ชัวร์ก่อนแชร์: French Paradox สูตรอายุวัฒนะเพราะไวน์แดง จริงหรือ?

24 กันยายน 2567
แปลและเรียบเรียงบทความ : อดิศร สุขสมอรรถ
ตรวจทานและพิสูจน์อักษร : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

ข้อมูลที่ถูกแชร์ :

French Paradox เป็นปรากฏการณ์ความย้อนแย้งที่พบในประเทศฝรั่งเศส เพราะขณะที่ชาวฝรั่งเศสนิยมบริโภคอาหารที่มีไขมันอิ่มตัวสูง เช่น ซีส เนย ไข่แดง ไส้กรอก เบคอน และเนื้อแดง แต่กลับมีผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ (CHD) น้อยกว่าชาติอื่น ๆ

นำไปสู่ข้อสรุปว่า สาเหตุดังกล่าวมาจากพฤติกรรมการดื่มไวน์แดงของชาวฝรั่งเศส ซึ่งสารอาหารในไวน์แดงช่วยบำรุงหัวใจและลดความเสี่ยงการป่วยเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ แม้ชาวฝรั่งเศสจะนิยมบริโภคอาหารที่ส่งผลเสียต่อหัวใจในปริมาณมากก็ตาม จนการดื่มไวน์แดงเพื่อสุขภาพตามแนวคิด French Paradox ได้รับการเผยแพร่ไปทั่วโลกตลอด 30 ปีที่ผ่านมา

บทสรุป :

นักวิจัยอังกฤษพบว่า French Paradox อาจเกิดเพราะฝรั่งเศสรายงานผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจน้อยกว่าความเป็นจริง และชาวฝรั่งเศสในอดีตกินอาหารไขมันอิ่มตัวน้อยกว่าในปัจจุบัน ไม่ใช่ประโยชน์จากไวน์แดง

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

ต้นกำเนิดกระแส French Paradox

French Paradox เริ่มเป็นที่รู้จักในปี 1991 เมื่อ แซร์จ เรอโนด์ นักวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัยบอร์โด ประเทศฝรั่งเศส นำเสนอผลวิจัยที่พบว่า ปรากฏการณ์ French Paradox มีสาเหตุจากการที่ชาวฝรั่งเศสนิยมกินอาหารประเภท Mediterranean Diet ร่วมกับการดื่มไวน์แดงเป็นประจำในปริมาณไม่มาก แนวทางดังกล่าวช่วยลดความเสี่ยงการป่วยด้วยโรคมะเร็ง โรคกล้ามเนื้อหัวใจตาย และโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ

Mediterranean Diet ประกอบไปด้วย ผัก ผลไม้ ธัญพืชเต็มเมล็ด ถั่วแบบมีฝัก น้ำมันมะกอก เป็นองค์ประกอบหลัก เนื้อสีขาว (ปลาและอกไก่) และผลิตภัณฑ์จากนม (ชีสและโยเกิร์ต) ในปริมาณจำกัด และเนื้อแดง (เนื้อวัวและเนื้อหมู) ในปริมาณน้อย

Mediterranean Diet ซึ่งอุดมไปด้วยน้ำมันโอเมกา 3 ร่วมกับสารต้านอนุมูลอิสระจากไวน์แดง มีส่วนเพิ่มไขมันดี (HDL) และลดไขมันเลว (LDL) ที่ส่งผลให้ชาวฝรั่งเศสมีสุขภาพที่แข็งแรงและมีอายุที่ยืนยาว

ในปีเดียวกันนั้น แนวคิดเรื่อง French Paradox และประโยชน์ของไวน์แดง ถูกเผยแพร่ไปยังสหรัฐอเมริกา ผ่านการถ่ายทอดทาง 60 Minutes รายการโทรทัศน์ยอดนิยมของสถานีโทรทัศน์ CBS ส่งผลให้ยอดจำหน่ายไวน์แดงของสหรัฐฯ ในปีนั้นเพิ่มขึ้นถึง 40% จนผู้จำหน่ายไวน์ทั่วโลกเริ่มโพรโมตไวน์แดงในฐานะเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพนับแต่นั้น

ภาพลวงตาของ French Paradox

อย่างไรก็ดี การค้นคว้าของนักวิทยาศาสตร์ในยุคต่อมาเริ่มพบว่า มีตัวแปรหลาย ๆ อย่างที่อาจส่งผลให้ชาวฝรั่งเศสป่วยเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจตีบน้อยกว่าชาติอื่น ๆ ซึ่งไวน์แดงอาจจะไม่ใช่ปัจจัยอย่างที่เคยเชื่อกันมาตลอด 3 ทศวรรษ

นิโคลัส วอลด์ และ มัลคอล์ม ลอว์ นักวิทยาศาสตร์แถวหน้าของสหราชอาณาจักร นำเสนองานวิจัยปี 1999 ทางวารสาร British Medical Journal ที่พบว่ามีปัจจัย 2 ประการที่ทำให้ชาวฝรั่งเศสป่วยเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจตีบน้อยกว่าชาติอื่น ๆ จนเป็นที่มาของปรากฏการณ์ French Paradox ได้แก่

1. รายงานผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจตีบในฝรั่งเศสน้อยกว่าความเป็นจริง

วอลด์และลอว์พบว่า หลักการตรวจคัดกรองโรคหลอดเลือดหัวใจตีบของประเทศฝรั่งเศสมีความแตกต่างจากในสหราชอาณาจักร ส่งผลให้ฝรั่งเศสมีผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจตีบน้อยกว่าในสหราชอาณาจักรถึง 20%

