ชัวร์ก่อนแชร์ : หลากหลายสรรพคุณของใบมะยม จริงหรือ ?

สื่อสังคมออนไลน์มีการแชร์หลากหลายสรรพคุณของใบมะยม ทั้งช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด ไปจนถึงรักษามะเร็ง จริงหรือ ?

🎯 ตรวจสอบข้อเท็จจริงและคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ รศ.ดร.ภกญ.ศวิตา จิวจินดา ภาควิชาอาหารเคมี คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

โดยภาพรวม “ใบมะยม” ส่วนใหญ่จะเป็นการศึกษาในหลอดทดลองและสัตว์ทดลอง จากการสืบค้นข้อมูลยังไม่มีการศึกษาในมนุษย์เลย จึงยังไม่สามารถรับรองฤทธิ์ของใบมะยมได้ 100 เปอร์เซ็นต์

การดื่ม “ใบมะยมสดปั่น” ช่วยรักษามะเร็งได้ จริงหรือ ?

จากการสืบค้นข้อมูลงานวิจัยเกี่ยวกับฤทธิ์ต้านมะเร็งของใบมะยม พบว่าไม่มีการศึกษาใดที่เกี่ยวข้องกับฤทธิ์ต้านมะเร็ง และการดื่มใบมะยมสดปั่นเป็นการใช้ส่วนตัวของผู้ที่ใช้สมุนไพร

ใบมะยมต้มกับน้ำเปล่า ใช้ดื่มและอาบ แก้ไข้ออกผื่น หัด อีสุกอีใส จริงหรือ ?

ใบมะยมเป็นหนึ่งในสมุนไพรที่อยู่ใน “ตำรับยาเขียว” ซึ่งเป็นตำรับยาที่อยู่ในองค์ความรู้แพทย์แผนไทยโบราณ

ใน “ตำรับยาเขียว” ใช้ใบไม้หลายชนิด และนิยมใช้ยาเขียวในเด็กที่มีอาการไข้ออกผื่น หัด อีสุกอีใส (ทั้งกินและทา)

“ใบ” ในตำรับยาเขียวส่วนใหญ่จะเป็นยาฤทธิ์ “เย็น” เมื่อนำมาชโลมที่ผิวทำให้เหมือนผิวมีความเย็น และช่วยเรื่องไข้ออกผื่นได้

สำหรับ “โรคอีสุกอีใส” จะชโลมในแผลที่ยังไม่แตก ถ้าสมมุติว่าแผลแตกแล้วอาจจะเกิดการติดเชื้อได้

โรคหัด (Measles หรือ Rubeola) เกิดจากเชื้อไวรัสรูบิโอลา (Rubeola virus) พบมากในน้ำลายของผู้เป็นโรคหัด ติดต่อได้ง่ายและรวดเร็วมาก โดยการไอ จาม หายใจรดกัน หรือใช้สิ่งของร่วมกัน ยาเขียวไม่สามารถยับยั้งเชื้อไวรัสชนิดนี้ได้

โรคอีสุกอีใส (Chickenpox)เป็นโรคติดต่อผ่านทางลมหายใจ ไอ จาม การสัมผัสกับผู้ป่วยหรือใช้สิ่งของร่วมกัน เกิดจากเชื้อไวรัสวาริเซลลา(Varicella virus) สามารถเป็นได้ทุกเพศทุกวัย ยาเขียวไม่สามารถยับยั้งเชื้อไวรัสชนิดนี้ได้

“ยาเขียว” ที่นำมาใช้กับไข้ออกผื่น ออกหัด อีสุกอีใส เพราะว่าฤทธิ์ “เย็น” ของตัวยาทำให้บรรเทาอาการได้

ใบมะยมช่วยบำรุงตับอ่อนได้ดี ทำให้ร่างกายลดและควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ ?

การลดระดับน้ำตาลในเลือดของใบมะยมจะไม่ใช่เป็นเพราะว่าบำรุงตับอ่อน แต่เป็นเพราะไปยับยั้งการทำงานของฤทธิ์เอนไซม์แอลฟา-กลูโคซิเดส (Alpha-glucosidase) ในลำไส้ ที่จะช่วยลดการดูดซึมน้ำตาลเข้าสู่ลำไส้ ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดลดลง ซึ่งเป็นการทดลองในหลอดทดลอง

เรื่องนี้มีการทดลองในหนู แต่การศึกษาในมนุษย์ยังไม่มีรายงาน ซึ่งร่างกายของหนูกับร่างกายของมนุษย์มีความแตกต่างกัน ฉะนั้นควรรอผลการศึกษาสารสกัดใบมะยมลดระดับน้ำตาลในเลือดของมนุษย์ก่อนจะเหมาะสมกว่า

ผู้ป่วยเบาหวานต้องการกินสมุนไพร เพื่อช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด ควรทำอย่างไร ?

สิ่งสำคัญสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน คือการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกินอาหาร ควบคุมปริมาณอาหารประเภทแป้งและเครื่องดื่มที่มีน้ำตาล และเน้นกินอาหารที่มีดัชนีน้ำตาลต่ำ เช่น ข้าวกล้อง ธัญพืช หรือผักใบเขียวต่าง ๆ ถ้าผู้ป่วยเบาหวานมีน้ำหนักเกินเกณฑ์ก็ควรจะต้องลดน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ ซึ่งจะเป็นการดูแลในระยะยาวมากกว่าที่จะมาพึ่งยาสมุนไพร

ใบมะยมมีสารต้านอนุมูอิสระ ช่วยชะลอวัย จริงหรือ ?

ใบมะยมมีพฤกษเคมีที่สำคัญหลายชนิด เช่น สารโพลีฟีนอล (Polyphenols) สารฟลาโวนอยด์ (Flavonoid) สารแทนนิน (Tannin) ต่าง ๆ ซึ่งมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant) จริง

ใบมะยมมีโครเมียมมาก ช่วยบำรุงตับอ่อน ?

จากการสืบค้นข้อมูล ในใบมะยมยังไม่มีระดับโครเมียม

แหล่งของโครเมียมที่พบได้จากอาหารในธรรมชาติ ได้แก่ ไข่แดง เนื้อสัตว์ และธัญพืชที่ไม่ได้ขัดสี ซึ่งโครเมียมในผู้ป่วยเบาหวานประเภทที่ 2 จะพบว่าระดับโครเมียมในร่างกายของเขาต่ำ ก็เลยมีคนนิยมนำโครเมียมมากินเป็นอาหารเสริม

จากแนวทางการรักษาของสมาคมโรคเบาหวานสหรัฐอเมริกา ยังไม่แนะนำให้กินโครเมียมเสริมในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 เพราะว่าข้อมูลหรือหลักฐานงานวิจัยยังไม่เพียงพอ

สรุปว่าเรื่องหลากหลายสรรพคุณของใบมะยมที่แชร์กัน “ยังไม่ควรแชร์ต่อ” เพราะมีบางข้อมูลที่แชร์มายังไม่มีการศึกษาฤทธิ์ในทางวิทยาศาสตร์ ก็อาจจะทำให้เข้าใจผิดได้

การศึกษาข้อมูลอย่างครบถ้วน มีส่วนช่วยให้กินสมุนไพรได้อย่างปลอดภัย

สัมภาษณ์โดย ณัฐี วัฒนกูล

เขียนและเรียบเรียงโดย คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

ดูเพิ่มเติมรายการ ชัวร์ก่อนแชร์ : หลากหลายสรรพคุณของใบมะยม จริงหรือ ?