ชัวร์ก่อนแชร์ : ฮีตสโตรก ทำไมต้องอย่าให้หัวร้อน

เมื่ออุณหภูมิพุ่งสูงจนร่างกายปรับตัวไม่ทัน สิ่งที่เราต้องเผชิญอาจไม่ใช่แค่ความไม่สบายตัว แต่คือภัยเงียบที่แฝงตัวอยู่ภายใต้แสงแดดจ้า นั่นคือ “ฮีตสโตรก” ภาวะที่ร่างกายไม่สามารถควบคุมอุณหภูมิภายในได้อย่างเหมาะสม ซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน โดยเฉพาะในวันที่อากาศร้อนจัดอย่างที่ประเทศไทยกำลังเผชิญในขณะนี้ การรู้เท่าทัน ป้องกัน และรับมืออย่างถูกวิธี จึงอาจเป็นกุญแจสำคัญที่ช่วยรักษาชีวิตของคุณและคนรอบข้างเอาไว้ได้ โรคฮีตสโตรกเกิดตอนไหน?“โรคฮีตสโตรก” (Heatstroke) โรคลมร้อน เกิดขึ้นเมื่อร่างกายมีอุณหภูมิความร้อนสูงมาก โดยเฉพาะอุณหภูมิที่มากกว่า 40 องศาเซลเซียส จนทำให้ร่างกายไม่สามารถปรับตัวได้ โรคฮีตสโตรก แบ่งเป็น 2 ประเภทคือ1. โรคฮีตสโตรกทั่วไป (classical or nonexertional heat stroke; NEHS)– พบในเด็กเล็ก ผู้สูงอายุ ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง– เกิดจาก การอยู่ในสภาพอากาศที่มีความร้อนสูง ทำให้กลไกการระบายและควบคุมความร้อนทำงานล้มเหลว ร่างกายไม่สามารถปรับตัวกับความร้อนจึงมีอุณหภูมิแกนของร่างกายสูงขึ้นเกิน 40 องศาเซลเซียส  2. โรคฮีตสโตรกจากการออกกำลังกาย (exertional heat stroke; EHS)– พบในวัยหนุ่มสาว– เกิดจาก การทำกิจกรรมหรือออกกำลังกายอย่างหนักกลางแจ้งเป็นเวลานานหรือในสภาพอากาศร้อนจัด ทำให้เพิ่มการสร้างความร้อนของร่างกายมากกว่าที่ร่างกายจะสามารถระบายความร้อนได้ทัน จนกระทั่งอุณหภูมิแกนของร่างกายสูงขึ้นเกิน 40 องศาเซลเซียส จากการรวบรวมรายงานการเสียชีวิตที่อาจจะเกี่ยวข้องกับความร้อน จากภาวะอากาศร้อนในปี […]

ชัวร์ก่อนแชร์ : โดนสาดไม่ใช่แค่เปียก สงกรานต์นี้ระวัง 5 โรคแอบแฝง

เข้าสู่เทศกาลสงกรานต์อย่างเป็นทางการ หลายคนออกไปร่วมสนุกกับกิจกรรมสาดน้ำอย่างชุ่มฉ่ำทั่วประเทศ ทั้งคลายร้อนทั้งสร้างรอยยิ้ม แต่ท่ามกลางความสนุกนั้น อย่าลืมใส่ใจเรื่องความปลอดภัย เพราะอาจมีเชื้อโรคแอบแฝงมาโดยไม่รู้ตัว และ ก่อน-ระหว่าง-หลัง เล่นน้ำควรทำอย่างไรให้ปลอดภัยลดความเสี่ยง ควบคู่กับความสนุกเย็นฉ่ำ อย่าลืมว่า “น้ำ” ก็อาจทำหน้าที่เป็นตัว “นำ” พาเชื้อก่อโรคมาสู่ร่างกายเราได้ และหากเล่นน้ำกลางแดดเปรี้ยงก็อาจเสี่ยงป่วยได้!มาทำความรู้จักกับ 5 โรคที่แอบแฝง ที่ควรระวังในช่วงสงกรานต์นี้ เพื่อให้สนุกได้อย่างมั่นใจ และปลอดภัยตลอดเทศกาล 1. โรคตาแดงโรคตาแดง (Red Eye) คือภาวะผิดปกติที่เกิดขึ้นบริเวณตาขาว ซึ่งมักเกิดจากการติดเชื้อไวรัส โดยเฉพาะในกลุ่ม อะดีโนไวรัส (Adenovirus) และบางกรณีอาจเกิดจาก เอนเทอโรไวรัส (Enterovirus) โรคนี้สามารถ แพร่กระจายได้ง่ายและรวดเร็ว โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีผู้คนรวมตัวกันหนาแน่น เช่น งานเทศกาล โรงเรียน ซึ่งเทศกาลสงกรานต์ก็มีการรวมตัวกันของผู้คนจำนวนมาก ทำให้อาจติดเชื้อจากการสัมผัสน้ำและอุปกรณ์ปนเปื้อนเชื้อ หรือมีผู้ป่วยตาแดงอยู่ในพื้นที่นั้น ๆ โรคตาแดง สามารถหายได้ภายใน 1 – 2 สัปดาห์ หากได้รับการดูแลรักษาอย่างถูกวิธี หรือรีบมาพบจักษุแพทย์เพื่อรับการรักษาตั้งแต่เริ่มมีอาการ 2. ฮีตสโตรกแม้จะเล่นน้ำเปียก ๆ เย็น […]

