เปิดตัว“ชราแลนด์”รับมือสังคมสูงวัย

ม.มหิดล ศาลายา 20 ต.ค..- เอ็นไอเอ จับมือ สถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว เปิดตัวศูนย์การเรียนรู้ “ชราแลนด์”เตรียมพร้อมเยาวชนรับมือสังคมสูงวัยด้วยนวัตกรรม STAEM4INNOVATOR

สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน) ร่วมกับสถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว มหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตศาลายา เปิดตัวศูนย์การเรียนรู้ “ชราแลนด์” เพื่อให้เยาวชนเรียนรู้การสร้างธุรกิจนวัตกรรมสำหรับผู้สูงอายุ ผ่านกิจกรรม STEAM4INNOVATIORพร้อมเปิดเวทีเสวนาวิชาการ “สองวัยในโลกสูงวัย”: การเตรียมตัวรับมือของเด็กในสังคมสูงวัย

รศ.ดร.ภญ. จุฑามณี สุทธิสีสังข์ รองอธิการบดีฝ่ายนโยบายและแผน มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า“วิกฤตสังคมสูงวัย”ในประเทศไทยเป็นปัญหาที่ใหญ่และขยายตัวอย่างรวดเร็ว ในปี 2563 ผู้สูงอายุเพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 20 ของประชากรทั้งหมด และในปี 2570 เราจะมีผู้สูงอายุร้อยละ 30 หรือกว่า 20 ล้านคน ไม่ใช่เพียงปริมาณที่กำลังจะเป็นปัญหา แต่ช่องว่างระหว่างกลุ่มวัยที่ไม่มีความเข้าใจกัน ขาดความสัมพันธ์กัน จะทำให้คนต่างวัยขาดการดูแลกันและเอารัดเอาเปรียบระหว่างกลุ่มวัย เรากำลังจะมีคนหลายกลุ่มวัยอยู่ร่วมกัน ตั้งแต่วัยเทียด (อายุ 90 ปีขึ้นไป) – ทวด (อายุ 75-90 ปี) – ปู่ย่าตายาย (อายุ 50-75ปี) วัยพ่อแม่ และวัยลูก-หลาน-เหลน – ลื่อ การจัดระบบบริการผู้สูงวัย และการจัดการเชื่อมต่อความสัมพันธ์และความเข้าใจระหว่างกลุ่มวัย จึงเป็นโจทย์สำคัญของการสร้างสังคมสุขภาวะในอนาคต

บทบาทมหาวิทยาลัยมหิดลกับวิกฤตสังคมสูงวัย ได้ดำเนินทั้งการวิจัย สร้างต้นแบบบริการ สร้างนวัตกรรมและผลิตภัณฑ์ เพื่อนำไปสู่การเสริมสร้างสุขภาพ และระบบบริการสุขภาพที่มีคุณภาพสำหรับผู้สูงอายุ 6 โครงการสำคัญที่ดำเนินการแล้ว อาทิ ศูนย์วิทยาการเวชศาสตร์ผู้สูงอายุระดับชาติ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล เป็นศูนย์ที่ผลิตบุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ผู้สูงอายุ พัฒนารูปแบบการดูแลผู้สูงอายุแบบสหวิชาชีพศูนย์การเรียนรู้และพัฒนาสุขภาวะผู้สูงอายุแบบครบวงจรและบริบาลผู้ป่วยระยะท้าย เป็นต้น

