ภาวะตามัวป้องกันได้หรือไม่ และมีวิธีการรักษาอย่างไร

🎯 ตรวจสอบกับ ศาสตราจารย์วุฒิคุณ นพ.ศักดิ์ชัย วงศกิตติรักษ์ ประธานวิชาการ ราชวิทยาลัยจักษุแพทย์แห่งประเทศไทย

ดวงตาเป็นอวัยวะสำคัญที่ใช้ในการมองสิ่งต่าง ๆ และมีความสำคัญกับทุกคน

คำว่า “ตามัว” หมายถึง ภาวะการมองเห็นที่ไม่ชัด โดยทั่วไปแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม คือ ตามัวชั่วคราว และตามัวถาวร

“สายตาผิดปกติ” กับภาวะ “ตามัว”

ภาวะสายตาผิดปกติเป็นปัญหาใหญ่ที่มีการขยายตัวค่อนข้างมากในเด็กยุคใหม่

ในงานวิจัยพบว่าการปรับพฤติกรรมของเด็ก ให้เด็กมีกิจกรรมกลางแจ้งมากขึ้นอย่างน้อยสัปดาห์ละ 11 ชั่วโมง จะช่วยลดโอกาสภาวะสายตาสั้น และการสั้นมากขึ้นเรื่อย ๆ ของเด็กได้

การทำกิจกรรมกลางแจ้งป้องกันตามัวของเด็กได้ เพราะการที่เด็กมีกิจกรรมกลางแจ้ง จะช่วยทำให้เด็กคลายการเพ่งของลูกตา รวมทั้งการได้วิตามินดีจากแสงแดด เพราะมีงานวิจัยเชื่อว่าจะสามารถลดการสั้นมากขึ้นของสายตาเด็กได้

การปล่อยให้ลูกนั่งเล่นมือถือ หรือนั่งเล่นคอมพิวเตอร์ การที่เด็กอยู่แต่ในห้องอาจเป็นต้นเหตุอย่างหนึ่งที่ทำให้เด็กไทยยุคใหม่มีภาวะสายตาผิดปกติมากขึ้น

“โรคต้อกระจก” กับภาวะ “ตามัว”

การป้องกันโรคต้อกระจก ทำได้ด้วยการหลีกเลี่ยงสิ่งที่เป็นต้นเหตุ ไม่ว่าจะเป็นจากการใช้ยาบางชนิด เช่น สเตียรอยด์ (ทั้งชนิดกินและชนิดหยอด)

ในคนมีโรคประจำตัวที่เป็นต้นเหตุให้เลนส์ตาเสื่อมเร็วขึ้น เช่น โรคเบาหวาน ก็ต้องพยายามควบคุมระดับน้ำตาลให้ดีขึ้น

นอกจากนั้น การหลีกเลี่ยงแสงอัลตราไวโอเลตก็เป็นสิ่งที่จำเป็น ด้วยการใช้ร่มกันแดด สวมหมวกมีปีก ใส่แว่นกันแดด จะช่วยชะลอการขุ่นหรือการเกิดโรคต้อกระจกได้

การรักษาและแก้ไขภาวะตามัวที่มีสาเหตุจาก “ภาวะสายตาผิดปกติ”

แนวทางการรักษา “ตามัว” สิ่งสำคัญคือการแก้ไขที่สาเหตุ

การรักษาตามัวที่เกิดจากภาวะสายตาผิดปกติ มีวิธีการที่คุ้นเคยกันหลายอย่าง เช่น

1. ใส่แว่นตาแก้ปัญหาสายตาสั้น ยาว เอียง 

2. ใส่คอนแทคเลนส์

3. ใช้เทคโนโลยีเลเซอร์แก้ไขความผิดปกติอย่างถาวร นั่นคือ เลสิก (LASIK) หรือเอ็กไซเมอร์เลเซอร์ (Excimer Laser)

การรักษาและแก้ไขภาวะตามัวที่มีสาเหตุจาก “โรคต้อกระจก”

ผู้สูงอายุทุกคนมีปัญหาโรคต้อกระจก การรักษาปัจจุบันคือการใช้คลื่นเสียงอัลตราซาวนด์ ไปละลายตัวเลนส์ที่ขุ่นออก แล้วใส่เลนส์แก้วตาเทียมอันใหม่

เลนส์แก้วตาเทียมกลุ่มนี้จะอยู่ตลอดชีวิต ไม่ต้องดูแลอะไรเป็นพิเศษ ประชาชนไทยทุกคนสามารถใช้สิทธิบัตรทอง ประกันสังคม หรือสิทธิข้าราชการ

การรักษาและแก้ไขภาวะตามัวที่มีสาเหตุจาก “โรคจอประสาทตา”

การรักษาและแก้ไขภาวะตามัวที่เกิดจากโรคจอประสาทตา จำเป็นต้องได้รับการวินิจฉัยชนิดของโรคจอประสาทตานั้นอย่างชัดเจน เพื่อวางแผนการรักษา เพราะบางชนิดอาจจะใช้เลเซอร์ บางชนิดอาจจะใช้การผ่าตัด หรือบางชนิดอาจจะใช้ยาฉีดเข้าไปในลูกตา

การรักษาและแก้ไขภาวะตามัวที่มีสาเหตุจาก “โรคกล้ามเนื้อตา”

สาเหตุตามัวที่เกิดจากโรคกล้ามเนื้อตาหรือเส้นประสาทที่ควบคุมกล้ามเนื้อตา จำเป็นต้องได้รับการวินิจฉัย เพราะอาจจะเป็นโรคของดวงตา หรือโรคของระบบประสาทที่มีหน้าที่ควบคุมการทำงานของลูกตา 2 ข้างให้ทำงานไปด้วยกันได้ ทำให้การกลับมามองเห็นภาพเป็นปกติได้

อาหารเสริมบำรุงสายตา ควรกินหรือไม่

วิตามินเอมีบทบาทสำคัญในการทำงานของจอประสาทตามนุษย์

โดยทั่วไปวิตามินเอเพียงพออยู่แล้วในอาหารปกติ ยา วิตามิน หรืออาหารเสริมทั้งหลายที่โฆษณากันอยู่ อาจไม่ได้มีความจำเป็น ยกเว้นกรณีเกิดโรคจอประสาทตาเสื่อมระยะต้น ได้รับการวินิจฉัยจากจักษุแพทย์แล้ว

การกินสารอาหารบางอย่างจะช่วยชะลอการเป็นมากขึ้นของโรคจอประสาทตาเสื่อมชนิดนั้น แต่โดยทั่วไปไม่แนะนำให้ประชาชนซื้ออาหารเสริมหริอวิตามินมากินเอง จำเป็นต้องได้รับการสั่งโดยจักษุแพทย์จึงจะได้ประโยชน์คุ้มค่า

ดูเพิ่มเติม ชัวร์ก่อนแชร์ FACTSHEET : การป้องกันและรักษาภาวะตามัว, เข้าใจสาเหตุและภาวะตามัว

https://www.youtube.com/watch?v=9jmTyNZ60mE

สัมภาษณ์โดย พีรพล อนุตรโสตถิ์

เรียบเรียงโดย คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล