เชียงราย 2 มิ.ย.- คพ. เผยผลตรวจคุณภาพน้ำรอบ 3 ชี้สารหนูเกินมาตรฐาน 11 จุดในแม่น้ำกก เกินครบทุกจุดในแม่น้ำสายและแม่น้ำโขง ค่าความขุ่นสูงต่อเนื่อง คาดเชื่อมโยงกิจกรรมเหมืองแร่ฝั่งเมียนมา เตือนงดใช้น้ำ-ทำประมงในพื้นที่เสี่ยง
กรมควบคุมมลพิษ (คพ.) กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม รายงานผลการตรวจสอบคุณภาพน้ำแม่น้ำกก ครั้งที่ 3 ระหว่างวันที่ 12–16 พฤษภาคม 2568 พบว่าสารหนู (As) ยังเกินค่ามาตรฐาน 0.010 มิลลิกรัมต่อลิตร ใน 11 จุดจากทั้งหมด 15 จุดในแม่น้ำกก ขณะที่แม่น้ำสายและแม่น้ำโขง พบสารหนูเกินค่ามาตรฐานในทุกจุดที่ทำการตรวจสอบ
สำหรับแม่น้ำกก จุดที่ตรวจพบสารหนูเกินค่ามาตรฐาน ได้แก่
- KK01 ชายแดนไทย–พม่า ต.ท่าตอน อ.แม่อาย จ.เชียงใหม่ ค่าสารหนู 0.030 มก./ล.
- KK02 สะพานมิตรภาพแม่นาวาง–ท่าตอน 0.026 มก./ล.
- KK03 สะพานสองดินแดน บ้านแม่สลัก 0.018 มก./ล.
อีก 8 จุดในพื้นที่ อ.เมือง จ.เชียงราย ได้แก่ บริเวณ ต.ดอยฮาง และ ต.รอบเวียง ค่าสารหนู 0.011–0.018 มก./ล.
ขณะที่ 3 จุดท้าย ได้แก่ KK13–KK15 ไม่พบค่าสารหนูเกินมาตรฐาน
แม่น้ำสาย ตรวจพบสารหนูเกินค่ามาตรฐานทั้ง 3 จุด ได้แก่
- SA01 บ้านหัวฝาย 0.023 มก./ล.
- SA02 สะพานมิตรภาพแห่งที่ 2 0.024 มก./ล.
- SA03 บ้านป่าซางงาม 0.017 มก./ล.
แม่น้ำโขง พบสารหนูเกินค่ามาตรฐานทั้ง 2 จุด ได้แก่
- NK01 ต.เวียง อ.เชียงแสน 0.026 มก./ล.
- NK02 ต.บ้านแซว อ.เชียงแสน 0.025 มก./ล.
คพ. วิเคราะห์ว่า จุดที่พบสารหนูเกินค่ามาตรฐานมักอยู่ในพื้นที่ชายแดนติดกับประเทศเมียนมา โดยเฉพาะแม่น้ำกกและแม่น้ำสายตอนต้น ซึ่งมีค่าความขุ่นสูงผิดปกติตลอดสาย ซึ่งสอดคล้องกับลักษณะของพื้นที่ที่รับน้ำจากภูเขาและกิจกรรมการทำเหมืองแร่ฝั่งเมียนมา โดยเฉพาะในกลุ่มที่ร่อนแร่ในแม่น้ำโดยตรง
สำหรับแม่น้ำโขง ซึ่งพบค่าสารหนูสูงในบางจุดนั้น คพ. สันนิษฐานว่าได้รับผลกระทบจากแม่น้ำสายที่ไหลบรรจบกับแม่น้ำรวก ก่อนจะไหลลงสู่แม่น้ำโขงบริเวณ อ.เชียงแสน จ.เชียงราย แม้คุณภาพน้ำในแม่น้ำกกช่วงผ่านตัวเมืองเชียงรายจะไม่พบโลหะหนักแล้ว แต่ปริมาณสารปนเปื้อนอาจยังหลงเหลือในเส้นทางแม่น้ำสายและแม่น้ำรวกที่มีความเชื่อมโยงโดยตรงกับแม่น้ำโขง
คพ. เตือนว่า บริเวณที่ตรวจพบสารหนูเกินค่ามาตรฐาน อาจ ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชน หากใช้น้ำโดยไม่ผ่านการบำบัด และยังอาจเป็นอันตรายต่อสัตว์น้ำในระบบนิเวศ จึงไม่ควรทำการประมง หรือกิจกรรมทางน้ำในพื้นที่เสี่ยงโดยไม่มีการตรวจสอบคุณภาพน้ำอย่างชัดเจน
แม่น้ำสาขาที่ไหลลงแม่น้ำกก เช่น แม่น้ำฝาง แม่น้ำลาว แม่น้ำกรณ์ และแม่น้ำสรวย ยังตรวจพบว่ามีคุณภาพน้ำเป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐาน
ขณะนี้ คพ. ได้เก็บตัวอย่างน้ำเพื่อการตรวจวิเคราะห์คุณภาพ “ครั้งที่ 4” ระหว่างวันที่ 26–30 พฤษภาคมที่ผ่านมา และจะประกาศผลทันทีเมื่อได้รับผลจากห้องปฏิบัติการแล้วเสร็จ
การตรวจสอบคุณภาพน้ำแม่น้ำกก แม่น้ำสาย และแม่น้ำโขง เป็นส่วนหนึ่งของแผนเฝ้าระวังคุณภาพสิ่งแวดล้อมปีงบประมาณ 2568 ซึ่งดำเนินการระหว่างเดือนมีนาคมถึงกันยายน โดยมีการเก็บตัวอย่างน้ำเดือนละ 2 ครั้ง และเก็บตัวอย่างตะกอนดินเดือนละ 1 ครั้ง เพื่อเฝ้าระวังแนวโน้มการปนเปื้อนและเสนอแนวทางจัดการอย่างต่อเนื่อง.512-สำนักข่าวไทย