นนทบุรี 31 ส.ค.-อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศมั่นใจหลังปัญหาอินเดียห้ามส่งออกข้าวในช่วงกลางเดือนก.ค.66 ที่ผ่านมา แต่ภายหลังได้นำคณะเยือนหลายประเทศแจงข่าวดีข้าวไทยมีเพียงพอส่งออกป้อนตลาดได้ไม่ขาดแคลนแถมราคาข้าวเวียดนามเริ่มมีราคาแพงกว่าข้าวไทยกว่า 10 เหรียญสหรัฐต่อตัน ระบุส่งออกข้าวไทยปีนี้ได้ตามเป้าหมายกว่า 8 ล้านตัน แต่ยังห่วงปัญหาภัยแล้งที่จะรุนแรงขึ้นปีหน้า
นายรณรงค์ พูลพิพัฒน์ อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศกล่าวว่ากรมการค้าต่างประเทศเร่งเดินหน้าส่งเสริมและประชาสัมพันธ์ข้าวไทยในต่างประเทศ จัดคณะผู้แทนภาครัฐและเอกชนเดินทางเยือนตลาดคู่ค้าสำคัญ ได้แก่ฟิลิปปินส์ มาเลเซีย อินโดนีเซีย และญี่ปุ่น เพื่อกระชับความสัมพันธ์ สร้างความเชื่อมั่น และรักษาตลาดข้าวไทย คาดคู่ค้าสั่งซื้อเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง ถือเป็นขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ข้าวไทยด้านการตลาดต่างประเทศ ได้เร่งผลักดันการดำเนินการตามนโยบาย “ตลาดนำการผลิต” ซึ่งการเยือน ฟิลิปปินส์ มาเลเซีย อินโดนีเซีย และญี่ปุ่น ประสบผลสำเร็จเกินคาด หลายประเทศสนใจสั่งซื้อข้าวไทย
ทั้งนี้ การเดินทางในภูมิภาคอาเซียนเริ่มจาก ฟิลิปปินส์ ระหว่างวันที่ 19 – 21 กรกฎาคม 2566 คณะผู้แทนไทยได้พบหารือกับสำนักอุตสาหกรรมพืช (Bureau of Plant Industry: BPI) กระทรวงเกษตร เพื่อสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับกฎระเบียบและขั้นตอนการออกใบอนุญาตนำเข้าและใบรับรองสุขอนามัยและสุขอนามัยพืชสำหรับการนำเข้า ซึ่งจะช่วยลดอุปสรรคในการส่งออกข้าวจากมาตรการที่ไม่ใช่ภาษีของฟิลิปปินส์ นอกจากนี้ ยังได้พบหารือกับหน่วยงานPhilippine International Trading Corporation (PITC) และหน่วยงาน National Food Authority (NFA) ซึ่งเป็นหน่วยงานรับผิดชอบในการบริหารจัดการสต็อกข้าวของฟิลิปปินส์ โดยได้แลกเปลี่ยนข้อมูลนโยบายการจัดหาและนำเข้าข้าว รวมถึงนโยบายความมั่นคงทางอาหารของฟิลิปปินส์ ทั้งนี้ ฝ่ายไทยได้ให้ความเชื่อมั่นว่าไทยมีแผนในการบริหารจัดการข้าวอย่างมีประสิทธิภาพ และพร้อมสนับสนุนความมั่นคงทางอาหารของฟิลิปปินส์ นอกจากนี้ คณะผู้แทนไทยยังได้พบปะหารือกับผู้นำเข้าข้าวฟิลิปปินส์เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลการค้าข้าว รวมทั้งจัดเตรียมตัวอย่างข้าวขาวพื้นนุ่มซึ่งกำลังเป็นที่นิยมของชาวฟิลิปปินส์ ให้แก่ผู้นำเข้าข้าวเพื่อทดลองตลาด ทั้งนี้ ผู้นำเข้าข้าวฟิลิปปินส์สนใจและยินดีนำเข้าข้าวจากไทยเพิ่มขึ้น
