ชัวร์ก่อนแชร์ KEYWORD : SASAENG ? — แฟนคลับตัวยง คลั่งรักจนเกินเหตุ !

คำยอดฮิตบนสื่อสังคมออนไลน์ที่ใช้เรียกแฟนคลับที่คลั่งไคล้ศิลปินจนเกินเหตุ เป็นพฤติกรรมที่ส่งผลกระทบต่อความปลอดภัย และสุขภาพจิตของศิลปิน ?

🎯 ตรวจสอบข้อเท็จจริงและคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ อาจารย์ธาม เชื้อสถาปนศิริ อาจารย์ประจำสถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว มหาวิทยาลัยมหิดล

SASAENG เป็นคำศัพท์ในอุตสาหกรรมบันเทิงของเกาหลีใต้

คำว่า “SA” มาจากคำว่า “ส่วนตัว”

คำว่า “SAENG” มาจากคำว่า “ชีวิต”

กลุ่มแฟนคลับที่ชื่นชม ชื่นชอบนักร้อง ดารา ศิลปิน แต่ว่าระดับของการชื่นชม ชื่นชอบ ถึงขั้นรุกล้ำ คุกคาม หมกมุ่น ทำให้ชีวิตศิลปินหรือบุคคลสาธารณะไม่สามารถดำเนินไปได้อย่างปกติ ทำให้รู้สึกถึงความไม่ปลอดภัย

ระดับความรุนแรงของพฤติกรรม “SASAENG”

ระดับความรุนแรงของพฤติกรรม “SASAENG” มีดังนี้

ระดับที่ 1 เริ่มรุกล้ำข้อมูลส่วนตัวของศิลปิน เช่น รู้ตารางงานและข้อมูลส่วนตัวของศิลปินต่าง ๆ

ระดับที่ 2 เริ่มติดตามอย่างหมกมุ่น เช่น ตามศิลปินทางออนไลน์ และออนไซต์หลาย ๆ สถานที่

ระดับที่ 3 เริ่มแอบถ่ายศิลปินทุกช่วงเวลาที่ดำเนินชีวิตตามปกติ เพื่อเก็บไว้ดูส่วนตัว

ระดับที่ 4 เริ่มส่งของขวัญหรือข้อความเชิงคุกคามศิลปิน

ระดับที่ 5 เริ่มเข้าใกล้ศิลปินโดยเปิดเผยตัวตน

ปัจจัยที่ทำให้พบ SASAENG เพิ่มมากขึ้น

เกิดจากการเสพสื่อที่เรียกว่า Parasocial Relationship คือ ความสัมพันธ์แบบข้างเดียว ที่ทึกทักเอาเองว่าตัวเองมีความผูกพันส่วนตัวกับบุคคลที่มีชื่อเสียง

“para” แปลว่า ข้างเดียว ทำให้คนติดกับดักความสัมพันธ์ที่ก่อให้เกิดความวิตกกังวล ซึมเศร้า เหงา โดดเดี่ยว เพราะในความเป็นจริง ศิลปินไม่ได้มีความสัมพันธ์ตอบกลับมาเป็น 2 ทาง

ดังนั้น ควรติดตามศิลปิน นักกีฬา และ/หรือ บุคคลที่มีชื่อเสียงจาก “ผลงาน” มากกว่า เพื่อทำให้ตัวเราดีขึ้น ได้พัฒนา และเป็นแรงบันดาลใจด้วย

มีข้อมูลจาก spacebar.th เพิ่มเติมเกี่วกับ SASAENG ดังนี้

คำว่า ‘ซาแซง’ มาจากภาษาเกาหลี มีรากศัพท์จากคำว่า ‘ซา’ (사) ที่แปลว่า ‘ส่วนตัว’ และ ‘แซง’ (생) ที่แปลว่า ‘ชีวิต’ เมื่อนำคำสองคำมารวมกันแล้วหมายถึง ‘ชีวิตส่วนตัว’

ในวงการบันเทิงเกาหลีจึงให้คำจำกัดความของ ‘ซาแซง’ ว่าหมายถึงแฟนคลับที่หลงใหลในตัวศิลปินอย่างมากจนถึงขั้นล้ำเส้นความเป็นส่วนตัวของศิลปิน 

