมูลคลาดเคลื่อน ประเทศไทยไม่ได้รับผลกระทบโดยตรง และข้อมูลดังกล่าวไม่ได้มาจากกรมอุตุนิยมวิทยา กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม แต่จากบุคคลที่ไม่มีหน้าที่รับผิดชอบ หรือหน่วยงานที่แจ้งเตือนภัยธรรมชาติโดยตรง อาจทำให้เกิดความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนจากการติดตามและคาดการณ์ของกรมอุตุนิยมวิทยา ในขณะนี้มีพายุในมหาสมุทรแปซิฟิกอยู่ 1 ลูก เป็นพายุหมุนเขตร้อนมีความรุนแรงอยู่ในระดับพายุโซนร้อน ชื่อ “ชีมารอน” (CIMARON) คาดว่าจะเคลื่อนขึ้นไปทางตอนใต้ของประเทศญี่ปุ่น และจะอ่อนกำลังลงตามลำดับต่อไป และจะมีการก่อตัวของความกดอากาศต่ำที่ก่อตัวขึ้นมาใหม่บริเวณด้านตะวันออกของประเทศฟิลิปปินส์ มีแนวโน้มจะมีกำลังแรงขึ้นเป็นพายุหมุนเขตร้อน คาดว่าจะมีกำลังแรงขึ้นเป็นพายุไต้ฝุ่นและจะเคลื่อนตัวไปทางเกาะไต้หวัน ในขณะที่มี “ความกดอากาศสูง” หรือ “มวลอากาศเย็นกำลังแรง” จากสาธารณรัฐประชาชนจีนจะแผ่ลงมาปกคลุมประเทศเวียดนามในวันที่ 30 กันยายน พ.ศ. 2567 และแผ่ลงมาต่อเนื่องทำให้ประเทศไทยมีฝนเพิ่มขึ้นในระยะแรกๆ หลังจากนั้นอากาศเย็นลงพายุนี้ไม่ส่งผลกระทบต่ออากาศของประเทศไทยโดยตรง ถึงแม้ว่าความกดอากาศสูงจะอ่อนกำลังลง พายุนี้จะเคลื่อนขึ้นฝั่งสาธารณรัฐประชาชนจีนด้านตะวันออกมากขึ้น จะไม่เคลื่อนลงมาทางประเทศเวียดนาม และทางภาคเหนือตอนบนของประเทศไทย หรือไม่พายุนี้ก็อาจจะอ่อนกำลังลงก่อนขึ้นฝั่ง จึงขอให้ประชาชนติดตามข้อมูลการพยากรณ์อากาศในระยะนี้อย่างใกล้ชิด เนื่องจากเป็นช่วงถ่ายฤดูกาล อากาศอาจจะมีความแปรปรวนในบางวัน […]

ตามที่มีการแชร์ข้อความ จีนประกาศ Coca-Cola ไม่ใช่เครื่องดื่มสำหรับบริโภค แต่เป็นน้ำยาชำระสิ่งปฏิกูล นั้น ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ ตรวจพบว่า เว็บไซต์ตรวจสอบข้อเท็จจริง factcrescendo ได้ตรวจสอบและเผยแพร่ เมื่อวันที่ 27 พฤศจิกายน 2566 ยืนยันว่า ไม่จริง โดยพบว่า บทความที่แชร์กัน มาจากเว็บไซต์ของรัสเซีย Panorama.pub ที่มีชื่อเรื่องเป็นภาษาอังกฤษว่า  “Coca-Cola จะขายเป็นน้ำยาทำความสะอาดท่อในจีน” ในปี 2561 โดยเนื้อหาของบทความมีความคล้ายคลึงกับข้อความที่แชร์กันในปัจจุบัน เว็บไซต์ Panorama.pub เป็นที่รู้จักในฐานะเว็บไซต์บทความเสียดสี รวมถึงในตอนท้ายของบทความ ยังมีป้ายกำกับระบุว่า  “ข้อความทั้งหมดในเว็บไซต์นี้เป็นการล้อเลียนและไม่ใช่ข่าวจริง ด้านบริษัท Coca-Cola เคยออกมายืนยันเกี่ยวกับประเด็นดังกล่าวว่า  เครื่องดื่มโค้กมีปริมาณกรดที่ปลอดภัยต่อการดื่ม เช่นเดียวกับอาหารและเครื่องดื่มชนิดอื่น ๆ ซึ่งกรดในอาหารและเครื่องดื่ม ไม่เข้มข้นมากพอที่จะทำลายเนื้อเยื่อในร่างกาย และกรดในกระเพาะอาหารตามธรรมชาติ มีความเป็นกรดมากกว่าเครื่องดื่มน้ำอัดลมอีกด้วย  นอกจากนั้นยังพบว่า เว็บไซต์ตรวจสอบข้อเท็จจริง Snopes ได้ตรวจสอบบทความเกี่ยวกับเครื่องดื่มน้ำอัดลมในหลายประเด็น อาทิ  Coca-Cola  จะทำให้ลิ้นเสียการรับรส (ไม่จริง)  Coca-Cola  ป้องกันการตั้งครรค์ได้ (ไม่จริง)  Coca-Cola […]