21 ก.ค. – วันพุธนี้เราจะได้เห็นบทบาทสำคัญอีกด้านของศาลโลก ครั้งนี้ไม่ใช่การต่อสู้ในข้อพิพาทใดๆ แต่เป็นการต่อสู้โลกร้อน
ผ่านมาครึ่งปีเห็นได้ชัดวิกฤติโลกร้อนรุนแรงสาหัสขึ้น จากตัวเลขสถิติภัยร้ายที่เกิดขึ้นจากน้ำมือมนุษย์ ขณะนี้หลายประเทศที่เสี่ยงสูงฝากความหวังไว้กับหลักทางกฎหมายเพื่อต่อสู้โลกร้อน ด้วยการเข้าพึ่งศาลโลก สภาพร้านอาหาร หนึ่งในธุรกิจท้องถิ่น พังครืนไปกับน้ำหลาก
เจ้าของร้านฝ่านาทีวิกฤติที่กระแสน้ำเอ่อขึ้นถึง ต้องใช้สติไขว่คว้ายึดเหนี่ยวจนรอดชีวิตมาได้ แต่ยังทำใจไม่ได้กับการสูญเสียสิ่งลงมือลงแรงมา 10 ปี เจ้าของร้านโชคดีกว่าชาวเมืองอีก 2 คนที่เสียชีวิตในเมืองคา-พยอง เมืองตากอากาศที่อวดความสวยงามของธรรมชาติ ที่ขณะนี้ถูกอาบไปด้วยโคลน จากฝนที่เทกระหน่ำซัดลงมาเมื่อวานนี้ ทั่วเกาหลีใต้มีผู้เสียชีวิตรวม 18 คน และสูญหายอีก 9 คน
ที่เมืองซูไห่ มณฑลกวางตุ้ง เมฆดำคืบคลานเข้าปกคลุม เมื่อไต้ฝุ่นวิภาเคลื่อนตัวขึ้นฝั่งจีน คาดว่าพายุจะมุ่งหน้าต่อไปขึ้นฝั่งเวียดนาม ที่จังหวัดท้ายบิ่ญ ในวันพรุ่งนี้ แต่อิทธิพลโดยอ้อมของพายุได้ก่อโศกนาฏกรรม ที่อ่าวฮาลอง เรือท่องเที่ยวถูกพายุพัดจมเสียชีวิต 38 คน
หลักฐานทางวิทยาศาสตร์ชี้ชัดถึงภาวะโลกร้อน ทำให้โลกผจญพายุรุนแรงด้วยปริมาณฝนหนักหน่วงยิ่งขึ้นในทุกๆ ปี ปีนี้ผ่านมาครึ่งทางหลายภูมิภาคประสบภัยด้วยเหตุที่อุณหภูมิที่ร้อนขึ้น ความชื้นสะสมในท้องฟ้ามากขึ้น กลั่นตัวลงเป็นฝน จึงมีอานุภาพทำลายล้างมากขึ้นไปด้วย ทุกคนบนโลกจึงไม่อาจบอกปัดการต่อสู้กับภาวะโลกร้อน ในวันพุธนี้ ศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ หรือ ไอซีเจ มีกำหนดที่จะออกคำแนะนำทางกฎหมายว่าด้วยพันธผูกพันทางกฎหมายของประเทศต่างๆ เกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
แม้บทบาทของศาลโลกครั้งนี้เป็นคำแนะนำที่ไม่มีผลผูกมัดทางกฎหมาย แต่จะมีความสำคัญมากตรงที่สามารถนำไปใช้ในการตีความกฎหมายระหว่างประเทศ การสร้างบรรทัดฐานทางกฎหมายใหม่ๆ เพื่อแก้ไขปัญหาความขัดแย้งได้ คำแนะนำด้านโลกร้อนนี้ เป็นการวินิจฉัยครอบคลุมกฎหมายสิทธิมนุษยชน กฎบัตรสหประชาชาติ กฎหมายทะเล และกฎหมายสิ่งแวดล้อมระหว่างประเทศ
นอกจากฟ้าฝนและอุทกภัยแล้ว โลกร้อนยังมาในรูปสภาพอากาศรุนแรง ไม่ว่าจะเป็นคลื่นความร้อนที่มาเร็วขึ้น รุนแรงขึ้น และยาวนานขึ้น เมืองหนาวในซีกโลกเหนือเผชิญความร้อนที่ทำลายสถิติ
ขณะเดียวกันโลกร้อนทำให้ภาวะภัยแล้งหนักหน่วงยิ่งขึ้น ในประเทศที่พึ่งพาเกษตรกรรมและปศุสัตว์ ทำให้เกิดภาวะหิวโหยตามมา เมื่อความร้อนสูง โอกาสไฟป่าก็สูงขึ้น ฤดูไฟป่าในหลายประเทศมาเร็วขึ้น เผาผลาญในอัตราสูงขั้นแม้แต่ในภูมิภาคที่หนาวเย็น ความร้อน ตามมาด้วยน้ำแข็งขั้วโลกละลาย ในอัตราเร่ง ทำให้ระดับน้ำทะเลยิ่งสูงขึ้นไป คุกคามชุมชนริมชายฝั่ง และประเทศหมู่เกาะ
จะสั่งนับวันนับคืนต่อไปไม่ได้ ประเทศต่างๆ เกือบร้อยประเทศ และองค์กรมากมายได้รวมตัวกันยื่นขอคำแนะนำทางกฎหมายของศาลโลก ซึ่งจะเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญตรงที่จะสร้างกรอบกฎหมายที่ชัดเจนว่าขอบเขตความรับผิดชอบของแต่ละประเทศอยู่ตรงไหน และผลพวงที่จะตามมาหากละเลย แม้จะไม่ผูกมัดทางกฎหมายโดยตรง แต่จะส่งผลต่อการกำหนดนโยบาย การเจรจาหรือฟ้องร้องดำเนินคดีผู้ก่อมลพิษในอนาคต.-สำนักข่าวไทย
