ชัวร์ก่อนแชร์: WHO จ้องขายวัคซีนฝีดาษวานร จริงหรือ?

07 กันยายน 2567
แปลและเรียบเรียงบทความ : อดิศร สุขสมอรรถ
ตรวจทานและพิสูจน์อักษร : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

ข้อมูลที่ถูกแชร์ :

มีข้อมูลเท็จเกี่ยวกับโรค Mpox หรือฝีดาษวานร เผยแพร่ทาง Instagram ในต่างประเทศ โดยอ้างว่าเหตุผลที่องค์การอนามัยโลก (WHO) ประกาศให้การระบาดของฝีดาษวานรเป็นภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุขระหว่างประเทศอีกครั้งในปีนี้ เพื่อเป็นการระบายวัคซีนที่มีอยู่ในสต็อก เนื่องจากโรคต่าง ๆ ทั้งฝีดาษวานร ไข้หวัดนก หรือไข้ออกผื่นในเด็กชนิดที่ 5 ต่างเป็นโรคที่เกิดจากไวรัสชนิดเดียวกันที่ถูก WHO เปลี่ยนชื่อให้ผู้คนแตกตื่นแล้วหันมาฉีดวัคซีนเพิ่มขึ้นเท่านั้น

บทสรุป :

1.15 ปีที่ผ่านมา WHO ประกาศภาวะฉุกเฉินฯ มาแล้ว 8 ครั้ง
2.WHO ประกาศภาวะฉุกเฉินฯ เนื่องไวรัสฝีดาษวานรสายพันธุ์ใหม่แพร่ระบาดในหลายประเทศ
3.ฝีดาษวานรสายพันธุ์ใหม่ในปี 2024 เป็นคนละสายพันธุ์กับที่ระบาดเมื่อปี 2022
4.ไม่สามารถใช้วัคซีนต่างชนิด เพื่อป้องกันโรคจากไวรัสคนละสายพันธุ์ได้

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

จากการตรวจสอบประวัติของเจ้าของบัญชี Instagram ที่กล่าวอ้าง พบว่ามีประวัติเผยแพร่ข้อมูลเท็จเกี่ยวกับวัคซีนอย่างต่อเนื่อง และยังใช้ช่องทางในการเผยแพร่ข่าวปลอมเพื่อโพรโมตอาหารเสริมจากสมุนไพรที่ตนเองเป็นเจ้าของแบรนด์อีกด้วย

ความสำคัญของการประกาศภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุขระหว่างประเทศ

ภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุขระหว่างประเทศ (PHEIC) คือการประกาศอย่างเป็นทางการโดย WHO เพื่อรับมือกับเหตุการณ์ฉุกเฉินด้านสาธารณสุขที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงระดับนานาประเทศ เพราะการแพร่ระบาดระหว่างประเทศต้องอาศัยความร่วมมือจากหลายชาติในการแก้ปัญหา การประกาศยังถือว่าเป็นการชั่วคราวซึ่งจะมีการทบทวนทุก ๆ 3 เดือน

ตั้งแต่ปี 2009 เป็นต้นมา WHO ประกาศภาวะฉุกเฉินฯ ไปแล้ว 8 ครั้ง ได้แก่ การระบาดของไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ปี 2009 การระบาดของโรคโปลิโอปี 2014 การระบาดของไวรัสอีโบลาในแอฟริกาตะวันตกปี 2014 การระบาดของไวรัสซิกาปี 2015–16 การระบาดทั่วของอีโบลาในกีวู การระบาดทั่วของโควิด-19 การระบาดของเอ็มพ็อกซ์ปี 2022–2023 และ การระบาดของเอ็มพ็อกซ์ปี 2024

สาเหตุที่ WHO ประกาศให้การระบาดฝีดาษวานรเป็นภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุขระหว่างประเทศเป็นครั้งที่ 2 เนื่องจากการระบาดของเอ็มพ็อกซ์ 2024 เกิดจากไวรัสสายพันธุ์ใหม่ (Clade 1b) ซึ่งมีความรุนแรงมากกว่าการระบาดของเอ็มพ็อกซ์ปี 2022-2023 (Clade 2)

โจนาส อัลบาร์นาซ นักวิจัยจากสถาบัน Pirbright Institute ศูนย์วิจัยโรคติดเชื้อในสัตว์ของสหราชอาณาจักร อธิบายว่า ไวรัสฝีดาษวานรสายพันธุ์ Clade 1 ทำให้ผู้ติดเชื้อที่เป็นเด็ก สตรีมีครรภ์ และผู้ป่วยภูมิคุ้มกันบกพร่องมีอาการป่วยที่รุนแรง

โรคติดต่อแต่ละชนิดมาจากไวรัสต่างสายพันธุ์

ส่วนข้ออ้างที่ว่าฝีดาษวานร ไข้หวัดนก หรือไข้ออกผื่นในเด็กชนิดที่ 5 คือไวรัสชนิดเดียวกัน คือการกล่าวอ้างที่ไม่ถูกต้องตามหลักวิทยาศาสตร์ เนื่องจากเป็นโรคที่เกิดจากไวรัสต่างสายพันธุ์

Mpox หรือฝีดาษวานร เกิดจากการติดเชื้อไวรัสสกุล (Genus) Orthopoxvirus Genus ใช้ RNA เป็นสารพันธุกรรม

Bird flu เป็นโรคที่เกิดจากไวรัสไข้หวัดใหญ่ชนิด Influenza A Virus อยู่ในสกุล (Genus) Alphainfluenzavirus Genus ใช้ RNA เป็นสารพันธุกรรม

ไข้ออกผื่นในเด็กชนิดที่ 5 หรือ Slapped Cheek Syndrome เกิดจาการติดเชื้อไวรัส Parvovirus B19 อยู่ในสกุล (Genus) Erythroparvovirus Genus ใช้ DNA เป็นสารพันธุกรรม

ข้อมูลอ้างอิง :

https://healthfeedback.org/claimreview/who-declaration-public-health-emergency-triggered-by-worsening-mpox-outbreak-africa-not-ploy-push-vaccine-stocks/
https://www.independent.co.uk/tv/news/mpox-vaccine-anti-vaxxers-pandemic-b2599565.html