พบผู้ป่วย ‘โรคไบโพลาร์’ อายุน้อยมากขึ้น

แพทยสมาคมฯ 6 พ.ย.- สมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย จัดงานอุ่นรัก อุ่นใจ ไบโพลาร์ แนะคนรอบข้าง อย่ามองข้าม ปัจจุบันพบผู้ป่วยอายุน้อยมากขึ้น เริ่มเป็นมากในวัยรุ่น พฤติกรรมอารมณ์สลับดีเศร้า 2 สัปดาห์ถึง 1 เดือน สาเหตุของโรคส่วนหนึ่งมาจากพันธุกรรม แต่ไม่สามารถตรวจเจอขณะตั้งครรภ์  

นพ.รณชัย  คงสกนธ์  นายกแพทยสมาคมแห่งประเทศไทย เปิดตัวโครงการ “อุ่นรัก อุ่นใจ ไบโพลาร์” และกล่าวว่า สถานการณ์สุขภาพจิตของคนไทย พบว่าประมาณร้อยละ 10-15 มีปัญหาสุขภาพจิต แต่มีเพียงร้อยละ 1 เท่านั้น ที่มาพบแพทย์ โดยข้อมูลของกระทรวงสาธารณสุข ปี 2559 พบว่า มีผู้ป่วยไบโพลาร์ ทั้งสิ้น 32,502 คน จากผู้ป่วยจิตเวช 712,359 คน ซึ่งคาดว่ายังมีอีกจำนวนมากที่ยังไม่ทราบว่าตัวเองป่วย และไม่กล้ามาพบแพทย์

ทั้งนี้ ชั่วชีวิตของคนเราอาจเจอคนป่วยไบโพลาร์ที่ไม่ได้มาพบแพทย์ ประมาณ ร้อยละ1-3  หรือคิดเป็นประมาณ 700,000 คน โดยการจัดงานครั้งนี้เพื่อดึงพลังเชิงบวกให้เกิดกับผู้ป่วย และ ครอบครัว เพราะปัญหาของโรคไบโพลาร์ ร้อยละ 80-90 สามารถกลับมาเป็นซ้ำได้ จากปัจจัยกระตุ้น อาทิ เรื่องสะเทือนใจ เหตุการณ์พลิกผันในชีวิต หรือ ภาวะความเครียดรุมเร้า หรือการใช้สารเสพติด  

นพ.รณชัย กล่าวต่อไปว่า การวินิจฉัยโรคไบโพลาร์ทำได้ยากโดยการแสดงอาการพบว่าในวัยรุ่นก็เริ่มสามารถแสดงอาการแล้ว แต่คนส่วนใหญ่คิดว่า เป็นเพราะอารมณ์แปรปรวนตามประสาวัยรุ่น ผิดกับผู้ใหญ่ที่คนรอบข้างจะทราบทันที เมื่อมีอาการเปลี่ยนแปลง โดยพบว่าเด็กในช่วงวัยรุ่นบางคน ต้องสูญเสียโอกาสการรักษาไบโพลาร์ไปถึง 11 ปี ทำให้เป็นเรื่องน่าเสียดาย ที่ไม่ได้รับการรักษาตั้งแต่ต้น 

ด้าน นพ.ชวนันท์ ชาญศิลป์ นายกสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย กล่าวว่า สาเหตุของโรคไบโพลาร์มีปัจจัยมาจากพันธุกรรม สิ่งแวดล้อม และการเลี้ยงดู โดยครอบครัวที่มีพ่อหรือแม่ป่วยลูกก็ย่อมมีความเสี่ยงวเกิดโรคไบโพลาร์มากกว่าคนทั่วไป ส่วนเรื่องการเลี้ยงดูส่งผลให้เด็กเกิดความเครียด และอารมณ์แปรปรวน  โดยผู้ป่วยโรคไบโพลาร์  จะมีอารมณ์แปรปรวนผิดปกติ แตกต่างอย่างเห็นได้ชัด คือมีอารมณ์เศร้า หรือรื่นเริง สนุกสนานผิดปกติ ช่วงแรกจะมีอารมณ์ซึมเศร้า ติดๆ นาน 2 สัปดาห์ หรือ 1 เดือน มีอาการทั้งเศร้า หดหู้ ร้องไห้ง่าย เบื่ออาหาร  รู้สึกชีวิตไม่มีคุณค่า มองตัวเองในแห่ลบ คิดฆ่าตัวตาย ส่วนอารมณ์รื่นเริง ก็จะเป็นติดต่อกัน  2 สัปดาห์ ถึง 1 เดือน อาการจะมีความสุขมาก คึกคัก มั่นใจ ขาดความยับยั่งชั่งใจ หากมีการห้ามปรามก็จะรู้สึกหงุดหงิด ฉุนเฉียว 

นพ.ชวนันท์  กล่าวด้วยว่า ปัจจุบันพบว่า อายุของผู้ป่วยไบโพลาร์เริ่มมีอายุเฉลี่ยน้อยลงเรื่อยๆ จากเดิมพบเฉพาะในผู้ใหญ่  แม้ว่าไบโพลาร์จะมีสาเหตุมาจากพันธุกรรม ไม่สามารถตรวจเจอได้ขณะตั้งครรภ์ หรือวินิจฉัยโรคได้ในอายุต่ำกว่า10 ปี  เพราะอารมณ์ของเด็กอายุต่ำกว่า 10 ปี เปลี่ยนแปลงได้ง่าย ระยะของโรค แบ่งเป็นระยะเฉียบพลัน กับระยะต้องดูแลระยะยาว การรักษายังต้องอาศัยการรับประทานยาต่อเนื่อง 

น.ส.สุภาภรณ์ คำนวณศิลป์  นักแสดงที่อดีตป่วยเป็นไบโพลาร์ กล่าวว่า ป่วยไบโพลาร์ เมื่อ 20 ปีที่แล้ว เริ่มจากการผิดหวัง ไม่อยากทำอะไร ไม่อยากไปไหน ไม่อาบน้ำ 7 วัน รู้สึกว่าไม่ปกติ คิดว่าเป็นโรคจิตเลยไปพบแพทย์ มีอาการรู้สึกอยากตายอยู่ตลอดเวลาและเชื่อว่าปัจจุบันเด็กๆน่าจะมีอาการของโรคมากกว่าผู้ใหญ่ เพราะมีตะกอนความเครียด จากการเรียน ความคาดหวัง หรือสิ่งแวดล้อม ฉะนั้นผู้ปกครองต้องสังเกตให้ดีและน่าเสียดายที่ว่าโรคทางจิตเวช ประกันภัยไม่รับ ทั้งๆ ที่เสียค่าใช้จ่าย และเสียภาษีเหมือนคนทั่วไป.-สำนักข่าวไทย