กรุงเทพฯ 28 มิ.ย.-เปิดเทอม“ส่งเด็กกลุ่มเปราะบางกลับโรงเรียน” กสศ.จับมือ10 ภาคี สู้วิกฤติความเหลื่อมล้ำ ป้องกันเด็กหลุดจากการศึกษา ลุยช่วยเหลือในพื้นที่ กทม. อย่างน้อย1พันราย
กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.) จัดโครงการ “กู้วิกฤตส่งเด็กกลุ่มเปราะบางกลับโรงเรียน” ชวนเด็กด้อยโอกาสร่วมฐานกิจกรรมเตรียมความพร้อมทั้งด้านการเรียนรู้ การป้องกันสุขภาพจากโรคโควิด-19 ในช่วงเปิดเทอม และสนับสนุนชุดอุปกรณ์การเรียนในชุมชนพื้นที่กรุงเทพฯที่เสี่ยงหลุดออกนอกระบบการศึกษา เช่น เด็กยากจนในชุมชนแออัด ริมทางรถไฟ ใต้ทางด่วน เด็กที่ทำงานบนท้องถนน และเด็กๆ กลุ่มเสี่ยงที่อยู่ในการดูแลของมูลนิธิต่างๆ
ศาสตราจารย์ ดร.สมพงษ์ จิตระดับ ที่ปรึกษา กสศ. กล่าวว่า ช่วงก่อนเปิดเทอม กสศ.ร่วมมือกับ เครือข่ายฯ สำรวจข้อมูลเด็กกลุ่มเปราะบางที่เสี่ยงหลุดออกนอกระบบการศึกษา เช่น ในชุมชนแออัดริมทางรถไฟ ใต้ทางด่วน เด็กที่ทำงานบนท้องถนน ไซต์ก่อสร้าง แรงงานนอกระบบที่อพยพมาจากต่างจังหวัด ซึ่งกรุงเทพฯ เป็น 1 ในพื้นที่ที่มีเด็กและเยาวชนเปราะบางมากที่สุดของประเทศ บางส่วนแม้จะยังอยู่ในระบบการศึกษาแต่ด้วยปัจจัยทางเศรษฐกิจ สังคมและครอบครัว เป็นตัวเร่งให้หลุดออกนอกระบบ ยิ่งช่วงโควิด-19 ยิ่งไม่มีรายได้
“การสำรวจพบว่าครัวเรือนฐานะยากจน มีค่าใช้จ่ายด้านการศึกษาสูงสุดช่วงเดือนเปิดเทอม ระดับประถมศึกษา1,796 บาท ม.ต้น 3,001 บาท ม.ปลาย3,738 บาท ในขณะที่มีรายได้เฉลี่ยประมาณ 2,020 บาทต่อเดือน เท่ากับว่าต้องรับภาระค่าใช้จ่ายในช่วงเปิดเทอมเกือบทั้งหมด หรือมากกว่ารายได้ทั้งเดือน หากเด็กอยู่ชั้นมัธยม” ศ. ดร.สมพงษ์ กล่าว
นอกจากนี้ยังมีการสำรวจเชิงคุณภาพ พบว่า เด็กเร่ร่อนที่ใช้ชีวิตบนท้องถนน มีจำนวนน้อยกว่าอดีตมาก ที่พบเด่นชัด ได้แก่ พื้นที่สถานีรถไฟหัวลำโพง มิติของเด็กเร่ร่อนเปลี่ยนไป ไม่เห็นตามถนน ตลาด แต่จะไปอยู่ในชุมชน รวมถึงแต่งกายดีไม่มอมแมม แต่มีความผูกพันกับถนนที่แน่นแฟ้น ในความสัมพันธ์เชิงเศรษฐกิจมากขึ้นคือการใช้ถนนทำมาหากิน อย่างไรก็ตาม พวกเค้ายังต้องการความช่วยเหลือ เช่น ทุนการศึกษา ค่าเดินทางไปโรงเรียน ค่าอาหาร / หนังสือ / อุปกรณ์การเรียน และชุดนักเรียน
“นี่คือเหตุผลสำคัญ ที่ กสศ.ต้องทำงานกับเด็กกลุ่มเปราะบาง และพยายามรักษาเด็กกลุ่มนี้ให้อยู่ในระบบการศึกษาให้มากที่สุด รวมถึงสร้างทักษะส่งเสริมการประกอบอาชีพ สร้างทักษะการใช้ชีวิต เพื่อลดจำนวนเด็กที่ต้องทำอาชีพบนท้องถนนที่มีความเสี่ยงและเป็นอาชีพที่อันตราย เบื้องต้นในพื้นที่ กทม.จะสามารถช่วยได้ไม่ต่ำกว่า1,000 คน” ที่ปรึกษา กสศ. กล่าว
นายอนรรฆ พิทักษ์ธานิน หัวหน้าโครงการพัฒนาระบบสนับสนุนดูแลเด็กนอกระบบการศึกษาและเด็กบนท้องถนนในกรุงเทพมหานคร สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาฯ กล่าวว่า สถานการณ์เด็กหลุดนอกระบบหรือเด็กใช้ชีวิตบนท้องถนน มีแนวโน้มรุนแรงมากขึ้นจากผลของเศรษฐกิจ แต่สิ่งที่เป็นตัวกระตุ้นสำคัญคือปัจจัยในครอบครัวที่มาจากความรุนแรง ความตึงเครียด เป็นแรงผลักทำให้เด็กต้องออกไปใช้ชีวิตบนถนนมากขึ้น และหลังจากโควิด-19 สถานการณ์จะรุนแรงเพิ่มมากขึ้น เห็นได้ชัดเจนจากการลงพื้นที่ใน กทม.ช่วง1-2 เดือนที่ผ่านมา พบว่าครอบครัวของเด็กเหล่านี้มีรายได้ลดลง บางครอบครัวไม่มีรายได้ ส่วนใหญ่เช่าห้องราคาถูก นอนพักอาศัยใต้ทางด่วน ชุมชนแออัด เป็นลูกแรงงานต่างจังหวัด แรงงานนอกระบบ ยิ่งตอกย้ำว่าเด็กมีความเสี่ยงหลุดนอกระบบมากขึ้น และสภาพเด็กก็ต้องเลี้ยงตัวเองและครอบครัว ดังนั้นแนวทางการช่วยเหลือไม่ใช่การเรียนเพียงอย่างเดียว แต่ต้องเพิ่มช่องทางอาชีพและการเรียนที่ยืดหยุ่น ทักษะชีวิต เพื่อสร้างความมั่นคงได้มากขึ้น
โดยหลังจากนี้จะทำงานร่วมกับชุมชม NGO ต่างๆ รวมแล้วมากกว่า 10 องค์กรในพื้นที่กทม. เพื่อช่วยเหลือเด็กกลุ่มเปราะบางมากกว่า 1,000 คน ภายใต้แนวทางการทำฐานชุมชนและภาคประชาสังคมให้เข้มแข็ง เพราะครอบครัวส่วนใหญ่มีปัญหา จึงต้องเข้าไปดูแล และต้องทำตัวเป็นบ้านให้เด็กๆ สำคัญกว่านั้นเด็กหลายคนมีผลการเรียนดี แต่ครอบครัวมีปัญหาอุปสรรคจึงไม่สามารถไปต่อได้ ดังนั้นไม่ใช่คนจนทุกคนจะต้อง Drop out . -สำนักข่าวไทย
