DPM สารก่อมะเร็งจากเครื่องยนต์ดีเซล

07 กุมภาพันธ์ 2568
แปลและเรียบเรียงบทความโดย: อดิศร สุขสมอรรถ
ตรวจทานและพิสูจน์อักษร : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

เมื่อปี 2012 สถาบันการวิจัยมะเร็งนานาชาติ (International. Agency for Research on Cancer) หรือ IARC หน่วยงานในสังกัดองค์การอนามัยโลก (WHO) ประกาศให้ไอเสียจากเครื่องยนต์ดีเซล (Diesel Engine Exhaust) เป็นสารก่อมะเร็งในมนุษย์ประเภทที่ 1 (Carcinogenic to humans Group 1) เนื่องจากมีหลักฐานการเพิ่มความเสี่ยงการป่วยเป็นโรคมะเร็งปอด รวมถึงสาเหตุการเกิดโรคอื่น ๆ เช่น โรคหอบหืด และการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร

ในไอเสียเครื่องยนต์ดีเซล มีอนุภาคที่เรียกว่า อนุภาคฝุ่นละอองดีเซล (Diesel Particulate Matter หรือ DPM) โดยส่วนใหญ่มีขนาดเล็กถึง 100 นาโนเมตร เรียกว่าอนุภาคละเอียดมาก (UFP) หรือเทียบเท่า PM0.1

เนื่องจากมีขนาดเล็ก อนุภาค DPM จึงลอยอยู่ในอากาศได้เป็นเวลานานและแทรกซึมระบบทางเดินหายใจและเข้าไปในปอดส่วนลึกได้

DPM จะทำการแทรกแซง DNA ทำให้เซลล์เม็ดเลือดเกิดการกลายพันธุ์ จนเป็นสาเหตุของการเกิดเซลล์มะเร็ง

พื้นผิวที่ขรุขระของอนุภาค DPM ทำให้จับกับสารพิษอื่น ๆ ในสิ่งแวดล้อมได้ง่าย เพิ่มอันตรายจากการสูดดมอนุภาคอีกด้วย

หนึ่งในสารพิษที่อยู่ในไอเสียเครื่องยนต์ดีเซลยังรวมถึง โพลีไซคลิก อะโรมาติก ไฮโดรคาร์บอน (Polycyclic aromatic hydrocarbon หรือ PAH) อนุภาคคาร์บอนละเอียดที่เป็นอันตราย เมื่อสูดดมเข้าไปจะกระตุ้นเส้นประสาทในปอด ทำให้เกิดอาการไอ หายใจมีเสียงหวีด และหายใจถี่

แหล่งกำเนิดอนุภาค DPM มาจากเครื่องยนต์ดีเซล ทั้งจาก รถยนต์ รถบรรทุก หัวรถจักร เรือเดินทะเล และเครื่องกำเนิดไฟฟ้า

สถานที่พบอนุภาค DPM ได้บ่อยคือ โรงงาน ไซต์ก่อสร้าง เหมืองใต้ดิน และอุโมงค์ ที่มีการใช้งานเครื่องยนต์ดีเซลและมีการระบายอากาศไม่เหมาะสม

ในบางประเทศได้กำหนดวาระการหยุดใช้รถยนต์ดีเซล หลายเมืองในยุโรปได้ออกระเบียบจำกัดการใช้รถยนต์ดีเซลเพื่อป้องกันปัญหาสุขภาพที่เกิดจากไอเสียเครื่องยนต์ดีเซลและอนุภาค DPM

ข้อมูลอ้างอิง :

https://en.wikipedia.org/wiki/Diesel_exhaust
https://pinssar.com.au/news/beginners-guide-diesel-particulate-matter/
https://www.epa.gov/ejscreen/ejscreen-indicators-overview-diesel-particulate-matter