เมียนมา 28 เม.ย. – สำหรับเมียนมา ซึ่งเป็นจุดศูนย์กลางแผ่นดินไหว สถานการณ์ย่ำแย่มาก ทั้งหายนภัยและการสู้รบ
เหตุแผ่นดินไหวเป็นวิกฤตการณ์ซ้ำซ้อนของเมียนมา ขณะนี้น่ากังวลถึงการบรรเทาทุกข์ ยังต้องห่วงเรื่องสงครามกลางเมือง ขณะที่มีความคาดหวังว่าหายนภัยครั้งนี้จะเป็นโอกาสช่วยให้ปัญหาการเมืองคลี่คลายลง ริบหรี่ลงไปทุกที
นับจากวันวิปโยค 1 เดือน ผู้ประสบภัยมากมายยังไม่รู้จะเริ่มต้นพลิกฟื้นชีวิตกันอย่างไร หลายหมื่นครอบครัวยังต้องอาศัยในที่พักพิงกลางแจ้ง โดยที่ขาดแคลนอาหารและยารักษาโรคอย่างหนัก ขณะที่ฤดูฝนกำลังจะมาถึงในไม่ช้า จากการรายงานของรัฐบาล ยอดผู้เสียชีวิตอยู่ที่ราว 3,700 คน แต่เชื่อว่าจำนวนที่แท้จริงสูงกว่านี้มาก อาคารบ้านเรือนพังเสียหาย 6 หมื่นหลัง ซึ่งยังคงเป็นกองซากปรักหักพัง ขาดการจัดการดูแล หน่วยงานสหประชาชาติเตือนว่าสภาพเช่นนี้เมื่อพายุฝนเริ่มกระหน่ำลงมาแล้วจะทำให้เสี่ยงโรคระบาดตามมา อย่างอหิวาตตกโรค ซึ่งระบาดอยู่ก่อนแล้วในบริเวณเมืองมัณฑะเลย์ ตั้งแต่ยังไม่เกิดแผ่นดินไหว
ด้านจิตใจของผู้ประสบภัยยิ่งเลวร้าย พวกเขาเกรงกลัวภัยแผ่นดินไหวซ้ำเติม จากที่เกิดอาฟเตอร์ช็อกมากกว่า 140 ครั้ง แรงสั่นสะเทือนสูงสุด 5.9 แล้วยังเกิดกระแสตื่นกลัว จากหมอดูหนุ่มทำนายจะเกิดแผ่นดินไหวใหญ่ซ้ำ ทุกเมืองในประเทศ คลิปออนไลน์แพร่ไป จนทางการต้องจับกุมหมอดูรายนี้ ความเสียหายที่เกิดขึ้นในใจของผู้ประสบภัยได้ลุกลามหนักแล้ว พวกเขามากมายไม่กล้ากลับเข้าบ้านเรือน และตื่นกลัวตลอดเวลา ส่วนสงครามการเมืองและความขัดแย้งการเมืองที่เป็นวิกฤติที่ซ้ำซ้อนอยู่ก็ยิ่งกระหน่ำซ้ำเติมเมียนมาหนัก
อย่างไรก็ตาม สำหรับนายอันวาร์ อิบราฮิม นายกรัฐมนตรีของมาเลเซีย ในฐานะประธานอาเซียน มองเห็นโอกาสตั้งแต่เกิดแผ่นดินไหว เพื่อเริ่มต้นสร้างสันติภาพที่อาเซียนพยายามผลักดันมาตั้งแต่การรัฐประหารเมื่อ 4 ปีก่อน
เมื่อวันที่ 17 เมษายน นายอันวาร์ เดินทางมาพบกับพลเอกอาวุโส มิน อ่อง หล่าย ผู้นำคณะรัฐประหารเมียนมา ที่กรุงเทพฯ เรียกร้องให้ปฏิบัติตามคำสัญญาหยุดยิง แต่ในวันรุ่งขึ้นรัฐบาลทหารกลับโจมตีทางอากาศเข้าใส่หลายเป้าหมายในหลายเมือง รวมถึงเมืองมัณฑะเลย์ และพะโค ใกล้ศูนย์กลางแผ่นดินไหว ทำให้มีชาวบ้านเสียชีวิต 14 คน
ต่อมาในช่วงสุดสัปดาห์หลังจากนั้น การโจมตีในภูมิภาคมัณฑะเลย์ยังทำให้มีผู้เสียชีวิตอีก 13 คน กองทัพรัฐบาลยังได้โจมตีรัฐมอญ จนวัดแห่งหนึ่งได้รับความเสียหาย สหภาพแห่งชาติกะเหรี่ยง หรือเคเอ็นยู แจ้งว่ามีพลเรือนเสียชีวิต 2 คน สำนักข่าวอิสระของชาวเมียนมา รายงานว่าตั้งแต่ประกาศหยุดยิง รัฐบาลทหารเปิดโจมตีทางอากาศและปืนใหญ่มากกว่า 120 ครั้ง ในหลายพื้นที่ทั่วประเทศ มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 81 คน บาดเจ็บกว่า 120 คน
ขณะนี้ยังไม่มีท่าทีของนายอันวาร์ ต่อการกระทำของรัฐบาลเมียน หลังจากการพบกับผู้นำเมียนมาในไทยแล้ว แต่หากย้อนกลับไปตลอดหลายปีมานี้ นายอันวาร์มีท่าทีหนักแน่นต่อการรับมือกับทหารเมียนมา เมื่อปลายปีที่แล้ว ขณะที่เดินทางเยือนไทยเป็นครั้งแรกตั้งแต่รับตำแหน่งนายกรัฐมนตรี เขาเคยเสนอแนวคิดว่าอาเซียนควรสกัดทิ้งเมียนมาทิ้งไปก่อนในเวลานี้ แทนที่จะให้วิกฤติในเมียนมาขัดขวางรบกวนการรวมกลุ่มของอาเซียน เมื่อช่วงที่อาเซียนรับเมียนมาเข้าร่วมกลุ่มเมื่อปี 2540 ก็กลายเป็นประเด็นรบกวนอาเซียนมาตั้งแต่นั้น นโยบายปฏิสัมพันธ์เชิงสร้างสรรค์ ถูกตั้งคำถามถึงประสิทธิภาพในการสร้างสรรค์ประชาคม
จนถึงการรัฐประหารปี 2564 รัฐบาลเมียนมา ปฏิเสธที่จะทำตามฉันทามติ 5 ข้อของอาเซียน ทำให้ผู้นำถูกระงับการเข้าร่วมการประชุมระดับสูงของกลุ่ม
สำหรับนายอันวาร์ผู้ซึ่งเคยยื่นคำขาดว่ารัฐบาลเมียนมาจะต้องยุติการทำร้ายประชาชนของตนเอง เคยเสนอให้อาเซียนกำหนดสถานะเมียนมาเป็นความสัมพันธ์อย่างไม่เป็นทางการเท่านั้น แต่ในครั้งนี้ในฐานะนายกรัฐมนตรี เขายังไม่ได้บอกชัดเจนว่าการสกัดเมียนมาออกไปก่อนนั้นเป็นเช่นใด สถานะเมียนมาจะเปลี่ยนไปอย่างไร เงื่อนไขต่างๆ มีอะไรอีกบ้าง เมื่อมาถึงเวลาที่ประเด็นเมียนมากำลังท้าทายอาเซียนอีกครั้ง อีกไม่นานเราอาจจะได้รับรู้ว่าคำว่าสกัดทิ้งเมียนมาของเขานั้นมีความหมายว่าอย่างไร.-สำนักข่าวไทย