ต่อด้วย มาเลเซีย ระหว่างวันที่ 21 – 22 สิงหาคม 2566 โดยคณะผู้แทนไทยได้เข้าพบหารือกับหน่วยงาน Padiberas Nasional Berhad (BERNAS) ซึ่งเป็นผู้ได้รับสิทธิในการกำกับดูแลนำเข้าข้าวของมาเลเซีย และผู้นำเข้าข้าว ผู้ค้าส่ง/ค้าปลีก (Wholesalers/Retailers) โดยจากการหารือและแลกเปลี่ยนข้อมูลสถานการณ์ตลาดข้าวระหว่างกัน ทำให้ได้ทราบว่าในปีนี้มาเลเซียจะนำเข้าข้าวเพิ่มขึ้น อย่างไรก็ดี ปัจจัยหลักที่ส่งผลกระทบต่อการตัดสินใจนำเข้าข้าวคือราคาที่สูงและมีความผันผวนมาก นอกจากนี้ ปัจจุบันผู้บริโภคชาวมาเลเซียยังหันมานิยมข้าวพื้นนุ่มที่เป็นข้าวฤดูกาลใหม่มากขึ้น ทั้งนี้ ฝ่ายไทยได้นำเสนอตัวอย่างข้าวพื้นนุ่มของไทยให้แก่ผู้นำเข้าข้าวมาเลเซีย โดยคาดว่าจะสามารถมีผลผลิตออกสู่ตลาดต่างประเทศได้ภายใน 2 – 3 ปี ซึ่งมาเลเซียแสดงความสนใจที่จะพิจารณานำเข้าข้าวจากไทยเนื่องจากผู้บริโภคมีความเชื่อมั่นในคุณภาพข้าวไทยและผู้ส่งออกของไทยมีศักยภาพในการจัดส่งข้าวได้ตามความต้องการของมาเลเซียมาโดยตลอด ทั้งในด้านคุณภาพ ปริมาณ และระยะเวลาส่งมอบ
ส่วนอินโดนีเซีย เมื่อวันที่ 23 สิงหาคม 2566 คณะผู้แทนไทยได้พบหารือกับหน่วยงาน National Food Agency ซึ่งรัฐบาลอินโดนีเซียจัดตั้งขึ้นเมื่อปี 2564 เพื่อบริหารจัดการอาหารให้มีประสิทธิภาพและเพียงพอต่อความต้องการในประเทศ โดยมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการนำเข้าข้าวของอินโดนีเซียเข้าร่วมการหารือครั้งนี้ ได้แก่ หน่วยงานMinistry of State-Owned Enterprises ซึ่งดูแลหน่วยงานรัฐวิสาหกิจทั้งหมดของอินโดนีเซีย หน่วยงาน The State Logistics Agency (BULOG) รัฐวิสาหกิจซึ่งดูแลการนำเข้าข้าวของรัฐบาลอินโดนีเซีย และ ID Food Holding Company บริษัทผู้ส่งออก-นำเข้าข้าว ซึ่งเป็นครั้งแรกที่ฝ่ายไทยได้มีโอกาสพบหารือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการนำเข้าข้าวทั้งหมดของอินโดนีเซีย ผลการหารือทราบว่าในปีนี้อินโดนีเซียมีความต้องการนำเข้าข้าวอีกกว่า400,000 ตัน เพื่อให้เพียงพอต่อความต้องการในประเทศ โดยอินโดนีเซียยินดีนำเข้าข้าวจากไทยเนื่องจากข้าวไทยมีคุณภาพดี อย่างไรก็ดี ขึ้นอยู่กับราคาที่เหมาะสมด้วย นอกจากนี้ คณะผู้แทนไทยยังได้เข้าเยี่ยมชม Food Station ซึ่งเป็นศูนย์รวมและกระจายข้าวที่ใหญ่ที่สุดในอินโดนีเซีย ทำให้ได้ทราบและมีความเข้าใจเกี่ยวกับระบบการจัดจำหน่ายและกระจายสินค้าข้าวของอินโดนีเซียมากขึ้น ทั้งนี้ ฝ่ายไทยได้แสดงความพร้อมในการสนับสนุนส่งออกข้าวเพื่อเพิ่มความมั่นคงทางอาหารให้อินโดนีเซียต่อไป
นอกจากนี้ ล่าสุดคณะผู้แทนไทยได้เดินทางเยือนญี่ปุ่น ระหว่างวันที่ 27 – 29 สิงหาคม 2566 โดยเข้าพบหารือกับหน่วยงานของกระทรวงเกษตร ป่าไม้และประมงของญี่ปุ่น (Ministry of Agriculture, Forestry and Fisheries: MAFF) ซึ่งทำหน้าที่บริหารจัดการการผลิต และการค้าข้าว รวมทั้งการกำกับดูแลการประมูลข้าว กำหนดปริมาณและชนิดข้าวที่จะนำเข้าของญี่ปุ่น โดยจากการหารือทำให้ได้ทราบว่า ปัจจุบันความต้องการบริโภคข้าวของญี่ปุ่นมีแนวโน้มลดลงประมาณ 1 แสนตัน/ปี เนื่องจากจำนวนประชากรและนักท่องเที่ยวมาเยือนญี่ปุ่นลดลง อย่างไรก็ดี ญี่ปุ่นยังคงนำเข้าข้าวจากไทยปีละประมาณ 0.26 – 0.29 