ลักษณะ “พฤติกรรม” ของซาแซง มีหลายอย่าง เช่น

1. สืบค้นชีวิตส่วนตัว มักจะสืบหาข้อมูลส่วนตัว เช่น ที่อยู่ เบอร์โทรศัพท์ ตารางงาน หรือแม้แต่ข้อมูลครอบครัวของศิลปิน 
2. ติดตามไปทุกที่ เมื่อรู้ตารางงานแล้วซาแซงจะติดตามศิลปินไปทุกที่ ไม่ว่าจะเป็นบ้าน ที่ทำงาน สนามบิน หรือสถานที่ส่วนตัว 
3. มากกว่าความรักคือการอยากรู้ทุกการเคลื่อนไหว เช่น แอบติดตั้งกล้องวงจรปิดในโรงแรมที่ศิลปินพัก ซื้อข้อมูลเที่ยวบิน หรือแอบบุกรุกบ้าน 
4. ความคลั่งรักเกินขอบเขต พฤติกรรมของซาแซงส่วนใหญ่เกิดจากความรักหรือความคลั่งไคล้ที่เกินขอบเขต โดยเชื่อว่าการเข้าใกล้ศิลปินในลักษณะนี้จะทำให้ตนเองมีความสัมพันธ์กับศิลปินมากขึ้นหรือทำให้ศิลปินจำตนได้ 

นอกจาก SASAENG แล้ว มีคำว่า สตอล์กเกอร์ (Stalker) 

คำว่า “สตอล์กเกอร์” มาจากภาษาอังกฤษ มีความหมายว่า “ผู้ติดตาม หรือ สะกดรอย”

ในความหมายทั่วไปสตอล์กเกอร์คือผู้ที่เฝ้าติดตามบุคคลอื่นโดยที่อีกฝ่ายไม่ยินยอม หรือกระทำการที่ก่อให้เกิดความหวาดกลัวหรือรู้สึกไม่ปลอดภัย 

ลักษณะ “พฤติกรรม” ของสตอล์กเกอร์ 

1. สะกดรอยตามแบบผิดกฎหมาย มักสะกดรอยตามเป้าหมายไม่ว่าจะเป็นคนดังหรือคนทั่วไปโดยไม่ได้รับการยินยอมจากผู้ถูกติดตาม 
2. ข่มขู่และก่อกวน สตอล์กเกอร์มักแสดงตนให้รู้ว่ามีอยู่แต่ไม่ปรากฏตัวให้เห็น เช่น ส่งข้อความข่มขู่ โทรศัพท์คุกคาม หรือปรากฏตัวในสถานที่ที่เป้าหมายอยู่เพื่อสร้างความหวั่นกลัว 
3. มีพฤติกรรมที่ก้าวร้าว ในบางครั้งสตอล์กเกอร์อาจลงมือทำร้ายร่างกายหรือทรัพย์สินของเป้าหมาย 
4. แรงจูงใจ มาจากความหลงใหลส่วนตัว ความรักที่ไม่สมหวัง หรือความตั้งใจที่จะควบคุมเป้าหมาย 

แม้ว่าทั้งซาแซงและสตอล์กเกอร์จะมีพฤติกรรมที่ละเมิดความเป็นส่วนตัวเหมือนกันแต่กลับมีแรงจูงใจและเป้าหมายที่แตกต่างกันอย่างชัดเจน

อย่างไรก็ตาม พฤติกรรมทั้งสองลักษณะล้วนแล้วแต่สร้างความอันตรายต่อบุคคลอื่นและสมควรได้รับการจัดการอย่างจริงจัง ไม่ว่าศิลปิน คนดัง หรือใครก็ตาม ไม่มีใครสมควรได้รับความหวาดกลัวจากการถูกติดตามคุกคามและการใช้ความรุนแรงที่เกิดจากความรักอันเกินขอบเขต  

หากใครที่อ่านแล้วรู้สึกว่าตนเองเข้าข่ายการเป็นซาแซงหรือสตอล์กเกอร์โดยไม่รู้ตัว ลองปรับจูนความคิดและพฤติกรรมของตัวเองสักนิด ก่อนที่จะสายเกินแก้ เพราะหากผู้ที่ถูกคุกคามรู้สึกไม่ปลอดภัยและรวบรวมหลักฐานดำเนินคดีสุดท้ายจะแก้ไขอะไรไม่ได้และจะกลายเป็นผู้มีคดีติดตัวในที่สุด

การเคารพความเป็นส่วนตัวของผู้อื่น และแสดงความรักอย่างเหมาะสม เป็นสิ่งสำคัญที่ทุกคนควรตระหนัก

สัมภาษณ์โดย จิรัชยา นวลนิ่มน้อย และ จิราภา อ่อนเกลี้ยง

เรียบเรียงโดย คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

ดูเพิ่มเติมรายการ ชัวร์ก่อนแชร์ KEYWORD : SASAENG ? — แฟนคลับตัวยง คลั่งรักจนเกินเหตุ !