อสมท 14 ก.ย.-หลังที่ประชุม ครม.มีมติเห็นชอบ “กฎกระทรวงการคลังว่าด้วยภาษีสรรพสามิต เพื่อกำหนดอัตราภาษีสุรา และยาสูบ ภายใต้ พ.ร.บ.สรรพสามิต ฉบับใหม่ พ.ศ.2560 มีผลบังคับใช้ในวันที่ 16 ก.ย.นี้ โดยจะใช้กับ “13 สินค้า-4 บริการ” ปรับการเก็บภาษีเป็น 2 ขา คือ ฝั่งปริมาณ และฝั่งมูลค่าหรือราคาขาย ปรับปรุงบทกำหนดโทษ อัตรานี้จะใช้ได้อย่างน้อย 20 ปีข้างหน้า คำถามตัวโตๆ ก็คือ ต้องจ่ายเพิ่มเท่าไร?
ทำความเข้าใจให้ง่ายขึ้น สำหรับสินค้าประเภทยาสูบ อัตราใหม่จะมีเพดานสูงสุดไม่เกิน 5 บาท/มวน เดิมที ฝั่งปริมาณอยู่ที่ 1.10 บาท/กรัม ปรับเป็น 1.20 บาท/มวน 1 ซอง มี 20 มวน อัตราใหม่ในฝั่งปริมาณจึงอยู่ที่ 24 บาท/ซอง ในท้องตลาดยี่ห้อที่ถูกสุดซองละ 40 บาท แพงสุดของไทยอยู่ที่ 165 บาท ไม่ว่าบุหรี่ถูกหรือแพงเสียภาษีในขาปริมาณเท่ากันหมด คือ ซองละ 24 บาท
ส่วนฝั่งมูลค่า เดิมเก็บ 90% จากราคาขายปลีกจะลดลง ดังนี้ ราคาไม่ถึง 60 บาท เก็บภาษี 20% ของราคาปลีก ราคา 60 บาทขึ้นไป เก็บภาษี 40% ของราคาปลีก อัตรานี้จัดเก็บ 2 ปีแรก คือ 16 ก.ย.60-16 ก.ย.62 หลังจากนั้นจะเก็บภาษีเป็นอัตราเดียวกันที่ 40% ส่วนยาสูบที่ได้รับการยกเว้น อาทิ กลุ่มยาเส้นพื้นเมือง กฎหมายใหม่ให้คิดตามอัตราข้างต้นนี้เช่นกัน
สำหรับสินค้าเครื่องดื่ม เช่น น้ำอัดลม น้ำผลไม้ เพิ่มการคิดภาษีค่าความหวานเข้าไปด้วย ให้เวลาผู้ประกอบการปรับตัว 6 ปี โดย 2 ปีแรก อัตราภาษีเดิม 20% จากราคาขาย ลดลงเหลือ 14% ในวันที่ 16 ก.ย.นี้
โดยค่าความหวานของเครื่องดื่มที่มีระดับความหวาน ต่ำกว่า 6 กรัม/100 มล.ไม่มีภาระภาษี, ระดับ 6-8 กรัม/100 มล.จ่ายในอัตรา 10 สต./ลิตร, ระดับ 8-10 กรัม/100 มล.จ่ายในอัตรา 30 สต./ลิตร, ระดับ 10-14 กรัม/100 มล.จ่าย 50 สต./ลิตร, ระดับ 14-18 กรัม/100 มล.จ่ายในอัตรา 1 บาท/ลิตร, ระดับ 18 กรัม/100 มล.ขึ้นไป จ่ายในอัตรา 1 บาท/ลิตร เช่นกัน
ยกตัวอย่างน้ำผลไม้บรรจุกล่องขนาด 330 มล.จะเสียภาษีราว 35 สตางค์ ส่วนขนาด 550 มล.จะเสียภาษีประมาณ 50 สตางค์ แต่เครื่องดื่มประเภทช่วยเกษตรกร จะได้รับการยกเว้นภาษี จำนวน 111 รายการ
สำหรับชา กาแฟ ถูกเก็บภาษีในกฎหมายใหม่ในอัตรา 10% ของราคาขาย บวกอัตราภาษีความหวาน ส่วนใหญ่ราคาขายขวดละ 20 บาท เสียภาษีขวดละ 1 บาท ภาษีในกลุ่มนี้ยังต่ำ เครื่องดื่มทั่วไปเดิมเก็บภาษีประมาณ 20%