ล้านตัน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นการนำเข้าข้าวขาวจากไทยไปใช้ในอุตสาหกรรมข้าวของญี่ปุ่น เช่น ขนมอบกรอบ แป้งข้าว และเหล้าอะวาโมริ เป็นต้น นอกจากนี้ ยังได้พบหารือกับประธานบริษัท Overseas Merchandise Inspection Company (OMIC) โดยได้แลกเปลี่ยนข้อมูลของการตรวจสอบคุณภาพข้าวไทยที่ส่งออกไปญี่ปุ่นในช่วงที่ผ่านมา และคณะผู้แทนไทยยังได้พบหารือกับผู้นำเข้าข้าวของญี่ปุ่น ซึ่งผู้นำเข้าได้แสดงความกังวลเกี่ยวกับผลกระทบต่อการส่งออกข้าวไทยไปญี่ปุ่นอันเนื่องมาจากสถานการณ์ภัยแล้ง เอลนีโญ และการออกประกาศระงับการส่งออกข้าวที่ไม่ใช่บาสมาติของอินเดีย โดยฝ่ายไทยยืนยันว่า ผลผลิตข้าวไทยในปีนี้มีปริมาณเพียงพอต่อการส่งออกและพร้อมที่จะส่งมอบข้าวคุณภาพและมาตรฐานตรงตามสัญญาให้แก่ญี่ปุ่นต่อไป
อย่างไรก็ตาม กรมฯ ได้จัดกิจกรรม Thailand Rice Convention 2023 สัญจร 4 ภูมิภาค โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้เกษตรกร กลุ่มวิสาหกิจชุมชน และผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในอุตสาหกรรมข้าวในส่วนภูมิภาค ได้รับทราบนโยบาย และทิศทางการพัฒนาอุตสาหกรรมข้าวไทย โดยกิจกรรมประกอบด้วย การสัมมนาให้ความรู้เกี่ยวกับตลาดข้าว ความต้องการและพฤติกรรมผู้บริโภคข้าวในต่างประเทศ และทิศทางการพัฒนาอุตสาหกรรมข้าวไทยทั้งระบบตามแนวนโยบายตลาดนำการผลิต ตั้งแต่การพัฒนาพันธุ์ข้าว เป็นต้น ที่ผ่านมากรมฯ ได้มีการจัดกิจกรรมเสร็จสิ้นไปแล้ว 3 ภูมิภาค ได้แก่ ภาคเหนือ ณ จังหวัดเชียงราย (วันที่ 24-25 เมษายน 2566) ภาคกลาง ณ จังหวัดสุพรรณบุรี (วันที่ 7 กรกฎาคม 2566) และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ณ จังหวัดอุบลราชธานี (วันที่ 21 – 22 สิงหาคม 2566) ซึ่งได้รับการตอบรับเป็นอย่างดี มีผู้เข้าร่วมกิจกรรมในแต่ละภูมิภาคไม่ต่ำกว่า 150 ราย
ทั้งนี้ เป็นที่สังเกตุขณะนี้ในตลาดข้าวโลกโดยล่าสุดข้าวขาวเวียดนามแพงกว่าข้าวขาวไทย โดยตอนนี้ข้าวขาวเวียดนามอยู่ที่ 635 เหรียญสหรัฐต่อตัน ขณะที่ข้าวขาวไทยอยู่ที่ 620 เหรียญสหรัฐต่อตันเท่านั้น ส่งผลให้โอกาสที่ข้าวไทยจะแข่งขันในตลาดโลกและเป็นที่ต้องการของหลายประเทศแน่นอน ซึ่งจากตัวเลขการส่งออกข้าวไทยปี 66 ตั้งแต่เดือนมกราคม-กรกฎาคม 66 สามารถส่งออกข้าวแล้วทั้งสิ้น 4.64 ล้านตัน เพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันปีก่อนอยู่ที่4.09 ล้านตัน เพิ่มขึ้น 13.45 %หรือคิดเป็นมูลค่า 2,518 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือเงินบาท 87,411 ล้านบาท และเท่าที่ได้พูดคุยกับภาคเอกชนผู้ส่งออกข้าวต่างๆยืนยันปี 66 มีคำสั้่งซื้อเข้ามาต่อเนื่องตลอดปี ดังนั้น เชื่อว่ายอดร่วมการส่งออกข้าวไทยในปีนี้เป็นไปตาดคาดการณ์ไว้ไม่ต่ำกว่า 8 ล้านตัน โดยแม้ว่าไทยจะประสบปัญหาด้านภัยแล้งในปีนี้ แต่ผลกระทบปีนี้ไม่น่าห่วงแต่ในปีหน้าคงต้องติดตามปัญหาภัยแล้งอาาจะมีความรุนแรงมากขึ้น โดยเฉพาะการเพาะปลูกข้าวนาปรังเป็นต้น.-สำนักข่าวไทย