ขอนแก่น 3 ก.พ.-มะเร็งท่อน้ำดี เป็นสาเหตุการตายอันดับต้นๆ ของโรคมะเร็งทุกชนิดในประเทศไทย ภาคอีสานพบผู้ป่วยมะเร็งท่อน้ำดีสูงที่สุดในโลก สาเหตุสำคัญของโรคนี้ คือ พยาธิใบไม้ตับ ดังนั้น การตรวจคัดกรองหาพยาธิใบไม้ตับจึงมีความสำคัญมาก มหาวิทยาลัยขอนแก่นได้คิดค้นชุดตรวจแบบพกพาได้เป็นครั้งแรกของโลก การทำงานเหมือนชุดตรวจตั้งครรภ์ ใช้งานง่าย สะดวก กว่าการตรวจอุจจาระหาไข่พยาธิ
ชุดตรวจหาพยาธิใบไม้ตับสำเร็จรูปหรือ Rapid Test ใช้งานสะดวก รวดเร็ว ผลตรวจแม่นยำ คือ ผลงานวิจัยของโครงการแก้ไขปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ คณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น ที่ใช้เวลาค้นคว้าวิจัยนานกว่า 10 ปี และเป็นครั้งแรกของโลกในการตรวจหาพยาธิใบไม้ตับจากปัสสาวะผู้ป่วย
หลักการทำงานของชุดตรวจหาพยาธิใบไม้ตับสำเร็จรูป คือ การตรวจหาสารคัดหลั่งของพยาธิที่ถูกขับออกมากับปัสสาวะ ด้วยการใช้สารโมโนโคลนอลแอนติบอดี ที่ทีมวิจัยผลิตขึ้น การใช้งานเหมือนชุดทดสอบการตั้งครรภ์ทราบผลใน 5 นาที เมื่อหยดปัสสาวะลง หากแถบปรากฏ 2 แถบ คือ มีพยาธิต้องรับการรักษา ให้ผลแม่นยำกว่าการตรวจอุจาระ
ประเทศไทยมีผู้ป่วยพยาธิไม้ใบตับ 6-10 ล้านคน ส่วนใหญ่พบในภาคอีสานและภาคเหนือ ที่ผ่านมาการคัดกรองผู้ป่วยมีข้อจำกัด คือ การตรวจหาพยาธิต้องทำในห้องแล็บ ดังนั้น ชุดตรวจหาพยาธิใบไม้ตับสำเร็จรูปจึงเป็นเครื่องมือสำคัญ ในการคัดกรองผู้ป่วยพยาธิใบไม้ตับ ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของการเกิดมะเร็งท่อน้ำดี
ชุดตรวจหาพยาธิใบไม้ตับสำเร็จรูปอยู่ระหว่างการผลิต จะนำออกมาใช้ในเดือนพฤษภาคมนี้ 50,000-100,000 ชุด โดยกระจายให้ อสม.เพื่อตรวจคัดกรองผู้ป่วยในกลุ่มจังหวัดภาคอีสาน อย่างไรก็ตาม การป้องกันพยาธิใบไม้ตับคือสิ่งที่ดีที่สุด ด้วยการงดกินปลาดิบ โดยเฉพาะปลาน้ำจืดกลุ่มปลาเกล็ดขาว เช่น ปลาตะเพียน ปลาสร้อย.-สำนักข่าวไทย
