ชัวร์ก่อนแชร์ FACTSHEET : ปวดหัวแบบคลัสเตอร์

4 พฤศจิกายน 2567 – ปวดศีรษะแบบคลัสเตอร์ คือ โรคแบบใด อาการเป็นอย่างไร ใครมีความเสี่ยงจะเป็น และหากเป็นแล้ว จะดูแลรักษาอย่างไร

ศูนย์ชัวร์ก่อนแชร์ ตรวจสอบกับ อ.นพ.ประกิต อนุกูลวิทยา อายุรแพทย์โรคระบบประสาท คลินิกโรคปวดศีรษะ สาขาวิชาประสาทวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย กรรมการชมรมศึกษาโรคปวดศีรษะ ภายใต้สมาคมประสาทวิทยาแห่งประเทศไทย

อาการปวดหัวแบบคลัสเตอร์ (Cluster Headache)

เป็นอาการปวดหัวรุนแรงข้างเดียวที่เกิดขึ้นเป็นช่วง ๆ ลักษณะเด่นคือ ปวดเหมือนมีอะไรทิ่มแทงในเบ้าตา หรือขมับข้างเดียว มักปวดมากจนทนไม่ไหว บางคนบอกว่าปวดรุนแรงกว่าไมเกรนเสียอีก

อาการ

ปวดหัวข้างเดียว: มักปวดรอบ ๆ ดวงตา ขมับ หรือหน้าผากข้างเดียว
ปวดรุนแรง: ปวดตุบ ๆ แปลบ ๆ เหมือนมีอะไรทิ่มแทง
ปวดเป็นชุด: อาจปวดวันละหลายครั้ง แต่ละครั้งนาน 15 นาที – 3 ชั่วโมง
มีอาการอื่นร่วมด้วย: เช่น
- ตาแดง น้ำตาไหล
- คัดจมูก น้ำมูกไหล
- เหงื่อออกที่หน้าผาก
- หนังตาตก
- รูม่านตาหด

สาเหตุ

ยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด แต่เชื่อว่าเกี่ยวข้องกับ

ความผิดปกติของสมองส่วนไฮโปทาลามัส: ซึ่งควบคุมการนอนหลับ การตื่น และจังหวะชีวภาพของร่างกาย
พันธุกรรม: พบว่ามีการถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้

ปัจจัยกระตุ้น

แอลกอฮอล์
บุหรี่
กลิ่นฉุน เช่น น้ำหอม ทินเนอร์ ควัน
การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ เช่น อากาศร้อน ขึ้นที่สูง
ความเครียด
การอดนอน

การรักษา

การรักษาในระยะเฉียบพลัน: เพื่อบรรเทาอาการปวด เช่น
- ออกซิเจน: สูดดมออกซิเจนความเข้มข้นสูง
- ยาฉีด: เช่น sumatriptan
- ยาพ่นจมูก: เช่น zolmitriptan
การรักษาเพื่อป้องกัน: เพื่อลดความถี่และความรุนแรงของการปวด เช่น
- ยา: เช่น verapamil, lithium, corticosteroids
- การผ่าตัด: ในบางกรณี เช่น การกระตุ้นเส้นประสาท การผ่าตัดทำลายเส้นประสาท