“ไซนัส” เกี่ยวข้องกับดวงตาอย่างไร การเป็น “ไซนัสอักเสบ” จะส่งผลให้เกิดภาวะตาบอดได้อย่างไร มีวิธีการป้องกันและรักษาอย่างไรได้บ้าง ?
🎯 ตรวจสอบข้อเท็จจริงและคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ รศ.นพ.ศักดิ์ชัย วงศกิตติรักษ์ ประธานวิชาการ ราชวิทยาลัยจักษุแพทย์แห่งประเทศไทย
คำว่า “ไซนัส” หมายถึง โพรงอากาศที่อยู่ภายในกระดูกบริเวณรอบ ๆ หรือใกล้เคียงกับจมูก มีอยู่ 4 กลุ่มใหญ่ ๆ ในแต่ละข้าง
ไซนัสที่ใหญ่ที่สุดอยู่ภายในกระดูกโหนกแก้ม (maxillary sinus) อีกกลุ่มหนึ่งมีอยู่หลายโพรง มีขนาดเล็ก และอยู่ระหว่างบริเวณโคนจมูก และหัวตาแต่ละข้าง (ethmoidal sinuses) ในกระดูกหน้าผากก็มีไซนัสภายใน (frontal sinus) และไซนัสที่อยู่ใต้ฐานกะโหลกศีรษะ (sphenoidal sinus) ด้วย
ไซนัสอักเสบ หมายถึงอะไร ?
เมื่อพูดถึง “ไซนัสอักเสบ” มักจะหมายถึงการอักเสบของเยื่อบุโพรงอากาศข้างจมูก ซึ่งอาจเป็นเพียงข้างเดียวหรือสองข้างก็ได้ มีทั้งการอักเสบติดเชื้อ และ/หรือ การอักเสบชนิดไม่ติดเชื้อก็ได้
ไซนัสอักเสบพบได้ในคนที่เป็นหวัดบ่อย เป็น ๆ หาย ๆ หรือคนที่มีโรคภูมิแพ้
นอกจากนี้ กรณีเด็กที่มีฟันบนผุ เชื้อโรคบริเวณฟันผุไปถึงรากฟัน ต่อเนื่องกับโพรงไซนัสของกระดูกบริเวณโหนกแก้ม อาจจะมีการคั่งค้างของสารคัดหลั่ง หรือแม้แต่เชื้อโรคที่อยู่บริเวณไซนัส จะทำให้เกิดไซนัสอักเสบได้
ในคนที่ “ไซนัสอักเสบ” มักจะมีอาการปวดตื้อ ๆ ถ้าเป็นไซนัสบริเวณกระดูกโหนกแก้ม ก็จะปวดบริเวณโหนกแก้ม
ถ้าเป็นไซนัสอักเสบบริเวณกระดูกที่อยู่ระหว่างตา 2 ข้าง หรือบริเวณหน้าผาก ก็จะรู้สึกปวด ๆ ตื้อ ๆ ตึง ๆ บริเวณนั้น หรือบางคนมีน้ำมูกหยดลงบริเวณคอเป็นระยะ ๆ
ไซนัสอักเสบ ส่งผลกับดวงตาอย่างไร ?
เชื้อโรคที่ทำให้เกิดไซนัสอักเสบมีโอกาสทะลุเข้าไปบริเวณกระดูกเบ้าตา ช่องเบ้าตา ซึ่งเป็นที่อยู่ของลูกตา ทำอันตรายเส้นประสาทที่มาเลี้ยงลูกตา ไม่ว่าจะเป็นเส้นที่เกี่ยวกับการมองเห็น หรือเส้นที่เกี่ยวกับการกลอกลูกตา ก็อาจทำให้เกิดภาวะตาบอดขึ้นมาอย่างเฉียบพลันได้
การสูญเสียดวงตาจากไซนัสอักเสบ ถือเป็นภาวะแทรกซ้อนที่มีความรุนแรงสูง โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยงที่อาจมีต้นเหตุมาจากเรื่องฟันผุ รวมทั้งในผู้ใหญ่ที่มีควาเสี่ยงติดเชื้อสูง เช่น ผู้ป่วยเบาหวานยิ่งต้องระมัดระวัง ถ้ามีอาการผิดปกติกับดวงตากรณีนี้ต้องรีบไปพบแพทย์หรือปรึกษาจักษุแพทย์ เพราะการอักเสบบริเวณโพรงกระดูกเบ้าตา ซึ่งเป็นภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงอย่างหนึ่งของคนที่เป็นไซนัสอักเสบ
รู้ได้อย่างไรว่า ไซนัสอักเสบกำลังส่งผลกับดวงตา
ในคนที่มีไซนัสอักเสบ มีอาการปวดบริเวณรอบดวงตา และรู้สึกเหมือนตา 2 ข้างไม่เท่ากัน มีลักษะปูด โปน มองเห็นภาพซ้อน กลอกตาได้ไม่สุด การมองเห็นภาพลดลง ก็อาจเป็นอาการที่บอกได้ว่าเกิดการอักเสบบริเวณกระดูกเบ้าตา ถ้ารุนแรงไปกระทบเส้นประสาทเกี่ยวกับการมองเห็น อาจทำให้สูญเสียดวงตา ถ้าไม่สามารถควบคุมการติดเชื้อบริเวณดวงตาได้ ก็อาจถึงขั้นต้องกวักเบ้าตาออกก็เป็นไปได้
เมื่อเป็นไซนัสอักเสบ โดยทั่วไปเชื้อโรคที่เข้าบริเวณเบ้าตาอาจใช้เวลาช่วงไม่กี่วัน ก็อาจทำให้เกิดการอักเสบรุนแรงบริเวณดวงตา
ป้องกันตาบอดจากไซนัสอักเสบ
ในคนที่มีความเสี่ยงจะเป็นไซนัสอักเสบ ไม่ว่าคนที่เป็นภูมิแพ้หรือฟันผุ ถ้ามีอาการผิดปกติของไซนัส ควรได้รับการรักษา เพราะการให้ยาฆ่าเชื้อและระบายหนองบริเวณโพรงเบ้าตา จะช่วยลดโอกาสสูญเสียดวงตาได้
การรักษาและลดปัญหาไซนัสอักเสบ นอกจากช่วยให้อาการคัดจมูก น้ำมูกไหล และปวดบริเวณใบหน้าดีขึ้นแล้ว ยังลดความเสี่ยงการเกิดภาวะตาบอดได้
สัมภาษณ์โดย พีรพล อนุตรโสตถิ์
เรียบเรียงโดย คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล
ดูเพิ่มเติมรายการ ชัวร์ก่อนแชร์ FACTSHEET : ไซนัสอักเสบทำให้ตาบอด
หากได้รับอะไรมา อย่าเพิ่งแชร์ต่อ ส่งมาตรวจสอบกับ “ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์”
LINE :: @SureAndShare หรือคลิก http://line.sure.guru
FB :: https://www.facebook.com/SureAndShare
YouTube :: https://www.youtube.com/@SureAndShare
Twitter :: https://www.twitter.com/SureAndShare
IG :: https://instagram.com/SureAndShare
Website :: http://www.ชัวร์ก่อนแชร์.com
TikTok :: https://www.tiktok.com/@sureandshare
สมัครรับฟรี ชัวร์ก่อนแชร์ Newsletter ส่งถึงกล่องอีเมลของคุณทุกสัปดาห์ :: https://i.sure.guru/sureandshareNewsletter