ชัวร์ก่อนแชร์: นวดข้อเท้า บรรเทาไมเกรน จริงหรือ?

19 ธันวาคม 2567
แปลและเรียบเรียงบทความ : อดิศร สุขสมอรรถ
ตรวจทานและพิสูจน์อักษร : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

ข้อมูลที่ถูกแชร์ :

มีคลิปวิดีโอข้อมูลเท็จเกี่ยวกับประสิทธิผลของการนวดเผยแพร่ทาง Facebook โดยอ้างว่า การกดนวดรอบ ๆ ตาตุ่มข้อเท้าทั้งด้านในและด้านนอก ช่วยบรรเทาอาการปวดหัวไมเกรนได้ เนื่องจากเส้นประสาทที่ข้อเท้าจะเชื่อมต่อไปยังเส้นประสาทที่บริเวณศีรษะ

บทสรุป :

1. ข้อมูลของแพทย์แผนปัจจุบัน ไม่มีหลักฐานยืนยันว่าการกดจุดที่ข้อเท้า ช่วยบรรเทาอาการป่วยศีรษะไมเกรนได้
2. มูลนิธิไมเกรนอเมริกาแนะนำให้การนวดหนังศีรษะเป็นหนึ่งในวิธีบรรเทาอาการไมเกรน จากการลดความเครียดของกล้ามเนื้อบริเวณศีรษะ

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

ไมเกรน เป็นโรคปวดศีรษะชนิดหนึ่งที่เกิดจากความผิดปกติระบบประสาทที่หลอดเลือดแดงบริเวณศีรษะ ซึ่งเป็นโรคเรื้อรังไม่หายขาด ซึ่งอาจจะเป็น ๆ หาย ๆ มีสาเหตุจากปัจจัยสิ่งแวดล้อมและพันธุกรรม ในผู้ใหญ่ ผู้หญิงเป็นมากกว่าผู้ชายประมาณ 2-3 เท่า

ปัจจัยที่ทำให้เกิดไมเกรน มีทั้ง ระดับฮอร์โมน ความเครียด ความเหนื่อยล้า สิ่งแวดล้อม อาหารและการใช้ยาบางชนิด

วิธีบรรเทาอาการไมเกรนได้แก่การใช้ยาระงับการปวดและยาแก้อาเจียน เช่น ยาพาราเซตามอล (Paracetamol) ยาทริปแทน (Triptans) และ ยาเออร์โกทามีน (Ergotamine)

ไม่มีหลักฐานว่าการกดจุดรักษาไมเกรนได้

วิธีการกดนวดรอบ ๆ ตาตุ่มข้อเท้าในวิดีโอ เป็นส่วนหนึ่งของการกดจุด (Acupressure) ซึ่งเป็นวิธีรักษาตามแนวทางของแพทย์แผนจีนซึ่งพัฒนามาจากการฝังเข็ม (Acupuncture) โดยปรับเปลี่ยนจากการฝังเข็มมาเป็นการใช้มือ ข้อศอก หรืออุปกรณ์ต่าง ๆ กดลงบนจุดที่ใช้ในการฝังเข็ม

อย่างไรก็ดี ตามข้อมูลของแพทย์แผนปัจจุบัน ไม่มีหลักฐานยืนยันว่าการกดจุดที่ข้อเท้า ช่วยบรรเทาอาการป่วยศีรษะไมเกรนได้

ข้อมูลจากเว็บไซต์ Office for Science and Society โดยมหาวิทยาลัยแม็คกีล ประเทศแคนาดา ระบุว่า การรักษาด้วยวิธีการนวดกดจุดตามฝ่ามือและฝ่าเท้าหรือ Reflexology ให้ผลที่ไม่ชัดเจน เนื่องจากมีการศึกษาในวงจำกัด และผลส่วนใหญ่มาจากความรู้สึกของผู้เข้ารับการบำบัดเป็นหลัก

การปริทัศน์ผลงานวิจัยเชิงทดลองแบบสุ่มและมีกลุ่มควบคุมหลายชิ้นเมื่อปี 2010 ไม่พบหลักฐานที่ชัดเจนว่า การนวดกดจุดตามฝ่ามือและฝ่าเท้ามีประโยชน์ต่อการรักษาโรค

ข้อมูลจากศูนย์การแพทย์ผสมผสานและสุขภาพองค์รวมแห่งชาติ (NCCIH) ได้วิเคราะห์ประสิทธิผลของการนวดจากรักษาโรคต่าง ๆ โดยพบว่าการรักษาอาการปวดศีรษะและไมเกรนด้วยการนวด มีการวิจัยในวงจำกัดและให้ผลลัพธ์ที่ไม่ต่อเนื่อง

มูลนิธิไมเกรนอเมริกา (American Migraine foundation) แนะนำให้การนวดหนังศีรษะเป็นหนึ่งในวิธีบรรเทาอาการไมเกรน จากการลดความเครียดของกล้ามเนื้อบริเวณศีรษะ

อย่างไรก็ดี ไม่มีข้อมูลใดระบุว่าการกดนวดข้อเท้า ช่วยลดอาการปวดศีรษะจากไมเกรนแต่อย่างใด

ข้อมูลอ้างอิง :

https://leadstories.com/hoax-alert/2023/03/fact-check-ankle-massage-does-is-not-a-proven-fix-for-migraines.html
https://www.nccih.nih.gov/health/providers/digest/massage-therapy-for-health-science
https://americanmigrainefoundation.org/resource-library/migraine-home-remedies/