ชัวร์ก่อนแชร์ : โรคลมแดดในเด็ก

21 เมษายน 2566เรียบเรียง : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล โรคลมแดด หรือ ฮีตสโตรก (Heat Storke) เกิดได้กับทุกคน ทุกเพศ และทุกวัยด้วย พบได้บ่อยในช่วงหน้าร้อน เกิดจากการอยู่ท่ามกลางอากาศร้อนมากเกินไป ทำให้เกิดภาวะร่างกายมีอุณหภูมิสูงกว่าปกติ เมื่อเกิดอาการควรได้รับการรักษาในทันที เพราะอาจส่งผลกระทบที่รุนแรงต่อหัวใจ สมอง ไต และกล้ามเนื้อ หากได้รับการรักษาที่ล่าช้า อาจทำให้อันตรายถึงแก่ชีวิต กรมอุตุนิยมวิทยา คาดหมายค่าดัชนีความร้อนสูงสุดรายวัน ของวันที่ 21-13 เมษายน พ.ศ. 2566 หลายพื้นที่ค่าดัชนีความร้อนสูงมากกว่า 40 องศาเซลเซียส และมีบางพื้นที่อุณหภูมิสูงมากกว่า 50 องศาเซลเซียส ดัชนีความร้อน คืออะไร “ดัชนีความร้อน” คือ อุณหภูมิที่คนเรารู้สึกได้ในขณะนั้นว่าอากาศร้อนเป็นอย่างไร หรืออุณหภูมิที่ปรากฏในขณะนั้นเป็นเช่นไร โดยค่าดัชนีความร้อนคำนวณมาจากค่าอุณหภูมิอากาศและค่าความชื้นสัมพัทธ์ สามารถนำมาประยุกต์ใช้ระบุความเสี่ยงที่ร่างกายจะได้รับผลกระทบจากความร้อนได้ เนื่องจากช่วงนี้ค่าดัชนีความร้อนสูงมากหลายพื้นที่ ส่งผลกระทบต่อสุขภาพจากความร้อน จึงมีการเตือนภัยหลายระดับดังต่อไปนี้ สีเขียว เฝ้าระวัง  ดัชนีความร้อน 27.0-31.9  องศาเซลเซียส ผลกระทบต่อสุขภาพ อ่อนเพลีย […]

ชัวร์ก่อนแชร์ : กินยาหอม ป้องกันฮีตสโตรกได้ จริงหรือ ?