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. สาวิตรี ทยานศิลป์ อาจารย์ประจำ สถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็ก และครอบครัว มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่าในการเตรียมพร้อมการเข้าสู่สังคมสูงวัยแบบสมบูรณ์นี้ เราต้องเสริมแนวคิดใหม่เชิงรุก เพื่อให้ทันกับสถานการณ์ที่ผู้สูงอายุมีจำนวนมากขึ้น ได้แก่การสร้างผู้สูงอายุที่มีความสุขและสุขภาพดี (Thai Active Aging Smart, Happy,& Healthy) โดยเตรียมความพร้อมของคนทุกวัยเพื่อเป็นผู้สูงอายุที่มีคุณภาพในวันข้างหน้า และ เตรียมคนทุกวัยให้พร้อมที่จะอยู่ร่วมกันและช่วยเหลือผู้สูงอายุ
ซึ่งผู้สูงอายุ กับเด็ก… คนสองวัยนี้เกี่ยวพันกันได้ ในรูปบทบาทของการเป็น เทียด ทวด ปู่ย่าตายาย ที่จะต้องเลี้ยงหลาน เหลน ลื่อ ซึ่งโครงสร้างของครอบครัวไทยจะเปลี่ยนไปในทิศทางที่ผู้สูงอายุกับเด็กต้องอยู่ร่วมกันและพึ่งพากันมากขึ้น เมื่อ ผู้สูงอายุและเด็ก ต่างคนต่างวัย ต่างสไตล์การใช้ชีวิตอายุยิ่งห่างกัน ยิ่งเกิดช่องว่างทางความคิดยิ่งต่างกัน ทำให้เกิดปัญหาช่องว่างระหว่างวัย จนเป็นปัญหาใหญ่ทางสังคมสูงวัย นำไปสู่การไม่ยอมรับของอีกฝ่าย ต่างคิดว่าตนเองถูกต้องเสมอ พอมีปัญหา ทำให้เกิดความห่างเหินสัมพันธภาพในครอบครัวอ่อนแอ ไม่มีความสุข ซึ่งทางออกของปัญหาคือการจัดกิจกรรมระหว่างวัย สร้างความเข้าใจในความแตกต่าง ส่งเสริมให้เกิดการยอมรับ และเคารพในความแตกต่าง แบ่งปันประสบการณ์และที่สำคัญคือ การร่วมสร้างประสบการณ์ใหม่

ดร.กริชผกา บุญเฟื่อง รองผู้อำนวยการด้านระบบนวัตกรรม สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน) กล่าวว่า “NIA มุ่งมั่นส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพของเยาวชนอย่างต่อเนื่อง ผ่านกระบวนการ“STEAM4INNOVATOR” ซึ่งเป็นแนวทางจัดการเรียนรู้สมัยใหม่ ที่นำความรู้ด้านธุรกิจและการเป็นผู้ประกอบการมาบูรณาการเข้ากับความรู้ความเข้าใจทางด้าน STEAM (Science, Technology, Engineering, Art, Mathematics) เพื่อให้เยาวชนสามารถประยุกต์และสร้างสรรค์ผลงานบนพื้นฐานของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ที่มีมิติของการประกอบธุรกิจนวัตกรรมอยู่ด้วย สำหรับ Learning Station นี้จัดขึ้นในธีม “INNO OLD-K” เนื่องจากประเทศไทยกำลังก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ น้อง ๆ เยาวชนควรได้เรียนรู้ เข้าใจปัญหา และสามารถเป็นผู้แก้ไขปัญหาเหล่านั้นได้อย่างตรงจุด เพื่อให้ผู้สูงอายุสามารถใช้ชีวิตในวัยชราได้อย่างมีความสุข โดย
กิจกรรมประกอบด้วย 4 ฐาน ได้แก่ Stage 1 รู้ลึก รู้จริง : สูงวัย Why เก๋า? น้อง ๆ จะได้ทดลองเป็นผู้สูงอายุ เช่น การมีปัญหาสายตา การเดิน และริ้วรอย เพื่อเข้าใจปัญหาอย่างลึกซึ้ง Stage 2 Wow Idea : Cha la land แดนไอเดีย น้อง ๆ จะได้ดูตัวอย่างนวัตกรรมที่แก้ปัญหาให้กับผู้สูงอายุ เช่น ไฟเปิดอัตโนมัติ ไม้เท้าปรับระดับ หรือ Application ต่าง ๆ เพื่อสร้างแรงบันดาลใจ Stage 3 Business Model : อาวุโส Model น้อง ๆ จะได้เล่นเกมเพื่อแลก STEAM coin สำหรับนํามาซื้ออุปกรณ์ต่าง ๆ มาใช้ในการทําผลงานต้นแบบ และรู้จักกับการเขียนแผนธุรกิจเบื้องต้น Stage 4 Production & Diffusion : Inno Elderland น้อง ๆ จะได้รู้จักกับวิธีการและช่องทางในการขายสินค้า การทําบรรจุภัณฑ์เบื้องต้น และการคำนวนต้นทุน กำไร กิจกรรมเหล่านี้จะช่วยพัฒนาทักษะที่สำคัญของเยาวชนสู่การเป็นผู้สร้างสรรค์นวัตกรรมได้ในอนาคต สำหรับโรงเรียน หรือกลุ่มคณะที่สนใจ สามารถมาเข้าร่วมกิจกรรมได้ที่สถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว มหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตศาลายา

