กทม. 30 ส.ค.-มีหลายภาพจำและความประทับใจเกิดขึ้นที่สวนสัตว์ดุสิต รวมทั้งเรื่องของคุณสมศักดิ์และคุณสมศรี ลิงแสมทรงเลี้ยงที่ยังมีชีวิตอยู่ถึงปัจจุบัน ส่วนการสร้างสวนสัตว์แห่งใหม่จะเป็นสวนสัตว์ยุคใหม่ที่ให้ความสำคัญกับสภาพแวดล้อมและสวัสดิภาพสัตว์
สวนสัตว์ดุสิตเป็นสถานที่ที่มีเรื่องราวมากมาย จากพระราชอุทยานส่วนพระองค์ในสมัยรัชกาลที่ 5 เมื่อปี 2438 จนมีการพัฒนาพื้นที่ ขุดสระน้ำ ถมเนินดิน ปลูกต้นไม้ พระราชทานพื้นที่จัดตั้งเป็นสวนสัตว์ในสมัยรัชกาลที่ 8 และเปิดเป็นสวนสัตว์แห่งแรกของไทยในปี 2481
หลุมหลบภัยนี้สร้างขึ้นในปี 2484 เคยใช้เป็นที่หลบภัยของผู้มาเที่ยวเขาดิน และผู้คนใกล้เคียง กรณีเครื่องบินฝ่ายสัมพันธมิตรบินโจมตี ทิ้งระเบิดช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 หลังสงครามสงบ มีการปรับปรุงโดยสร้างภูเขาจำลองครอบทับ และเคยเป็นส่วนจัดแสดงเลียงผา ก่อนจะพัฒนาเป็นเช่นปัจจุบัน
ใกล้เคียงกันเป็นกรงสัตว์จำพวกลิง รวมทั้งคุณสมศักดิ์ คุณสมศรี ลิงแสมเพศผู้และเพศเมีย ที่ในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงเลี้ยงไว้เป็นเพื่อนกับลิงแสมทรงเลี้ยงตัวแรก หรือคุณกะลา ที่มือพิการเพราะมือติดอยู่ที่กะลา จึงทรงมีพระเมตตานำมาเลี้ยง เมื่อคุณกะลาตาย ทรงเกรงว่าคุณสมศักดิ์และคุณสมศรีจะเหงา จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สวนสัตว์ดุสิตรับไปดูแล และมันยังมีชีวิตอยู่จนถึงทุกวันนี้
สวนสัตว์ที่จะสร้างใหม่ให้ความสำคัญกับสภาพแวดล้อมและสุขาภิบาลสัตว์ ผู้เชี่ยวชาญศึกษาพฤติกรรมของสัตว์จะเป็นผู้วางแผนและจัดสรรว่าสัตว์ชนิดใดจะอยู่ร่วมกันได้ สวนสัตว์ขององค์การสวนสัตว์อีก 5 แห่งทั่วประเทศ มีพื้นที่กว้างใหญ่กว่าเขาดินหลายเท่า เฉพาะที่สวนสัตว์เปิดเขาเขียว จ.ชลบุรี มี 5,000 ไร่ กว้างขวางพอและจะไม่แออัด มีความกังวลเรื่องการเคลื่อนย้ายสัตว์อยู่บ้าง โดยเฉพาะสัตว์ใหญ่ อย่างแม่มะลิ ฮิปโปสูงวัยชื่อดัง ที่จะไปที่เขาเขียว เจ้าหน้าที่จะสร้างความคุ้นเคยให้มันกับกรงย้ายก่อน
นี่คือบ้านใหม่ของแม่มะลิกับเหลนถั่วแดง พื้นที่ 1 ใน 3 ของบึงน้ำที่ตระกูลแม่มะลิรวม 10 ชีวิตจะอยู่ได้สบาย มีเนินทรายให้เดินเล่นผึ่งแดด มีสระน้ำให้นอนแช่ตัว และมีคอกประจำเป็นสัดส่วน คอกข้างๆ มีหลานแม่มะลิ คือสีพิงค์ และใหญ่ นอนแช่น้ำอยู่ สัตว์ชนิดอื่นที่จะมาที่เขาเขียว เช่น อูฐ ละมั่งพันธุ์ไทย เต่าอัลดาบร้า เต่าบกขนาดใหญ่ ก็มีการเตรียมพื้นที่ไว้พร้อมสนามหญ้าที่กว้างใหญ่ ส่วนบินลาเดน และตาหวาน จากเขาดิน จะมาอยู่กับยีราฟกลุ่มนี้ พื้นที่เฉพาะของสัตว์แอฟริกา กว้างใหญ่กว่าบ้านเดิมถึง 3 เท่า การเคลื่อนย้ายสัตว์มีแผนรองรับในทุกขั้นตอน แม้มีความเสี่ยงอยู่บ้าง แต่สัตวแพทย์และเจ้าหน้าที่ต่างมีความชำนาญและคุ้นเคย
ระหว่างการเคลื่อนย้ายสัตว์ใหญ่อาจทำให้มันเกิดความเครียดและเสี่ยงต่อการบาดเจ็บ จึงอาจมีการใช้ยาหรือทำให้มันคุ้นเคยกับกรงขนย้ายก่อน ซึ่งต้องใช้เวลา อย่างยีราฟ ตัวสูงต้องใช้รถเพื่อรองรับสรีระและวิ่งระยะทางไม่ไกล หรือสัตว์บางชนิดอาจต้องขนย้ายช่วงกลางคืนจากสัญชาติญาณตามธรรมชาติ โดยผู้ดูแลสัตว์ตัวใดชนิดใดเป็นประจำก็จะตามไปดูแลยังบ้านใหม่ของสัตว์กลุ่มนั้นด้วย
สวนสัตว์แห่งใหม่ได้รับพระราชทานที่ดินจากสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 พื้นที่กว่า 300 ไร่ ตั้งอยู่บริเวณคลอง 6 อำเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี ระหว่างนี้กำลังมีโครงการออกแบบให้เป็นสวนสัตว์ที่ทันสมัย เป็นสวนสัตว์ชั้นนำระดับสากล และยังต้องสอดคล้องกับการอนุรักษ์ การเป็นแหล่งเรียนรู้สัตว์ป่า แหล่งศึกษาวิจัย และเป็นที่พักผ่อนหย่อนใจของประชาชน.-สำนักข่าวไทย
