สำนักข่าวไทย 24 เม.ย.- หน.กลุ่มงาน เภสัชกรรมฯ รพ.เจ้าพระยาอภัยภูเบศร เผย “คำมอก”หรือ “ผ่าด้าม”มีสรรพคุณแก้โรคตับ
เภสัชกรหญิง ดร. สุภาภรณ์ ปิติพร หัวหน้ากลุ่มงานเภสัชกรรม และประธานยุทธศาสตร์ด้านการแพทย์แผนไทยและสมุนไพร โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร เปิดเผยถึงสรรพคุณ ของ“คำมอก”หรือ อาจมีชื่อเรียกแตกต่างกันไปในแต่ละท้องถิ่นว่า”ผ่าด้าม” นั้น มีชื่อวิทยาศาสตร์ ว่าGardenia philastrei Pierre ex Pit. มีลักษณะต้นใหญ่ ใบใหญ่ ดอกหอม สีเหลือง ดอกอ่อนสีขาว ดอกแก่สีเหลือง ไทใหญ่เรียก ไม้ไข่ม่อก มีดอกสีเหลือง ในบันทึกหมอพื้นบ้านพบมีการใช้กันมานานแล้ว เช่น หมอพื้นบ้านพ่อลายแสง ,พ่อจเรซอ เอาทั้งห้าต้มอาบแก้บวม ส่วนพ่อประเดิมใช้ลำต้น ต้มกินแก้ลม ตับ ร้อนใน ฝีหัวคว่ำ ผีภายใน ซึ่งอาการฝีภายในนั้นคนสมัยก่อนบอกว่าเป็นฝีในท้อง ถ้าสมัยนี้ก็ประมาณว่ามะเร็ง ลูกสุกใช้กินปรับสมดุลธาตุ ใบยางเหนียวเอามาทำลิ่มมีดให้เหนียว ลักษณะคล้ายกาวเชื่อมยึดให้ติดอยู่กับด้าม
“คำมอก”นี้บางพื้นที่เรียก “พอตะกะ”สรรพคุณยังใช้เป็นยาสระผม ทำให้ผมลื่นสวย ส่วนลูก นำมาผ่า ข้างในมีน้ำมันนำมาสระผม แล้วล้างออก ผลแก่สีน้ำตาล ใช้สระผมทำให้ผมหอมนุ่มสลวยเสมือนมีน้ำมันเคลือบผม ผู้ที่เคยใช้ คือ ภรรยาพ่อสมหมาย , พี่จอแบ
ส่วนอีกสรรพคุณ ที่สำคัญ คือ หมอพื้นบ้านพ่อโจปรอง ใช้แก้ตับโต ม้ามโต ใช้ต้นฝนทาท้องเด็ก
เภสัชกรหญิง ดร.สุภาภรณ์ กล่าวด้วยว่า สรรพคุณดังกล่าวเป็น การบันทึกของผู้ที่เคยใช้ตรงส่วนมาก เป็นผู้เฒ่า ชาวเขา หมอพื้นบ้านในท้องถิ่น จากหลายที่ก็ไม่มีอ้างอิง มีแต่ใช้สระผม ต้มอาบ ตามที่หมอพื้นบ้านบอก ส่วนสรรพคุณด้านเพิ่มสมรรถภาพทางเพศนั้นไม่มีในบันทึกของหมอพื้นบ้าน.-สำนักข่าวไทย