ชัวร์ก่อนแชร์: มีเซลล์สุนัขในวัคซีนไข้หวัดใหญ่ จริงหรือ?

30 สิงหาคม 2568
แปลและเรียบเรียงบทความ : อดิศร สุขสมอรรถ
ตรวจทานและพิสูจน์อักษร : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

ข้อมูลน่าสงสัย :

มีข้อมูลเท็จเกี่ยวกับวัคซีนไข้หวัดใหญ่เผยแพร่ในต่างประเทศ ที่อ้างว่าวัคซีนไข้หวัดใหญ่เป็นอันตรายเนื่องจากมีส่วนประกอบของเซลล์จากสุนัข การฉีดวัคซีนจะทำให้ดีเอ็นเอของสุนัขเปลี่ยนแปลงพันธุกรรมในร่างกายมนุษย์

บทสรุป :

1.วัคซีน Flucelvax ใช้เซลล์ของสุนัขมาเพาะเลี้ยงไวรัสเพื่อผลิตวัคซีนไข้หวัดใหญ่
2.แต่กระบวนการทำให้บริสุทธ์ ทำให้ดีเอ็นเอตกค้างจากเซลล์เหลือในวัคซีนน้อยมาก
3.ดีเอ็นเอตกค้างในวัคซีนมีปริมาณน้อยมากและไม่เป็นอันตราย

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

วัคซีนไข้หวัดใหญ่ที่นิยมใช้ในปัจจุบันคือวัคซีนชนิดเชื้อตาย โดยการนำเชื้อไวรัสมาผลิตวัคซีนเพื่อกระตุ้นภูมิคุ้มกัน

การผลิตวัคซีนจากเชื้อไวรัสทั้งชนิดเชื้อเป็นและเชื้อตาย จำเป็นต้องเพาะเลี้ยงเชื้อไวรัสในเซลล์ โดยเฉพาะการเพาะเลี้ยงเชื้อไวรัสในไข่ไก่

แต่ข้อจำกัดของการผลิตวัคซีนไข้หวัดใหญ่ด้วยการเพาะเลี้ยงไวรัสในไข่ไก่มีหลายประการ เพราะหากจำเป็นต้องผลิตวัคซีนจำนวนมากอย่างเร่งด่วน จำเป็นต้องใช้ไข่ไก่ปริมาณสูงในเวลาจำกัด

และปัญหาสำคัญคือ ไวรัสไข้หวัดใหญ่มีอัตราการกลายพันธุ์สูง หากไวรัสทำการกลายพันธุ์เพื่อให้เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตในไข่ไก่ ไวรัสที่ได้ออกมาอาจแตกต่างจากไวรัสที่แพร่ระบาดในธรรมชาติ เมื่อนำไปผลิตวัคซีนอาจทำให้ประสิทธิผลในการป้องกันโรคลดลง

องค์การอาหารและยาสหรัฐอเมริกา (FDA) จึงอนุมัติการผลิตวัคซีนไข้หวัดใหญ่จากไวรัสที่เติบโตในเซลล์เพาะเลี้ยงเป็นครั้งแรกในปี 2012 และอนุมัติการผลิตวัคซีนไข้หวัดใหญ่ชนิด Recombinant Vaccine ในปี 2013

ในสหรัฐฯ มีวัคซีนไข้หวัดใหญ่จำนวน 9 ชนิด โดย 7 ชนิดยังเป็นวัคซีนที่ผลิตจากเชื้อไวรัสที่เพาะเลี้ยงในไข่ไก่

Flublok วัคซีนของบริษัท Sanofi Pasteur เป็นวัคซีนไข้หวัดใหญ่ชนิด Recombinant Vaccine ที่ใช้เซลล์ของแมลงในการผลิตวัคซีน

Flucelvax วัคซีนของบริษัท Seqirus เป็นวัคซีนไข้หวัดใหญ่ชนิดเชื้อตายตัวแรกที่ผลิตจากไวรัสที่เพาะเลี้ยงในเซลล์ของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม โดยใช้เซลล์ Madin-Darby Canine Kidney (MDCK) ซึ่งเป็นเซลล์ไตของสุนัขพันธุ์ค็อกเกอร์สแปเนียล ที่ถูกนำมาเพาะเลี้ยงเพื่อการวิจัยตั้งแต่ปี 1958

แม้ข้อมูลของวัคซีนทั้ง 2 ชนิดระบุว่าในวัคซีนอาจมีดีเอ็นเอตกค้างจากเซลล์ไตของสุนัขหรือเซลล์ของแมลง แต่ดีเอ็นเอตกค้างเหล่านั้นมีปริมาณน้อยมาก และไม่ส่งผลต่อผู้รับวัคซีน

ไม่มีเซลล์ของสัตว์หรือแมลงในวัคซีน

แม้จะมีการใช้เซลล์ของสุนัขหรือแมลงในการเพาะเลี้ยงไวรัสเพื่อการผลิตวัคซีน แต่เซลล์ของสุนัขหรือแมลงไม่ใช่ส่วนประกอบของวัคซีนตามที่กล่าวอ้าง

ก่อนการนำวัคซีนมาฉีดให้กับประชาชน วัคซีนต้องผ่านกระบวนการทำให้บริสุทธิ์ จนเซลล์หรือดีเอ็นตกค้างในวัคซีนมีเหลืออยู่น้อยที่สุด

งานวิจัยพบว่าปริมาณดีเอ็นเอของเซลล์ MDCK ในวัคซีน Flucelvax วัดได้ในน้อยกว่า 10 นาโนกรัมหรือประมาณ 1 ในพันล้านกรัม และโอกาสการพบเซลล์ MDCK ในวัคซีน Flucelvax น้อยกว่า 1 ต่อ 10 ยกกำลัง 34

สารตกค้างในวัคซีนไม่เป็นอันตราย

แม้จะพบสารอันตรายตกค้างในวัคซีนไข้หวัดใหญ่ แต่ปริมาณที่น้อยมากจึงไม่ก่ออันตรายต่อผู้รับวัคซีน

วัคซีนไข้หวัดใหญ่บางชนิดใช้สารฟอร์มาลดีไฮด์ฆ่าไวรัส แต่สารฟอร์มาดิไฮด์ตกค้างในวัคซีนอยู่ในปริมาณที่น้อยกว่าที่พบในร่างกายมนุษย์ตามธรรมชาติ จึงไม่เป็นอันตรายต่อผู้รับวัคซีน

เช่นเดียวกับสารโอวัลบูมีน ซึ่งเป็นโปรตีนจากไข่ที่ตกค้างในวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ก็ไม่เป็นอันตรายต่อผู้รับวัคซีนที่แพ้ผลิตภัณฑ์จากไข่ไก่เช่นกัน

ข้อมูลอ้างอิง :

https://healthfeedback.org/claimreview/flu-shots-dont-contain-dogs-ingredients-cell-lines-canine-origin-used-during-manufacturing-process-eliminated-from-final-vaccine-product/
https://www.politifact.com/factchecks/2023/oct/06/instagram-posts/social-media-post-misleads-about-flu-vaccine-ingre/