ชัวร์ก่อนแชร์: “นมดิบ” แก้อาการแพ้น้ำตาลแล็กโทสได้ จริงหรือ?

11 มิถุนายน 2567
แปลและเรียบเรียงบทความ : อดิศร สุขสมอรรถ
ตรวจทานและพิสูจน์อักษร : คมส์ธนนท์ ศุขอัจจะสกุล

ข้อมูลที่ถูกแชร์ :

มีข้อมูลเท็จเผยแพร่ทางสื่อสังคมออนไลน์ในต่างประเทศ โดยอ้างว่าการดื่มน้ำนมดิบช่วยลดและรักษาอาการแพ้น้ำตาลแล็กโทสหรือ Lactose Intolerance ได้

บทสรุป :

1. นมดิบมีน้ำตาลแล็กโทสเหมือนกับนมวัวที่ผ่านการฆ่าเชื้ออื่น ๆ จึงทำให้เกิดอาการแพ้น้ำตาลแล็กโทสเช่นกัน
2. มีนมหลายชนิดที่เหมาะสำหรับผู้มีอาการแพ้น้ำตาลแล็กโทส เช่น นมจากธัญพืช หรือ นมวัวชนิดไม่มีแล็กโทส

FACT CHECK : ตรวจสอบข้อเท็จจริง :

Lactose

น้ำตาลแล็กโทส เป็นส่วนประกอบสำคัญของน้ำนม เป็นน้ำตาลโมเลกุลคู่ที่ร่างกายดูดซึมไม่ได้ ต้องผ่านกระบวนการย่อยให้เป็นน้ำตาลโมเลกุลเดี่ยว ได้แก่ กลูโคสและกาแลคโตส จากการย่อยสลายด้วยเอนไซม์ที่ชื่อว่าแล็กเทส

Lactase

แล็กเทส คือเอนไซม์ที่ผลิตจากลำไส้เล็กเพื่อย่อยน้ำตาลแล็กโทส

ในช่วงแรกเกิดที่ทารกบริโภคได้แต่น้ำนม ร่างกายจะผลิตเอนไซม์แล็กเทสปริมาณมากเพื่อการย่อยน้ำนมแม่ แต่จะผลิตน้อยลงเมื่อเด็กอายุเกิน 2 ขวบ การมีเอนไซม์แล็กเทสไม่เพียงพอ คือสาเหตุของอาการแพ้น้ำตาลแล็กโทสหรือ Lactose Intolerance

Lactose Intolerance

อาการแพ้น้ำตาลแล็กโทส คือภาวะที่ร่างกายย่อยน้ำตาลแล็กโทสจากน้ำนมได้ไม่หมด เนื่องจากร่างกายเลิกผลิตเอนไซม์แล็กเทสหรือผลิตได้น้อยลง ส่งผลให้น้ำตาลแล็กโทสที่ไม่ถูกย่อยผ่านไปยังลำไส้ใหญ่ และทำปฏิกิริยากับจุลินทรีย์ในลำไส้ใหญ่ เกิดกรดและแก๊ส เป็นที่มาของอาการแพ้น้ำตาลแล็กโทส อาทิ แน่นท้อง ท้องอืด ปวดท้อง ผายลมบ่อย คลื่นไส้ ท้องเสีย อาเจียน ถ่ายเหลว เป็นต้น

อาการแพ้น้ำตาลแล็กโทส จะแสดงหลังดื่มนมหรือบริโภคผลิตภัณฑ์นมไปแล้วประมาณ 30 นาทีถึง 2 ชั่วโมง โดยความรุนแรงขึ้นอยู่กับปริมาณของน้ำตาลแล็กโทสที่เข้าสู่ร่างกาย

ปัจจัยที่ก่อให้เกิดอาการแพ้น้ำตาลแล็กโทส มาจากทั้งพันธุกรรมและพฤติกรรมการบริโภคผลิตภัณฑ์จากนมที่แตกต่างกันในแต่ละภูมิภาค