20 เมษายน 2566ตรวจสอบข้อเท็จจริง โดย พีรพล อนุตรโสตถิ์ ตามที่มีการแชร์คลิปแนะนำการรับประทานยาหอม ป้องกันฮีตสโตรก นั้น บทสรุป : แชร์ได้ หากมีการอธิบายเพิ่ม ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ ตรวจสอบกับ ภญ.ดร.ผกากรอง ขวัญข้าว หัวหน้าศูนย์หลักฐานเชิงประจักษ์ โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร อธิบายว่า ยาหอม เป็นสมุนไพรที่กินได้ มีสรรพคุณลดความร้อน จึงสามารถใช้เสริมได้ เมื่อมีอาการอันเนื่องจากอากาศร้อน อย่างไรก็ตาม ควรต้องปฏิบัติตามมาตรการป้องกันที่สำคัญ เช่น ไม่ไปที่ร้อนจัด ไม่ทำงานกลางแดดจัดเป็นเวลานาน ดื่มน้ำสะอาดอย่างเพียงพอ ทั้งนี้ เมื่อมีอาการรุนแรงหรืออาการมาก ควรเข้าสู่กระบวนการรักษาและช่วยเหลือตามระดับความรุนแรง โดยเฉพาะหากหมดสติ ห้ามให้ผู้ป่วยรับประทานสิ่งใด ๆ เด็ดขาด เพื่อป้องกันการสำลัก อย่างไรก็ตาม ยาหอมที่เลือกใช้ จะต้องเลือกประเภทที่มีส่วนผสมของพวกดอกไม้ ในบัญชียาหลักแห่งชาติจะมี ยาหอมเทพจิต กับ ยาหอมทิพโอสถ ใช้ได้ แต่ระวังกลุ่มผู้ที่แพ้ดอกไม้จะต้องระวัง นอกจากนั้น ระมัดระวังไม่ใช้ ยาหอมที่มีฤทธิ์ร้อน เช่น ยาหอมอินทรจักร นวโกฐ ซึ่งหากกินเข้าไปแล้วร่างกายจะร้อนยิ่งขึ้น […]

ชัวร์ก่อนแชร์ : เตือนภัยร้อน 40-50 องศา อย่าดื่ม-อย่าอาบน้ำเย็นทันที จริงหรือ ?

ตรวจสอบข้อเท็จจริง โดย พีรพล อนุตรโสตถิ์ ตามที่มีการแชร์เตือนให้เตรียมรับมือกับอุณหภูมิ 40-50 องศา โดยเลี่ยงน้ำเย็นน้ำแข็ง เพราะจะทำให้เส้นเลือดปริแตก นั้น บทสรุป ⚠️ จริงบางส่วน ไม่ควรแชร์ ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ ตรวจสอบกับ พ.อ.นพ.วิริสสร วงศ์ศรีชนาลัย อายุรแพทย์ โรคระบบการหายใจและภาวะวิกฤต โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย อธิบายว่า เมื่ออากาศร้อน อุณหภูมิสูงขึ้น ควรดื่มน้ำสะอาดอย่างเพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย อย่างไรก็ตาม การดื่มน้ำเย็นจัดในปริมาณมากคราวเดียวอาจส่งผลต่อร่างกายได้เช่นกัน เนื่องจากเป็นกลไกการปรับตัวของร่างกายเพื่อรับกับอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว “แต่ถามว่า จะถึงขั้นที่เส้นเลือดจะตีบขณะที่เป็นสโตรกไหม หรือว่า ที่บอกว่า เอาเท้าแช่น้ำ แล้วตาบอดนั้น ลักษณะนี้เกิดได้จริง แต่ว่าเกิดได้น้อย แต่มักเกิดกับคนไข้ที่มีความผิดปกติของหลอดเลือดอยู่แล้ว เช่น คนที่มีหินปูนเกาะที่หลอดเลือด มีพวกเส้นเลือดสมองตีบบางส่วนอยู่แล้ว แล้วพอมันหดตัวลง การไหลของเลือดมันก็น้อยลง หรือกระทั่งที่ลูกตาก็เช่นกัน เส้นเลือดที่เลี้ยงลูกตา เล็กนิดเดียว พอหดตัวก็เกิด ตาบอดชั่วคราวได้ พอเส้นเลือดคลายตัวก็หาย ส่วนเรื่องเส้นเลือดแตก ก็เป็นกลไกตรงกันข้ามกัน เมื่อหดแล้วเกิดการคลายตัว ทำให้เส้นเลือดที่เปราะอยู่แล้ว เกิดการปริแตกง่ายเช่นกัน” พ.อ.นพ.วิริสสร […]

ดื่มน้ำเยอะๆ เตรียมร่างกาย พร้อมวันเลือกตั้ง อุตุฯคาดร้อนจัด

กรมอนามัย แนะเลือกตั้งวันอาทิตย์นี้ เตรียมความพร้อมร่างกาย ดื่มน้ำให้เพียงพอ พร้อมป้องกันตนเองจากความร้อน ลดเสี่ยงโรคลมร้อนหรือฮีตสโตรกในบริเวณหน่วยเลือกตั้ง

...