2. ปัจจุบันป่วยน้อยเพราะคนฝรั่งเศสในอดีตบริโภคอาหารที่มีไขมันอิ่มตัวน้อยกว่าในปี 1991

วอลด์และลอว์นำเสนอสมมุติฐานเกี่ยวกับช่วงเวลาระหว่างสองเหตุการณ์ (Time-Lag Hypothesis) เพื่อเปรียบเทียบการป่วยเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจตีบและปริมาณการบริโภคอาหารที่มีไขมันอิ่มตัวและความเข้มข้นของคอเลสเตอรอลในเลือดของชาวฝรั่งเศส

โดยพบว่า เมื่อปี 1960-1970 ชาวฝรั่งเศสมีอัตราการบริโภคอาหารที่มีไขมันอิ่มตัวและมีความเข้มข้นของคอเลสเตอรอลในเลือดน้อยกว่าชาวฝรั่งเศสในปี 1990 ซึ่งอาจจะเป็นสาเหตุว่าทำไมในปี 1990 ชาวฝรั่งเศสป่วยเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจตีบน้อยทั้ง ๆ บริโภคอาหารที่มีไขมันอิ่มตัวสูง เนื่องจากโรคหลอดเลือดหัวใจตีบเกิดจากพฤติกรรมการกินอาหารในช่วงเวลาหลายปี มากกว่าจะเกิดจากพฤติกรรมการกินอาหารในปัจจุบัน ไม่ต่างจากการป่วยเป็นโรคมะเร็งปอด ที่เกิดจากพฤติกรรมการสูบบุหรี่ในระยะเวลาหลายปี มากกว่าพฤติกรรมการสูบบุหรี่ของคนในปัจจุบัน

มีการนำเสนอปัจจัยอื่น ๆ นอกเหนือจากไวน์แดงที่น่าจะส่งผลต่อปรากฏการณ์ French Paradox ทั้งคุณค่าทางโภชนาการของการกินแบบ Mediterranean Diet การบริโภคอาหารที่มีน้ำตาลในปริมาณน้อย จนถึงสถานะทางสังคมและเศรษฐกิจที่สูงกว่าของผู้ดื่มไวน์ที่ช่วยให้สามารถเข้าถึงบริการทางสาธารณสุขได้ดีกว่า

ดร.วิล โครเวอร์ นักประสาทวิทยาศาสตร์และนักโภชนาการ ได้สรุปปัจจัยของปรากฏการณ์ French Paradox ในหนังสือปี 2003 ชื่อ The Fat Fallacy : The French Diet Secrets to Permanent Weight Loss ว่า

1. ชาวฝรั่งเศสได้รับไขมันดีจากนมและพืชมากกว่าชาวอเมริกัน
2. ชาวฝรั่งเศสกินปลามากกว่าชาวอเมริกัน (อย่างน้อย 3 ครั้งต่อสัปดาห์)
3. ชาวฝรั่งเศสกินอาหารต่อมื้อในปริมาณที่น้อยกว่าและกินช้ากว่าชาวอเมริกัน
4. ชาวฝรั่งเศสกินอาหารที่มีน้ำตาลน้อยกว่าชาวอเมริกัน
5. ชาวฝรั่งเศสกินของว่างเช่นขนมขบเคี้ยวและน้ำอัดลมน้อยกว่าชาวอเมริกัน

งานวิจัยปี 2010 หัวข้อ Lifestyle in France and the United States ทางวารสาร Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics ระบุว่ามีปัจจัย 3 ประการที่อยู่เบื้องหลังปรากฏการณ์ French Paradox ได้แก่

1. ชาวฝรั่งเศสเดินมากกว่าชาวอเมริกัน
2. ชาวฝรั่งเศสดื่มน้ำมากกว่าชาวอเมริกัน
3. ชาวฝรั่งเศสกินผักและผลไม้มากกว่าชาวอเมริกัน

ความนิยมของไวน์แดงจากความเชื่อเรื่อง French Paradox

ข้อมูลจากเว็บไซต์ Wine Institute พบว่าในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา ชาวอเมริกันดื่มไวน์คนละประมาณ 2-3 แกลลอนต่อปี (9.5-11 ลิตร)

ข้อมูลจาก Allied Market Research ประเมินว่าภายในปี 2028 อุตสาหกรรมไวน์แดงจะเติบโตและมีมูลค่าทางการตลาดสูงถึง 278,500 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ

ผู้เชี่ยวชาญมองว่า ผลวิจัยเกี่ยวกับโทษของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และไวน์แดงที่ถูกเปิดเผยมากขึ้นในปัจจุบัน อาจยังไม่สามารถทำให้สังคมเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการดื่มที่มีมานานได้ แต่อย่างน้อยข้อเท็จจริงที่ได้รับการพิสูจน์หล่านี้ น่าจะช่วยให้ผู้คนเห็นถึงภัยจากการดื่มแอลกอฮอล์มากขึ้น แม้จะต้องใช้เวลาเพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงก็ตาม

ข้อมูลอ้างอิง :

https://en.wikipedia.org/wiki/French_paradox
https://www.yahoo.com/lifestyle/is-red-wine-igood-for-your-health-234429359.html
https://ifh.rutgers.edu/highlight/modern-myths-of-aging-red-wine-and-the-truth-behind-the-french-paradox/
https://theconversation.com/the-french-paradox-turned-out-to-be-an-illusion-but-it-led-to-some-interesting-research-78196
https://wineinstitute.org/our-industry/statistics/us-wine-consumption/
https://www.alliedmarketresearch.com/red-wine-market-A13400