สถิติพบว่า พบผู้มีอาการแพ้น้ำตาลแล็กโทสจำนวนมากในทวีปเอเชียตะวันออก เนื่องจากประชากรส่วนใหญ่ในอดีตไม่คุ้นชินกับการดื่มนม ต่างจากทวีปยุโรปที่ไม่ค่อยพบผู้มีอาการแพ้น้ำตาลแล็กโทส เนื่องจากนิยมบริโภคผลิตภัณฑ์จากนมมาอย่างยาวนาน

นมดิบไม่ช่วยลดอาการแพ้น้ำตาลแล็กโทส

อย่างไรก็ดี ข้ออ้างที่แนะนำให้ดื่มน้ำนมดิบเพื่อลดอาการแพ้น้ำตาลแล็กโทสไม่เป็นความจริง เนื่องจากในน้ำนมดิบมีส่วนประกอบของน้ำตาลแล็กโทสเช่นเดียวกับนมพาสเจอไรซ์หรือนมยูเอชที

งานวิจัยปี 2010 ที่ตีพิมพ์ทางวารสาร Journal of Food Protection ไม่พบว่าการดื่มนมดิบและนมพาสเจอไรซ์ให้ผลที่แตกต่างต่ออาการแพ้น้ำตาลแล็กโทสแต่อย่างใด

ปี 2014 มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด สหรัฐอเมริกา รายงานการวิจัยที่นำผู้ที่มีอาการแพ้น้ำตาลแล็กโทสจำนวน 16 ราย มาทดลองดื่มนม 3 ชนิดได้แก่ นมดิบ นมพาสเจอไรซ์ และนมถั่วเหลือง ผลไม่พบว่าการดื่มนมดิบช่วยแก้อาการแพ้น้ำตาลแล็กโทสเช่นกัน

ส่วนการอ้างว่า น้ำนมดิบมีโพรไบโอติกที่มีส่วนช่วยย่อยน้ำตาลแล็กโทส ก็ได้รับการยืนยันจากผลสำรวจเมื่อปี 2012 โดยสำนักงาน Belgian Federal Agency for the Safety of the Food Chain ที่พบว่า ในน้ำนมดิบมีปริมาณแบคทีเรียโพรไบโอติกเพียงเล็กน้อย และจำเป็นต้องใช้โพรไบโอติกมากกว่าในน้ำนมดิบ 1,000-10,000 เท่า ถึงจะช่วยแก้ไขอาการแพ้น้ำตาลแล็กโทสได้

นอกจากนี้ การดื่มนมดิบที่ไม่ผ่านการฆ่าเชื้อยังเป็นอันตรายจากการปนเปื้อนจุลินทรีย์และแบคทีเรีย ซึ่งการดื่มนมดิบไม่เสริมสร้างภูมิคุ้มกันตามที่กล่าวอ้างอีกด้วย

นมสำหรับผู้มีอาการแพ้น้ำตาลแล็กโทส

การเลี่ยงดื่มนมของผู้มีอาการแพ้น้ำตาลแล็กโทส อาจทำให้เสี่ยงเกิดโรคกระดูกพรุนจากการได้รับแคลซียมหรือวิตามินดีไม่เพียงพอ จึงแนะนำให้ดื่มนมจากธัญพืช เช่น นมถั่วเหลือง นมข้าวโอ๊ต นมอัลมอนด์ หรือดื่มนมวัวชนิดที่ไม่มีแล็กโทส (Lactose Free)

ข้อมูลอ้างอิง :

https://fullfact.org/health/raw-milk-digest-lactose-immune-system/
https://fullfact.org/health/raw-milk-lactose-intolerance/
https://www.ipst.ac.th/knowledge/52117/20230915-lactose.html
https://chulalongkornhospital.go.th/kcmh/line
https://www.pobpad.com/lactose-intolerance