ส่วนภาษีเหล้าเบียร์ ที่มุ่งหวังจะลด “นักดื่มหน้าใหม่” ให้ได้นั้น คิดแบบ 2 ขามาตั้งแต่กฎหมายเก่าแล้ว เดิมทีคิดสัดส่วน 80:20 โดย 80% เป็นมูลค่าราคาขาย และ 20% เป็นฝั่งปริมาณระดับแอลกออล์ แต่ของใหม่เป็น 60 : 40 ตามหลักสากล ยิ่งมีปริมาณแอลกอฮอล์มากเท่าไหร่ ต้องเสียภาษีมากนั่นเอง ทั้งที่ผลิตในประเทศหรือนำเข้าก็ตาม
สุรากลั่น ปรับเพดานเป็น 1,000 บาท/ลิตร คิดเป็นอัตราที่เพิ่มขึ้นประมาณ 1.5 เท่า ส่วนสุราแช่ ได้แก่ เบียร์ ไวน์ ปรับเพดานเป็นเป็น 3,000 บาท/ลิตร หรือเพิ่มขึ้นราวๆ 0.5 เท่า
สำนักข่าวไทยทดลองคำนวณอัตราภาษีกับราคาขายที่จะเปลี่ยนไป กรณีผู้ประกอบการผลักภาระภาษีมาเป็นราคาขายทั้งหมด พบว่าเบียร์ขนาด 0.62 ลิตร ระดับ 3.5 ดีกรี เดิมขวดละประมาณ 40-41 บาท จะปรับเป็นเป็นราว 78-79 บาท ส่วนระดับ 5 ดีกรี เดิมขวดละ 42 บาท ราคาขายอาจเปลี่ยนเป็น 108 บาทขึ้นไป และระดับ 5.8 ดีกรี เดิมขายขวดละ 40 บาท ราคาขายอาจเป็น 123 บาท
ส่วน “ไวน์” มีขนาดเดียวคือ 0.75 ลิตร ระดับดีกรีตั้งแต่ 12.5-14.5 ดีกรี อัตราเพดานต่ำสุดในปัจจุบันอยู่ที่ขวดละ 225 บาท จะขยับขึ้นเป็นขวดละประมาณ 520 บาท และสูงสุดอยู่ที่ขวดละ 1,480 บาท
สุราขาวชุมชน 28 ดีกรี ขนาด 0.628 ลิตร อัตราเพดานปัจจุบันอยู่ที่ขวดละ 98 บาท ปรับเป็นขวดละ 200 บาท สุราขาว 35 ดีกรี ขนาดเดียวกัน ปรับเพิ่มจาก 121 บาท เป็น 244 บาท สุราขาว 40 ดีกรี เดิมขวดละ 137 บาท เป็น 277 บาท สุรากลั่นอื่นๆ ขนาด 700 มิลลิลิตร ระดับ 35 ดีกรี ขยับจากขวดละ 160 บาท เป็น 312 บาท
ทั้งนี้ กระทรวงการคลังให้เจ้าหน้าที่กรมการค้าภายในลงพื้นที่ แจ้งผู้ประกอบการ ยี่ปั๊ว ซาปั๊ว ไม่ให้กักตุนสินค้าเหล้าและบุหรี่ หากพบการกักตุนจะดำเนินการตามกฎหมายทันที
แม้เหล้าและบุหรี่จะไม่ใช่สินค้าควบคุม หากกักตุนและปฏิเสธการจำหน่าย ถือว่ามีความผิดตามกฎหมาย มีโทษจำคุกไม่เกิน 7 ปี หรือ ปรับไม่เกิน 140,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ อย่างไรก็ตาม ภาพรวมการจัดเก็บภาษี 10 เดือนแรกของปีงบ 2560 ภาษีเหล้าเก็บได้ต่ำกว่าเป้าถึง 2,000 ล้านบาท แต่บุหรี่เกินเป้า 2,000 ลบ. ขณะที่เบียร์ยังเกินเป้าเกือบ 900 ล้านบาท ทั้งนี้ เมื่อปี 2559 สามารถเก็บภาษีเหล้าได้ 80,000 ล้านบาท.-สำนักข่าวไทย