ผศ. ดร. วสุนันท์ ชุ่มเชื้อ กล่าวว่า สถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว มหาวิทยาลัยมหิดล ตั้งคำถามว่าในวันนี้เราจะพัฒนาสมรรถนะของเด็กให้มีความผูกพัน ความรับผิดชอบ มีทักษะในการอยู่ร่วมกับผู้สูงอายุในอนาคตได้อย่างไร ทั้งการอยู่ร่วมกับแบบเพื่อนร่วมสังคมและฐานะผู้ดูแลอย่างเอื้ออาทร ดังนั้นการสร้างห้องนวัตกรรมเพื่อการเรียนรู้สำหรับเด็กในการออกแบบนวัตกรรมผู้สูงอายุจึงถูกออกแบบมาเพื่อให้เราคิดถึงกันมากขึ้นและห่วงใยกันมากขึ้น และเป็นห้องเรียนนวัตกรรมที่เปิดโอกาสให้เด็กเด็กและผู้คนที่ต่างวัยสามารถได้ใช้ความคิดร่วมกันทำให้เด็กมีความคิดออกนอกตัวเองมากขึ้นเดินทางไปไกลกว่าเยาว์วัยเดินทางไปไกลกว่าที่เขาจะคาดถึงแล้วเดินทางไปกับผู้สูงอายุและผู้ใหญ่ที่คอยอุ้มชูเลี้ยงดูเขาเมื่อเขายังเล็ก เมื่อถึงเวลาหนึ่งอาจจะไม่ใช่ความสุขของการเป็นหน้าที่แต่เป็นความรู้สึกของการถึงเวลาแล้วที่เราจะต้องดูแลคนที่เคยดูแลเรามา
การสร้างความรู้สึกผูกพัน ความเอื้ออาทร ความรับผิดชอบในการดูแลผู้สูงอายุ ต่างรุ่นที่ห่างกันมากกว่าสองรุ่นขึ้นไป เป็นพัฒนาการของสมองมนุษย์ที่ยิ่งใหญ่กว่าสัตว์ทุกประเภท และเราจะต้องสร้างให้เป็นวิวัฒนาการทางสมองที่นอกเหนือจากพลังที่ธรรมชาติที่ให้เรามา เนื่องจากอายุที่ยืนยาวของสังคมมนุษย์เป็นเรื่องผิดธรรมชาติที่มีผลกระทบต่อระบบนิเวศ แต่เป็นสิ่งผิดธรรมชาติมนุษย์ยินดี และจะต้องหาจุดสมดุลย์ของมนุษย์ที่อายุยืนยาวกับระบบนิเวศให้ได้เพื่อให้เกดความสุขของมนุษย์ที่ยั่งยืน มหาวิทยาลัยมหิดลมีนโยบายระดมสรรพกำลังในการนำนักวิชาการรุ่นใหม่ร่วมพัฒนาคิดค้นระบบบริการสำหรับผู้สูงอายุ นวัตกรรมการเสริมสร้างสุขภาพผู้สูงอายุ และนวัตกรรมในการสร้างเด็กรุ่นใหม่ที่มีทักษะผู้สูงอายุเพื่อ ความเป็นสุขของสังคมสูงวัยในอนาคต.-สำนักข่าวไทย