ชัวร์ก่อนแชร์ : “การนวด” ทำให้ตายได้ไหม ?

“การนวด” ถือเป็นวิธีบำบัดที่ได้รับความนิยมทั่วโลก โดยเฉพาะในประเทศไทย การนวดไม่เพียงช่วยผ่อนคลายร่างกายและจิตใจ แต่ยังส่งเสริมสุขภาพในหลายด้าน เช่น การลดอาการปวดกล้ามเนื้อ เพิ่มการไหลเวียนเลือด และบรรเทาความเครียด

อย่างไรก็ตาม หลายคนอาจสงสัยว่า “การนวดมีความเสี่ยงถึงขั้นทำให้เสียชีวิตได้หรือไม่?” อนุสาขากระดูกสันหลัง ราชวิทยาลัยออร์โธปิดิกส์แห่งประเทศไทย มีคำแนะนำดังต่อไปนี้

“การนวด” ทำให้ตายได้ไหม ?

คำตอบคือ มีความเป็นไปได้ในบางกรณี ซึ่งโดยมากเกิดจากภาวะ/โรคของระบบหลอดเลือด หรือระบบประสาท (โดยเฉพาะไขสันหลัง) ที่มีอยู่ก่อนแล้ว ทั้งนี้คือไม่ได้เสียชีวิตโดยตรงจากการนวด แต่อาการแย่ลงจากการนวดที่ไม่เหมาะสมกับโรคหรือภาวะที่เป็นอยู่ ซึ่งบางคนอาจจะไม่รู้ตัวเลย หากไม่ได้รับการตรวจวินิจฉัยจากแพทย์มาก่อน

โดยทั่วไปจึงแนะนำว่า หากมีโรคและภาวะดังต่อไปนี้ ควรหลีกเลี่ยงการนวด เนื่องจากมีโอกาสเกิดอันตรายได้ภายหลังการนวด

1. โรคที่เกี่ยวข้องกับกระดูกและข้อ เช่น

โรคหมอนรองกระดูกเคลื่อน (Herniated Disc) เนื่องจาก การกดหรือดัดแรง ๆ อาจเพิ่มแรงกดทับต่อเส้นประสาท ทำให้อาการปวดหรืออาการอ่อนแรงนั้นแย่ลง

โรคกระดูกพรุน (Osteoporosis) ผู้ป่วยโรคกระดูกพรุนอาจเสี่ยงต่อการแตกหักของกระดูก หากถูกกดหรือดัดแรง

โรคข้อต่อกระดูกคอหลวม (C1/2 Instability) หรือโรคหินปูนพอกเส้นเอ็น (Ossified Posterior Longitudinal Ligament: OPLL) ที่ไม่แสดงอาการ เสี่ยงต่อการเกิดภาวะไขสันหลังถูกกดทับ

โรคกระดูกสันหลังติดเชื้อ (Spinal Infection) เช่น การติดเชื้อวัณโรคในกระดูกสันหลัง

2. โรคที่เกี่ยวข้องกับหลอดเลือด เช่น

การตีบของหลอดเลือดคอ (Carotid Artery Stenosis) การนวด ดัด หรือกดบริเวณลำคอแรงเกินไป อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงสมองอุดตัน ทำให้สมองขาดเลือด (Stroke) และมีอาการของโรคตามมาได้

ภาวะลิ่มเลือดอุดกั้นที่ปอด หรือสมอง (Venous Thromboembolsim, VTE) เพราะการนวดบริเวณที่มีลิ่มเลือด หรือคราบไขมันในผนังหลอดเลือด (Plaque) อาจทำให้ลิ่มเลือด หรือคราบไขมันหลุดไปอุดกั้นหลอดเลือดสมอง (ทำให้เกิดอาการสมองขาดเลือด) หรือไปอุดกั้นหลอดเลือดที่ขั้วปอดทำให้ร่างกายขาดออกซิเจน อาจส่งผลรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้

3. โรคที่เกี่ยวข้องกับการกดทับของระบบประสาทส่วนคอ เช่น

ภาวะกดทับรากประสาทส่วนคอ (Cervical Radiculopathy) จะทำให้มีอาการปวดร้าวจากคอไปแขน อาจทำให้อาการกำเริบเป็นมากขึ้น หากถูกกดหรือดัดบริเวณที่เส้นประสาทถูกกดทับอยู่เดิม

ภาวะกดทับไขสันหลัง (Cervical Myelopathy) การดัดหรือกดคอแรง ๆ อาจเพิ่มการกดทับไขสันหลัง ทำให้เกิดอาการชา อ่อนแรง แขน มือ หรือขา หรือสูญเสียการควบคุมการขับถ่ายได้

บุคคลเหล่านี้ควรหลีกเลี่ยงการนวดซ้ำ ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางทันที และต้องระวังหลังเข้ารับการนวด

1. มีอาการปวดเฉียบพลันหรือรุนแรงบริเวณคอหรือหลัง

2. มีอาการชาหรืออ่อนแรงบริเวณแขนหรือขา ใช้งานมือได้ไม่ถนัด เดินลำบาก

3. สูญเสียการควบคุมการขับถ่าย

4. อาการเวียนศีรษะ อาเจียน เห็นภาพซ้อน ปากเบี้ยว หน้าเบี้ยว หรือหมดสติหลังจากการนวด

ข้อควรปฏิบัติในการนวดอย่างปลอดภัย

1. เลือกรับการนวดจากผู้เชี่ยวชาญ : ควรรับบริการนวดจากผู้ที่ได้รับการรับรองและมีประสบการณ์

2. แจ้งประวัติสุขภาพ : หากมีโรคประจำตัวหรืออาการผิดปกติ ควรแจ้งให้ผู้ให้บริการทราบก่อนเริ่มการนวด

3. หลีกเลี่ยงการนวดรุนแรง หรือมีการสะบัดอย่างรวดเร็ว : โดยเฉพาะในบริเวณสำคัญ เช่น คอ ที่มีหลอดเลือดหรือเส้นประสาทไขสันหลังอยู่

4. ปรึกษาแพทย์ก่อนเสมอ : หากมีภาวะสุขภาพที่อาจเสี่ยง เช่น โรคหัวใจ โรคหลอดเลือด หรือภาวะการตั้งครรภ์

5. หากภายหลังการนวดมีอาการผิดปกติดังที่ได้กล่าวไป ควรปรึกษาแพทย์เฉพาะทางทันที

สรุปการนวดทำให้ตายได้ไหม ?

การนวดที่เหมาะสมและปลอดภัยโดยผู้เชี่ยวชาญนั้นมีประโยชน์ แต่ในบางกรณี หากการนวดดำเนินการอย่างไม่เหมาะสม หรือผู้รับบริการมีโรคหรือภาวะที่เสี่ยงอยู่ก่อนแล้ว

การนวดอาจส่งผลกระทบร้ายแรงต่อสุขภาพ เช่น การกดทับเส้นประสาท หรือการฉีกขาดของหลอดเลือด ซึ่งอาจทำให้ถึงแก่ชีวิตได้ โดยเฉพาะจากภาวะแทรกซ้อนของอาการทางระบบประสาท หากมีข้อสงสัยควรปรึกษาแพทย์ เพื่อให้การนวดเป็นวิธีบำบัดที่ปลอดภัย