ชัวร์ก่อนแชร์ : เหล้าขาว มะนาว แก้นิ่ว จริงหรือ ?

บนสื่อสังคมออนไลน์แชร์แนะนำ สูตรเหล้าขาวกับมะนาว ดื่มแก้นิ่วในถุงน้ำดี นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ รวมทั้งนิ่วในไต ดื่มก่อนนอน 2 คืนหาย จริงหรือ ?

🎯 ตรวจสอบข้อเท็จจริงและคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ ภกญ.ดร.ผกากรอง ขวัญข้าว หัวหน้าศูนย์หลักฐานเชิงประจักษ์ โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร จังหวัดปราจีนบุรี

เรื่องนี้ไม่มีข้อมูลว่าเป็นความจริง การใช้ยาสูตรเดียวเพื่อรักษานิ่วหลายชนิดที่แตกต่างกัน (นิ่วในไต นิ่วในถุงน้ำดี นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ) โดยหลักการทางการแพทย์ไม่น่าจะมีความเป็นไปได้

1. ผิดในเรื่องของสูตร

2. ระยะเวลา ทำให้ผู้ป่วยเข้าใจผิดว่า “กินสูตรนี้ 2 วัน นิ่วฉันจะหาย”

สิ่งสำคัญอันดับต้น ๆ ที่ทุกคนต้องเข้าใจ คือวิธีการรักษานิ่วแต่ละแห่ง ต่างวิธีกัน ?

ในคลิปบอกว่าสูตรนี้สามารถใช้ได้กับนิ่วหลายระบบ (นิ่วระบบทางเดินปัสสาวะ นิ่วในถุงน้ำดี และนิ่วในไต)

สิ่งที่ต้องรู้ก็คือนิ่วแต่ละประเภทมีสาเหตุการเกิดที่แตกต่างกัน

นิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ เกิดจากสารที่เป็นตัวก่อนิ่วในปริมาณที่ค่อนข้างสูง และปัสสาวะมีความเป็นกรดเป็นด่างที่ไม่เหมาะสม การดื่มน้ำน้อย การใช้ยาชนิดต่าง ๆ ล้วนเป็นปัจจัยส่งเสริมที่ทำให้เกิดนิ่ว

นิ่วในทางเดินน้ำดี หลัก ๆ เกิดจากสัดส่วนที่ผิดปกติไปของน้ำดี และคาดว่าน่าจะเกิดจากการกินอาหาร โดยเฉพาะอาหารจำพวกไขมัน ทำให้คอเลสเตอรอลสูง รวมทั้งระบบการเผาผลาญผิดปกติไป

จากสูตรในคลิป เป็นส่วนผสมของน้ำมะนาวกับเหล้าขาว ซึ่งโดยส่วนตัวยังไม่เคยเห็นการใช้ลักษณะนี้มาก่อน และดื่มเพียง 2 ครั้งเท่านั้น ก็บอกว่าสามารถกำจัดนิ่วออกจากร่างกายได้

อย่างไรก็ตาม งานวิจัยในต่างประเทศมีการใช้น้ำมะนาวด้วย จากการศึกษาองค์ประกอบพบว่ามีซิเตรต โพแทสเซียม ซึ่งจะไปช่วยชะลอการรวมตัวของแร่ธาตุต่าง ๆ จนเป็นก้อนนิ่วได้ ซึ่งเป็นการใช้น้ำมะนาวผสมกับน้ำอุ่น ไม่ใช่ผสมกับเหล้าอย่างที่เห็นในคลิป

ตำรับยาไทย มีเหล้าขาว ผสมด้วยหรือไม่ ?

“ยาไทย” บางตำรับมีการผสมเหล้าขาว (แอลกอฮอล์) ในปริมาณไม่มาก เพื่อให้เลือดลมไหลเวียนได้ดีขึ้น และเป็นการนำพายาที่ต้องการไปสู่อวัยวะเป้าหมาย ส่วนใหญ่จะใช้กับยาในกลุ่มพวกเลือดลม แก้ปวดเมื่อย แต่ยากลุ่มที่เข้ากับระบบทางเดินปัสสาวะ โดยส่วนตัวและที่ค้นข้อมูลก็ไม่เคยพบว่ามีส่วนผสมของเหล้าด้วย

ในคลิปที่แชร์กันยังขาดข้อมูลการใช้ทั้งแบบดั้งเดิมและแผนปัจจุบัน ที่มีงานวิจัยสนับสนุนด้วย จึงไม่แนะนำให้ทำตาม

วิธีใช้ “น้ำมะนาว” ที่ได้ผล ?

แนะนำว่าสามารถใช้น้ำมะนาวครั้งละประมาณ 2 ช้อนโต๊ะ ผสมกับน้ำอุ่น ดื่มวันละครั้ง ซึ่งมีหลักฐานทางวิชาการสนับสนุนอยู่ว่าช่วยชะลอ และ/หรือ ช่วยป้องกันไม่ให้เกิดนิ่วก้อนใหม่ ๆ ได้ และสามารถทำได้ในผู้ป่วยที่เป็นนิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ แต่นิ่วในถุงน้ำดี นิ่วในไต สูตรที่มีมะนาวไม่น่าจะสามารถใช้ได้

สิ่งสำคัญ คงต้องดูว่าก้อนนิ่วใหญ่มากน้อยเท่าไหร่

โดยปกติถ้าก้อนนิ่วเล็ก สามารถกำจัดออกจากร่างกายได้ง่าย การดื่มน้ำมาก ๆ และมีน้ำมะนาวเป็นส่วนผสมด้วย ก็อาจจะเป็นตัวช่วยละลายก้อนนิ่วออกมาได้ง่ายมากขึ้น แต่ถ้าขนาดใหญ่เกินไป ก็อาจจะต้องพึ่งการผ่าตัด หรือว่าการรักษาอื่น ๆ ที่ไม่ใช่เรื่องของสมุนไพร

ปกติแล้ว ถ้าก้อนนิ่วมีขนาดเล็กก็อาจจะไม่มีอาการอะไรแสดงให้รับรู้ได้เลย

กรณีก้อนนิ่วเริ่มใหญ่มากขึ้น ผู้ป่วยอาจจะมีอาการร่วมด้วย เช่น ปวดหลัง ปัสสาวะแสบขัด หรืออาจจะมีเลือดออกในทางเดินปัสสาวะ การพึ่งสมุนไพรอย่างเดียวคงไม่ได้ ต้องไปพบแพทย์แผนปัจจุบันร่วมด้วย

สรุปว่า คลิปแนะสูตรเหล้าขาว มะนาว แก้นิ่ว “ไม่จริง และไม่ควรแชร์ต่อ เพราะสร้างความเข้าใจผิดในการรักษาโรค”

สัมภาษณ์โดย พีรพล อนุตรโสตถิ์

เรียบเรียงโดย คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

ดูเพิ่มเติมรายการ ชัวร์ก่อนแชร์ : เหล้าขาว มะนาว แก้นิ่ว จริงหรือ ?